11- İşverenin Sorumluluğu İçin Kusurun Varlığı Şarttır. Yapması Gerekip Yapmadıkları Maddi Olgularla Ortaya Konulmalıdır. (Yargıtay HGK 2014/95)
Yargıtay HGK E.2013/586, K.2014/95, 12.02.2014
Adana 1 İş Mah. E.2012/386, K.2012/910, 29.11.2012
Yargıtay 21 HD E.2012/4196, K.2012/5289, 05.04.2012
Adana 1 İş Mah. E.2007/970, K.2011/873, 13.12.2011
Olayın Kısa Özeti :
Olay hakkındaki haber:
http://www.hurriyet.com.tr/dunya/bagdat-a-dusen-ucak-34-eve-ates-dusurdu-5753837
Adana merkezli bir Türk şirketince yapımı devam eden inşaat için, işçilerin toplu olarak Adana’dan Bağdat yakınlarındaki bir havaalanına uçak ile götürülmesi sırasında bilinmeyen bir sebeple inişte uçak düşmüş, kazada 30 kişi hayatını kaybetmiştir. (Bilirkişi raporlarına göre uçakta her hangi bir kusur tespit edilememiş, pilotaj hatası nedeniyle kazanın olabileceği belirtilmiştir.)
Uçağın inşaat şirketi tarafından temin edilmesi sebebi ile olay iş kazasıdır. Bu sebeple ölenlerden birinin ailesi tarafından İnşaat firması ve Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü hakkında dava açılmış; manevi tazminat talep edilmiştir.
Mahkeme tarafından Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü aleyhine açılan davanın İdare Mahkemesi yetkisinde olduğu gerekçesi ile bu talep ret edilmiştir.
Ancak, inşaat firması aleyhine açılan manevi tazminat talebi mahkeme tarafından kabul edilmiştir. (Adana 1 İş Mah. E.2007/970, K.2011/873, 13.12.2011)
İnşaat firması tarafından temyiz edilen karar, Yargıtay 21 HD’ne gitmiş, Yargıtay’dan inşaat firması lehine karar çıkmış ve mahkemenin kararını bozmuştur.
Yargıtay ret gerekçesinde, üçüncü kişilerin kusurunun illiyet bağını keseceği vurgulanmış ve kararda “özellikle işverenin alacağı bir önlemin bulunmadığı gibi işveren açısından illiyetin kesildiği göz ardı edilerek davanın reddi yerine yazılı şekilde kısmen kabulüne karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedeni” olarak gösterilmiştir. (Yargıtay 21 HD E.2012/4196, K.2012/5289, 05.04.2012)
Bunun üzerine dosya tekrar Adana 1 İş Mahkemesine gitmiş; mahkeme Yargıtay’ın bozma kararına rağmen işçi ailesine tazminat ödenmesi gerektiği konusundaki eski kararında direnmiştir. (Adana 1 İş Mah. E.2012/386, K.2012/910, 29.11.2012)
Bunun üzerine dosya Yargıtay Hukuk Genel Kuruluna (HGK) gönderilmiştir. Yargıtay HGK Adana İş Mahkemesinin “işveren firmanın manevi tazminat ödemesi gerektiği” yönündeki direnme kararını bozmuştur. Bozma gerekçesi şu şekildedir: ”Olayın meydana gelmesini önleme yönünden işverenin alması gerekli veya alabileceği önlemlerin neler olduğu, hangi önlemleri aldığı, hangi önlemleri almadığı, alınan önlemlere işçinin uyup uymadığı gibi hususlar ayrıntılı bir biçimde incelemek suretiyle kusurun aidiyeti ve oranı ile özellikle olayın meydana gelmesinde üçüncü kişi pilotun ağır kusurunun bulunup bulunmadığı hususlarının duraksamaya yer vermeyecek biçimde saptanmadığı anlaşılmaktadır.” (Yargıtay HGK E.2013/586, K.2014/95, 12.02.2014)
Yani, bir kişinin kusur sorumluluğuna hükmedilirken, yapması gerekip de yapmadığı bir şey olup olmadığı ve illiyet bağının kesilip kesilmediği somut olarak ortaya konulmalıdır.