Atıksu Arıtma Tesislerinde İşletme Sorunları ve Çözümleri
ATIKSU ARITMA TESİSLERİNDE İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ
Atıksu arıtma tesisleri iş sağlığı ve güvenliği açısından değerlendirildiğinde çok tehlikeli sınıfta yer almaktadır. Ülkemizde atıksu arıtma tesisleri işletilirken ölüm ile sonuçlanan iş kazaları meydana gelmiştir. 2014 yılı sonu itibari ile atıksu arıtma tesisleri, terfi merkezleri ve kanalizasyon bakım&onarım işlemlerinde 32 kişi hayatını kaybetmiştir.
Atıksu arıtma tesisinin her bir ünitesi için farklı riskler bulunmaktadır. Bu bölümde atıksu arıtma tesislerinde iş sağlığı ve güvenliği tüm tesis için genel olarak yapılmamış her bir ünite için ayrı olarak değerlendirilmiştir.
TERFİ MERKEZLERİ
Atık su arıtma tesisleri, giriş ve geri devir terfi merkezleri, çamur pompa istasyonları, fosseptikler, kanalizasyon sistemleri gibi ortamlarda; hidrojen sülfür (H2S), metan (CH4) ve karbondioksit (CO2) gibi tehlikeli ve zararlı gazlar bulunabilmektedir.
H2S
• Yanıcıdır
• Zehirlidir
CH4
• Yanıcıdır
• Boğucudur
CO2
• Boğucudur
Riskler Nelerdir?
► Zehirlenme
► Oksijen yokluğunda boğulma
► Yanma
► Patlama
Bakım/Onarım Nasıl Yapılmalıdır?
► Terfi merkezleri gaz sensörleri ve uyarı lambaları ile teşkil edilmelidir.
► Terfi merkezlerine uygun havalandırma sistemleri kurulmalıdır.
► Mümkün olduğunca insan girişi engellenmelidir
► Sepet ızgaralar insan müdahalesi olmadan vinç ile çıkarılmalıdır.
► Çalışma yapılmadan önce gaz seviyesi ölçülmelidir.
► Çalışma yapılmadan önce elektrik kesilmelidir.
► Çalışma esnasında emniyet lambaları ve/veya ex-proof madenci lambaları kullanılmalıdır.
► Çalışma esnasında sigara içilmemelidir.
Kullanılacak Kişisel Koruyucu Ekipmanlar Nelerdir?
► Baret
► Gaz maskesi
► Manuel gaz detektörü
► Ex-proof madenci lambası
► Gözlük
► Emniyet kemeri/halatı
► İş güvenliği ayakkabısı
► Kulaklık
► Önlük
FİZİKSEL ARITMA ÜNİTELERİ
Atıksu arıtma tesislerinde genellikle terfi merkezlerinden sonra inşa edilen fiziksel arıtma üniteleri mekanik ekipmanlardan oluşmaktadır. Mekanik ekipmanların bakım onarımı iş güvenliği ve sağlığı açısından çeşitli riskleri barındırmaktadır.
Riskler Nelerdir?
► Elektrik çarpması
► Yaralanma
► Boğulma
► Yüksekten düşme
Bakım/Onarım Nasıl Yapılmalıdır?
► Mekanik ekipmanın su ile teması kesilmelidir.
► Mekanik ekipmanın elektrik bağlantısı kesilmelidir.
► Mekanik ekipman çalışırken bakım/onarım yapılmamalıdır.
► Zemin seviyesinden yüksek teşkil edilen fiziksel arıtma ünitelerinde bakım/onarım yapılırken emniyet kemeri/halatı kullanılmalıdır.
► Bakım/onarım en az 2 kişi tarafından yapılmalıdır.
► Kum tutucu gezer köprüsünde can kurtarma simidi teşkil edilmelidir.
► Çalışma esnasında sigara içilmemelidir.
