Bakır Cevher Zenginleştirmesi İşletmesinde İş Sağlığı ve Güvenliğinin Değerlendirilmesi
Bu çalışmada, Karadeniz Bölgesi’ndeki bir bakır cevher zenginleştirme tesisinde Bowtie Risk Değerlendirmesi Yöntemi ile risk değerlendirmesi yapılmıştır. Yapılan risk değerlendirmesi sonucunda tesiste 156 adet risk belirlenmiştir. Belirlenen risklerin; proses bölümlerine, düzeylerine, etmen türlerine, şiddetlerine göre dağılımları incelenmiş ve aşağıdaki sonuçlar elde edilmiştir:
* Genel bölümündeki risklerin kaynakları incelendiğinde en fazla risk bakım-onarım işlemleri sırasındaoluştuğu belirlenmiştir.
* Trafik kurallarına uyulmaması, tesis yol durumunun uygunsuzluğu, dikkatsiz araç kullanımı gibi sebeplerle oluşabilecek kaza riskleri, genel bölümündeki ikinci tehlike kaynağı olarak belirlenmiştir.
* Tesiste risklerin dağılımında ikinci sırada, 34 risk ile kırma ünitesinin yer aldığı görülmüştür. Risklerin dağılımı incelendiğinde; en önemli riskin işyeri ortamı uygunsuzlukları, dikkatsizlik ve iş güvenliği tedbirlerinin uygulanmaması gibi sebeplerden kaynaklanan, çalışanların bu bölümdeki kırıcı ve diğer ekipmana takılması veya sıkışması olarak belirlenmiştir.
* Düzeylerine göre risklerin dağılımı incelendiğinde toplam risklerin %10’unun çok yüksek, %35’inin yüksek ve %53’ünün orta düzeyli riskler olduğu görülmektedir. Çok yüksek ve yüksek seviyeli risklerin en çok genel bölümde ve kırma ünitesinde bulunduğu görülmektedir.
* Şiddetine göre risklerin tesisteki dağılımı incelendiğinde, ciddi yaralanma ve ölümle sonuçlanabilecek 4 ve 5 şiddetindeki risklerin; genel bölümde elektrik ve yangın kaynaklı risklerde, öğütme ünitesinde değirmene kapılma ve ağır yük altında kalma risklerinde, susuzlandırma ünitesinde ise filtrelere sıkışma ve konsantre sahasından malzeme yükleme sırasında yaşandığı görülmüştür.
* Risk değerlendirmesi sonucu belirlenen kontrol tedbirleri ve düzeltme işlemlerinin uygulanmasının ardından, tesisteki çok yüksek ve yüksek seviyedeki risklerin ortadan kalktığı ve orta ve düşük seviyedeki risklere dönüştüğü belirlenmiştir. Bu sonucun ortaya çıkması; çok tehlikeli sektörlenden biri olan madenciliğin bir kolu olan cevher zenginleştirme işlemlerinde çalışan sağlığı ve güvenliğine dair tedbirlerin alınmasının, bu tesislerde iş kazası ve meslek hastalığının önlenebilmesi için en önemli unsur olduğu ve bunun sağlanabilmesi için yapılan risk değerlendirmelerinin hayati ve önemli bir araç olduğu görülmüştür.
-M.Merve HELVACIOĞLU