2- Bir Kazanın İş Kazası Sayılabilmesi İçin Çalışan ile İşveren Arasındaki Akit Şartlarına Bakılmalıdır. (Yargıtay 12.HD 2014/3445)
Yargıtay 10 HD 2013/4466 E., 2014/3445 K. (24.02.2014)
Bir kazanın iş kazası sayılabilmesi için gerekli şartlar 5510 s. Kanunun 13’üncü maddesinde sıralanmıştır. Buna göre çalışanın aynı Kanunun 4/a maddesine göre sigortalı olması gerekmektedir. Peki çalışan her hangi bir sigortası olmadan kendi nam ve hesabına çalışıyorsa, bu durum da iş kazası sayılacak mıdır? Yargıtay 10 HD 2013/4466 E., 2014/3445 K. (24.02.2014)
Yargıtay kararının içeriğinden tam olarak anlaşılmada da, karar okununca olayın şu şekilde gerçekleştiği düşünülmektedir: “Balkonda demir işi yapan çalışanın gözüne, kesilen demirlerden biri batmış, işveren bu işçinin kendi SGK’sı altında olmaması sebebi ile iş kazası olmadığına dair beyanlarda bulunmuş; Yargıtay ise, yasal dayanakları göz önünde bulundurarak iş kazası olması gerektiğini belirtmiştir.”
Yargıtay kararında genel olarak, hangi durumların iş sözleşmesi sayılabileceği konuları irdelenmiştir. Bu kapsamda işverene bağımlı çalışmanın ne demek olduğu açıklanmaya çalışılmıştır.
Bazı durumlarda, taraflar arasında sıkı bir bağımlılık ilişkisi bulunmasa da, işverenin iş organizasyonu içinde yer alınmaktaysa bu unsurun varlığının kabulü gerekecektir. Önemli yön, işverenin her an denetim ve buyurma yetkisini kullanabilecek olması, çalışanın, edimi ile ilgili buyruklara uyma dışında çalışma olanağı bulamayacağı nitelikte teknik ve hukuki bir bağımlılığın bulunmasıdır.
Genel anlamda bağımlı çalışma, işverenin belirleyeceği yerde ve zamanda, işverence sağlanacak teknik destek ve işverenin denetim ve gözetiminde yapılan çalışmadır. Bir işin görülmesi süreci içinde işçinin faaliyeti, çalışma şekli, yeri, zamanı ve işyerindeki davranışları düzenleyen talimatlar veren işveren onu kişisel bağımlılığı altında tutar.