Çalışma Yaşamında Birey ve Kişilik
. Kişilik soyut davranış motifleri ile somut davranışlardan oluşan ve bireyi diğerlerinden ayıran özellikler bütünüdür. Kişilik; huy, karakter ve yetenek gibi kişilik unsurlarından oluşur. Şüphesiz kişiliğin oluşmasını sağlayan birçok faktör vardır. Bunlar; kalıtım ve bedensel yapı faktörleri, sosyal faktörler, ailesel faktörler, sosyal yapı ve sosyal sınıf faktörleri, coğrafî ve fizikî faktörler, iletişim hatta ailede doğum sırası gibi faktörlerdir. Bireyin dış çevresini oluşturan faktörler, belirli bir zaman ve belli bir davranış düzlemi içerisinde benzer özellikler taşır. Böyle olmasına rağmen, belirli bir ortamda yer alan kişilerin tek tip çevreden etkilenmeleri ve bu çevrenin uyarıcılarına karşı tepkisi değişik olmakta; bu tür değişiklikler de davranışların analizini ve önceden tahminini güçleştirmektedir. Bu değişikliğin nedeni araştırılmak istendiğinde veya bu farklılığın sonuçları saptanmaya çalışıldığında “kişilik” denilen temel değişkenin ortaya çıktığı görülmektedir. Her bireyin kişisel yapısı nedeniyle kendilerini çevreden değişik biçimde etkilendiği, aynı şekilde çevreyi değişik biçimde etkileyeceği ileri sürülebilir.
. Kişilik, bireyin bütün özelliklerini yansıtan bir kavramdır. Genel bir tanıma göre kişilik; bireyin iç ve dış çevresiyle kurduğu, diğer bireylerden ayırt edici, tutarlı ve yapılaşmış bir ilişki biçimidir. Davranış bilimleri açısından ise kişilik, bireyin zihinsel, bedensel ve psikolojik farklılıklarının kendi davranış biçimlerine ve yaşama tarzına yansımasıdır. Kişilik özellikleri bireyin yaptıkları işe uygun olmayan insanların kendilerine ve çevrelerine saygıları azalır, toplumdan soyutlanmış hissederek yalnızlık ve yabancılaşma duygusuna kapılırlar. Kaygı ve gerilimler başlar, davranış ve uyum bozuklukları artar. Sonuçta iş yerinde çatışma ve huzursuzluk oluşur. Böylece kişisel verim düştüğü için örgütsel verimlilikte de düşme gözlenir. Bazı insanlar yaptıkları iş ile kişilik yapıları arasında uyum olsa bile kişilik yapıları itibariyle geçimsizdirler. Bu tür insanların anlaşılması ve bunlarla ilişkilerin yürütülmesi zordur. Çalışma hayatı, örgüt üyelerinin kişiliğinden etkilenmekte, aynı zamanda da bu çevre bireylerin kişiliğini etkilemekte ve örgütsel davranışı şekillendirmektedir.
