Dönel Makinelerin Temel Tasarımında Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar
• Rafineriler, petrokimya tesisleri, kuvvet santralleri gibi endüstriyel projelerde özellikle “bina tipi olmayan” yapı sistemleri İnşaat Mühendisliğinin önemli konularından birini teşkil eder.
• Pompa, tribün, kompresör gibi hareketli ekipmanların temel yapıları bunlardan biridir.
• Genel olarak “Titreşimli makine temelleri” olarak adlandırılan bu sistemlerin tasarımında sabit yükler kadar işletme sırasında ortaya çıkan dinamik tesirler de önemlidir.
• Bu tip temellerin, maruz kaldığı dinamik etkiler nedeni ile alışılagelmiş statik dizayn şartlarına ek olarak dinamik yükler altındaki davranışları da incelenir ve analiz sonuçları gerek işletme gerekse çevresel şartlar dikkate alınarak tasarıma aktarılır.
• Dinamik yükler altındaki yapılan analiz, temel sisteminin serbest ve zorlanmış titreşimlerinin irdelenmesi, rezonans olasılıklarının araştırılması ve titreşim genlikleri ile birlikte titreşimin çevrede oluşturduğu etkilerin değerlendirilmesi olarak özetlenebilir.
• Bahsi geçen makineler işletme ömrü boyunca sorunsuz çalışması beklenen ekipmanlardır. Bu nedenle işletme açısından sürekli çalışabiliyor olması çok önemlidir.
• Öte yandan bu tip makineler özellikle temel sistemine göre oldukça maliyetlidirler. Bu nedenle temel tasarımında, makinenin sağlıklı çalışmasını kesintiye uğratmayacak temel dizaynı ekonomik tasarımın önüne geçer.
• Temel sistemi, rezonansa girmemeli, titreşim genlikleri(deplasmanlar) genelde makine imalatçısı tarafından verilen sınır değerleri aşmamalı, titreşimlerin çalışanlara olumsuz etkisi olmadığı gibi çevre ekipman ve makineleri de olumsuz etkilememelidir.
• Temel sisteminin, makine ve yardımcı ekipmanların zaman içinde bakımlarının yapılabilmesine, montaj ve demontaj sırasındaki çalışmaları engellemeyecek şekilde tasarlanması da ayrıca dikkate alınması gereken bir husustur.
• Titreşimli Makine temelleri makinelerin çalışma şekline göre bazı farklılıklar gösterse de tasarım prensipleri genelde ortaktır.
• Bu sunumda, endüstriyel projelerde en sık karşılaşılan dönel makinelere ait temeller ele alınmıştır.
• Bunlar pompalar, kompresörler, türbin, jeneratör gibi makinelerdir.
