Fırınlarda İş Sağlığı ve Güvenliği Risklerinin Değerlendirilmesi
Fırınlarda yapılan saha gözetimi, tespitler ve risk değerlendirmesi uygulaması neticesinde aşağıdaki sonuçlar elde edilmiştir:
* Fırınlarda zeminin temizlik sonrası ıslak bırakılması, un tozunun yere yayılması, kablo ve eşyaların ortalıkta bırakılması sebebiyle kayma, takılma ve düşme riski bulunmaktadır.
* Hareketli dönen aksamı bulunan bazı makinelerin koruyucu donanımı bulunmamakta, koruyucu donanımı bulunan makineler donanım ise kapatılmadan çalıştırılabilmektedir.
* Bazı makineler üzerinde acil durdurma butonları, kullanım kılavuzu, CE işareti ile ikaz ve işaretler bulunmamaktadır.
* İşyerlerinde elektrik kabloları dağınık vaziyette bulunmaktadır, elektrik panoları kilitsizdir ve panoların önünde yalıtkan paspas bulunmamaktadır.
* Çalışma ortamı özellikle yaz aylarında hayli sıcak olmakta, ancak iklimlendirme yeterli seviyede sağlanmamaktadır.
* Yangın söndürme ekipmanlarının konumları belirgin biçimde işaretlenmemiştir ve ekipmanlara erişim kolay değildir. Olası yangın tehlikesine karşı tüm çalışanların haberdar edilmesini sağlayacak olan yangın alarm sistemi bazı işyerlerinde bulunmamaktadır.
* Siloların bulunduğu işyerlerinde patlamadan korunma dokümanı hazırlanmamıştır.
* Bazı işyerlerinde acil durum planı hazırlanmamış, acil çıkışlar belirlenmemiş, işaretlenmemiş, tatbikatlar yapılmamış ve acil durum ekipleri belirlenmemiştir.
* Kullanılan kimyasallar için özel bir depo bulunmamakta ve kimyasallar ile çalışma sırasında gerekli KKD (eldiven, maske) kullanılmamaktadır. Kimyasal maddelere ait güvenlik bilgi formları temin edilmemiştir.
* Bazı işyerlerinde un eleme makinesi, hamur yoğurma makinesi gibi un tozunun havaya yayıldığı alanlarda lokal aspirasyon sistemi bulunmamaktadır. İşyerlerinde yerlere yayılan un, kuru süpürme yöntemiyle temizlenmektedir. Un tozunun yoğun, havalandırmanın yetersiz olduğu alanlarda çalışanlar toz maskesi kullanmamaktadır.
* Çalışanlar için işyeri hekimleri tarafından sağlık gözetimi kapsamında un tozu maruziyetinin etkilerine yönelik çalışmalar yapılmamaktadır.
* Taşıma araçlarının kullanılmadığı alanlarda 50 kg ağırlığındaki un çuvalları çalışanlar tarafından kaldırılmakta ve taşınmakta, hamur kazanları çalışanlarca itilip çekilmektedir.
* Çalışanlar sürekli ayakta çalışmaktadır ve uygun dinlenme alanları mevcut değildir.
* Hamura bıçak atılması, ekmeklerin kasalanması işlemleri tekrarlı hareketler ile yapılmaktadır.
* İşyerlerinde yaya ve araç yolları ayrılarak işaretlenmemiş ve trafik planı düzenlenmemiştir.
* İşyerlerinin kaliteli, hijyenik, güvenilir ürün üretimini benimsemekte olduğu ancak iş sağlığı ve güvenliği konusunda çalışmaları geri plana attığı tespit edilmiştir.
* Çalışanlara verilen eğitim dokümanları yapılan işe özgü tehlike, riskler ve güvenli çalışma yöntemlerini kapsamamaktadır.
* İşyerlerinin çoğunlukla OSGB’lerden hizmet alımı yoluyla yaptırdıkları risk değerlendirmelerinin işe özgü tüm tehlikeleri ve riskleri kapsamadığı ve uygulamaya tam olarak geçirilmediği tespit edilmiştir.
* Kullanılan hamur yoğurma makinesi, konik şekil verme ve paketleme makinesi gibi makinelerde uygun koruyucu donanım bulunmalı, makinelerin koruyucularının çıkartılması ve koruyucusu kapatılmadan çalıştırılması engellenmeli, koruyucusu olmayan makinelere koruyucu donanım sağlanmalıdır.
* Fırınlarda toz yayılımına sebep olan un elekleri ve hamur yoğurma makinelerinin çalışan sağlığına verebileceği olumsuz etkileri önlemek amacıyla çalışanların solunum bölgesinin altında olan lokal havalandırma sistemi kurulmalıdır.
* Unun ortama yayılmasının önlenmesi için, boşaltma işlemleri kapalı otomatik sistemler ile yapılmalıdır. İşyeri ortamında nemli veya vakumlu temizleme yapılmalı ve çalışanlara uygun kişisel koruyucu donanım sağlanmalıdır.
* İşyeri hekimleri sağlık taramalarında astım riskini dikkate almalıdır. Mesleki astım tanısı konulan çalışanlar mevcut işlerinden farklı bir işte çalıştırılmalı ve bu çalışanların astıma sebep olan benzer etmenlere maruziyeti önlenmelidir.
* Fırınlarda aydınlatma, toz, termal konfor ve gürültü ölçümleri yaptırılmalıdır.
* Fırınlarda un çuvalı gibi ağır yüklerin mekanik sistemler kullanılarak taşınması sağlanmalıdır. Mekanik sistemlerin kullanılmadığı alanlarda yük parçalara bölünerek azaltılmalı veya birden fazla personel tarafından kaldırılmalı ve taşınmalıdır.
* Tekrarlı hareket gerektiren hamura bıçak atılması, ekmeklerin kasalara dizilmesi gibi işlerin otomatik sistemle yapılması sağlanmalı, mümkün olmuyorsa çalışanlar arasında iş değişimi yapılmalıdır.
* Sektörde MYK tarafından yayımlanan meslek standardını sağlayan ve ilgili mesleki yeterlilik sertifikasına sahip nitelikli kişilerin istihdamı artırılmalıdır.
* Sektörde önemli sayıda bulunan küçük ölçekli fırın ürünleri imalat işyerleri de ayrı bir araştırma konusu olarak çalışılmalı ve çalışmalar desteklenmelidir.
* Fırın ve unlu mamuller imalat sektörüne yönelik iş sağlığı ve güvenliği rehberi yayımlanmalıdır.
