Havalandırma Toolbox
Sanayi ortamlarında bulunan tehlikeli maddeler ya da gerçekleştirilen faaliyetler sıklıkla havayı kirleten maddelerin oluşmasına neden olurlar. Bu kirletici maddeler aşağıdaki yollarla kontrol edilir:
* Solunum bölgesinden tecrit etme,
* Daha az tehlikeli bir madde veya proses kullanımı, ya da
* Yeterli havalandırma sağlanması
Havalandırma en yaygın olarak kullanılan mühendislik kontrol tedbirlerinden biri olup, bir ortamdaki kirlenmiş hava ile taze havanın yer değiştirmesi ve/veya ortam sıcaklığının kontrolü amacıyla ortama taze hava hareketi sağlanması olarak tanımlanabilir.
Doğal havalandırma genelde kapalı alanları havalandırmak için yeterli hacimde hava akımı sağlamaz, veya çok toksik olan hava kirletici maddeleri düzenli olarak solunum bölgesinden uzaklaştırmaz. Mekanik destekli havalandırma; m3/dak cinsinden ölçülür ve genelde aşağıdaki şekilde sınıflandırılır:
* Seyreltme (bir hava tedarik ve tahliye sisteminden oluşur)
* Lokal egzoz
Kirletici kaynağa yerleştirilen doğru şekilde tasarlanmış bir lokal havalandırma sistemi kirleticilerin giderilmesinde son derece etkindir.
Hava tedarik ve tahliye fanlarının etkinliği ve verimliliği; sağladıkları hava hacmine ve kirletici kaynağa yakınlıklarına bağlı olacaktır. Havalandırma sistemleri kullanılırken, aşağıdaki prensipler ve güvenlik kontrolleri dikkate alınmalıdır:
• Çapı 1 birim olan bir hava tedarik fanının yüzeyinden 30 çap kadar uzaklıkta yüzeyindeki hava hızının yaklaşık %10’u kadar bir hava hızı olacaktır.
• Çapı 1 birim olan bir egzoz fanı ise; yüzeyinden 1 çap kadar uzaklıkta yüzeyindeki hava hızının %90’ını kaybedecektir.
• Kanal sistemlerinin kullanımı, hava sirkülasyonunu artıracak ve hava akımı kayıplarını minimize edecektir.
• Yapay havalandırma yalnızca egzoz sistemleri çalışan alanlarda kullanılmalıdır. Yapay hava tedarik noktası; yalnızca taze ve kirletici içermeyen havanın iş ortamına temin edilebileceği bir lokasyonda olmalıdır.
• Bir ortamı havalandırmak için asla saf oksijen kullanmayın. Yağ/gres veya yağlı bazı maddeler oksijence zenginleştirilmiş bir havada son derece kolay şekilde tutuşup ve patlama şiddetinde yanabilir.
• Ortam havasından uzaklaştırmaya çalıştığınız buhar şeklindeki hava kirleticilerinin havadan (havanın buhar yoğunluğu 1’dir) ağır mı, hafif mi olduklarını bilin. Bu sizin egzoz fanlarını en uygun yüksekliğe doğru şekilde yerleştirmenize yardımcı olacaktır.
• Yanıcı veya alevlenir buharların giderilmesinde kullanılan tüm fan motorları ve kontrol ekipmanları patlamaya karşı korumalı (exproof) tipte olmalıdır. Fanlar, blowerlar, jet tipi hava sağlayıcılar ve kanal sistemleri de dahil olmak üzere, havayı hareket ettiren araçların metalik kısımları topraklanmalıdır.
