İnşaat Sektörü İSG Rehberi
Yer üstünde veya yer altında gerçekleştirilmesi fark etmeksizin kazı, yarma doldurma, hafriyat, inşa gibi çeşitli inşaat ve mühendislik işlerinin yürütüldüğü işler, yapı/inşaat işleri olarak ifade edilmektedir. İnşaat sektörü, girdi sağlayan iş kolları ile çıktıların kullanıldığı alanlar göz önüne alındığında 200'den fazla sektöre etki etmekte olup ekonomimizin lokomotifleri arasındadır.
Ülkemiz inşaat malzemeleri üretimi ve ihracatı açısından dünyada önde gelen ülkeler arasında yer almaktadır. Özellikle çimento, inşaat demiri, demir-çelik inşaat aksamı, plastik ve alüminyum inşaat malzemeleri, seramik, cam, boya, mermer, kablolar, elektrik malzemeleri ve ısıtma soğutma cihazları dünya pazarlarına ihraç ettiğimiz önemli ürünlerden bazılarıdır.
Ülkemizde, iş sağlığı ve güvenliği alanında inşaat sektörü özelindeki hususlar "Yapı İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği" ile hüküm altına alınmıştır. Ayrıca, 30/6/2012 tarihli ve 28339 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu, iş yerlerinde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması ve mevcut sağlık ve güvenlik şartlarının iyileştirilmesi için işveren ve çalışanların görev, yetki, sorumluluk, hak ve yükümlülüklerini düzenlemektedir. İnşaat sektöründeki iş yerleri ve bu sektördeki çalışanlar 6331 sayılı Kanuna ve ilgili mevzuata da tabidir. Sektördeki iş yerleri, 26/12/2012 tarihli ve 28509 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren "İş Sağlığı ve Güvenliğine İlişkin İş Yeri Tehlike Sınıfları Tebliği'ne göre "41, 42 ve 43" NACE kodlanma sahip olup bu iş yerlerinin büyük çoğunluğu "Tehlikeli" ve "Çok Tehlikeli" sınıfta yer almaktadır. 2021 yılı SGK istatistiklerine göre inşaat sektöründe 197.775 iş yeri ve bu iş yerlerinde istihdam edilen 1.630.678 çalışan bulunmaktadır. Bu iş yerlerinin %99,8'i KOBİ niteliğinde olup çalışanların %84,5'i KOBİ'lerce istihdam edilmektedir. İnşaat sektöründe her 100 bin çalışanın 3.567'si iş kazası geçirmekte ve iş kazası sonucu ölüm oranı 100 binde 23,7'dir. Bu çalışma ile inşaat sektöründe iş sağlığı ve güvenliği konusunda dikkat çekilmesi, sektöre ilişkin riskler, tehlikeler ve alınabilecek tedbirlerle ilgili farkındalık ve bilgi düzeyinin arttırılması amaçlanmaktadır. Sektör özelinde en çok akla gelebilecek soru ve cevaplara yer verilen bu çalışmanın işveren, çalışan, iş sağlığı ve güvenliği profesyonelleri ve tüm taraflara fayda sağlayacağı düşünülmekte olup hazırlanan bu rehberdeki bilgiler tavsiye niteliğindedir.