İş Sağlığı ve Güvenliği Ders Notları (2014)
Sağlıklı ve güvenli bir çalışma ortamının oluşturulması, çalışanların iş kazaları ve meslek hastalıklarından korunması, çalışma hayatının öncelikli şartı ve sosyal tarafların ortak sorumluluğudur. Meslek hastalıkları ve iş kazası oranı düşük olan ülkeler, sağlıklı ve güvenli çalışma koşullarını tam olarak sağlayabilen ve çağdaşlık seviyesine ulaşmış olan ülkelerdir.
İş kazası ve meslek hastalıklarının önlenebilirliği, Avrupa Birliği üyesi gelişmiş ülkelerde özellikle son yıllarda alınan etkin önlemler sonucunda istatistiklerle kanıtlanmış ve iş kazaları oranlarında düşüşler yaşandığı yapılan araştırmalar sonucunda ortaya çıkarılmıştır. Bu olumlu gelişme sadece mevzuat değişiklikleri ile değil aynı zamanda alınan önlemlerin uygulamaya konulması ve bunun bir çalışma kültürü haline getirilmesi ile sağlanmıştır.
Ülkemizde yaşanan ve giderek artan iş kazaları, ne yazık ki bu konuda bir ilgisizlik halinin varlığını, insana verilen önemin yok denilecek kadar az; çağdaş çalışma ve yaşam koşullarına ulaşmak için daha çok uzun yıllara ihtiyacımızın olduğunu ortaya koymaktadır. Günden güne artan iş kazaları nedeniyle, iş sağlığı ve güvenliği konusunda ulusal mevzuatımızda değişiklikler yapılmış, ancak alınan önlemler yeterli ve etkin olamamıştır. Bu nedenle, anılan konuya ilişkin İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu, İş Kanunu, İşsizlik Sigortası Kanunu ve Sosyal Güvenlik Kanununda yeni düzenlemeler için çalışmalar devam etmektedir.
İş kazalarının ve meslek hastalıklarının sendikasız işyerlerinde daha yüksek oranlarda olması, iş sağlığı ve güvenliği koşullarının sağlanmasında sendikal örgütlenmenin önemini daha da arttırmaktadır. İş sağlığı ve güvenliği bilincinin geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması için sendikalaşmanın önündeki engellerin kaldırılması, taşeronlaşmanın ve güvencesiz istihdam şekillerinin engellenmesi büyük önem taşımaktadır.
Ülkelerin gelişmişlik düzeyleri, vatandaşlarına verdiği değerle yükselir. İşçilere sağlıklı ve güvenli çalışma ortamlarının sağlanması, işçinin daha mutlu ve verimli çalışmasının yanında işverene ve ülke ekonomisine de olumlu katkılar sunacaktır. Bu nedenle, iş sağlığı ve güvenliği konusunda alınacak tedbirler bir maliyet olarak değil, aksine verimliliğe yönelik bir öncelik olarak da görülmelidir.
TÜRK-İŞ, üyelerinin sağlıklı ve güvenli çalışma ortamlarına kavuşabilmesi, haklarını öğrenebilmesi, ulusal mevzuattaki değişiklikleri takip edebilmesi, işyerlerinde iş kazaları ve meslek hastalıklarının önlenebilmesi, daha verimli çalışabilmesi ve bu yönde bir kültür oluşturulması adına her yıl iş sağlığı ve güvenliği eğitimleri vermektedir. Eğitim seminerlerinde akademisyenler ve uzmanlar tarafından sunulan bildiriler ayrıca kitap halinde üyelere ulaştırılarak güvenlik bilincinin oluşturulması hedeflenmektedir.
İş sağlığı ve güvenliği alanında son gelişmeleri içeren bu kitabın hazırlanmasında emeği geçen değerli uzman ve akademisleyerimize teşekkür ediyor, bu yayınımızın sağlıklı ve güvenli bir çalışma ortamının oluşturulması için katkıda bulunmasını diliyoruz.
