İş Sağlığında Bir Yaklaşım: Katılımcı Ergonomi
Katılımcı Ergonomi
•Katılımcı ergonomi teriminin anlamı üzerinde tam olarak görüş birliğine varılmış değildir.
•Katılımcı ergonomi
–felsefe,
–strateji ya da yaklaşım,
–bir teknik ve araç
–bir uygulama ve yöntem anlaşılmıştır.
•Yalın olarak katılımcı ergonomi, işyerinde çeşitli katılım yöntemleri ve tekniklerinin kullanımını kapsayan bir kavram olarak tanımlanabilir.
•“istenilen amaca ulaşmak için hem süreç hem de sonuçları etkileyebilecek yeterli bilgi ve güç ile kişilerin yürüttükleri iş etkinliklerini anlamlı bir düzeyde kontrol edebilmesi ve planlamaya dahil olmasına ergonomik projelerde katılım” (Wilson, JR., 1995, s.1071) olarak tanımlamıştır.
• Katılımcı ergonomi: Çalışanların işyerinde ergonomik bilgi ve işlemlerin yürütülmesine aktif olarak dahil olmasıdır.
• Çalışma koşulları ve üretim kalitesini geliştirmesinden dolayı çalışanların bu çabası yöneticiler ve üstleri tarafından desteklenir.
Katılım
• Doğrudan katılım: çalışanların kendi katılımları
• Dolaylı katılım: seçilmiş ya da atanmış çalışan temsilcilerinin katılımı
•Katılımın düzeyi:
–çalışanların yönetim tarafından bilgilendirilmesi
–çalışanlardan deneyim ve bilgi toplanması
–çalışanların görüş ve düşüncelerine danışılması,
–görüşmeler yapılması (Ör: sorun çözmede)
–tarafların karar verme sürecine uyumlu katılımı
Katılımcı yöntemin başarısı:
•Yöntemin sadeliği ve kolay uygulanabilirliği
•Uygulayıcılar tarafından benimsenmesi
•İlgi çekici bulunması
•Kabul edilebilir özellikte olması
Katılımcı ergonomi girişimlerinde başarının koşulları
•Örgütün her kademesi tarafından projenin üstlenilmesi
•Süreci destekleme ve/veya kolaylaştırmada savunuculuk
•Önem algısı - katılımcı bir yaklaşımı benimsemenin bir nedeni
•Kişilerin ve rollerin açık bir şekilde tanımlanması – kimler katılacak?
•Destekleyen sürecin yapısı – katılım nasıl yönetilmeli?
•Tüm katılımcılar için bilgi düzeyinin uygunluğu
•Daha önceki iyi uygulamalar
•Sendikanın katılımı
•Ekipman tasarımının tüm aşamalarında son kullanıcının katılımı
•Tercihen sürecin başlangıcından itibaren üreticilerin (imalatçıların) katılımı
•Projeyi basit tutmak – iyi tanımlanan ve hedefi iyi belirlenen
•Kullanıcının gereksinimlerine odaklanmak
•Yeterli kaynağın (zaman, para, insan) ayrılması
