Kaynak İşlerinde İSG Talimatları
A- Oksijen - Asetilen Gaz Tüpleri İle Yapılan Kaynak İşlerinde Alınacak Önlemler
1. Yıllık kontrolleri zamanında (5 yılda bir) yapılmış tüpler kullanılacaktır.
2. Oksi-gaz tüpleri taşınırken; tüplerin vana koruma başlığı takılı olacak, vurulmayacak, çarpılmayacak, araçtan indirirken atılmayacak ve yuvarlanmayacaktır. Şantiyede tüpler tüp arabalarına, kilitlenmeden, zincirlerle bağlanmış ve dik duracak bir şekilde konularak taşınacak, çalışma esnasında tüpler kesinlikle yere yatırılmayacaktır.
3. Manometreler (basınç göstergeleri) çalışır durumda bulunacak ve üzerlerinde işletme basınçları kırmızı renkle işaretlenmiş olacaktır.
4. Arızalı olan gaz basınç ayarlama regülâtörleri kullanılmayacak, sadece tüpe ve gazın cinsine uygun regülatörler kullanılacaktır.
5. Hortumların şaluma, tüp ve alev kesici bağlantılarında kelepçe kullanılacak, bağlamada tel kullanılmayacaktır.
6. Gaz hortumları ile şaluma veya tüpler arasında alevin geri tepmesini önleyici alev kesici valfler bulunacaktır.
7. Gaz tüpleri, doğrudan gelen güneş ve ısı kaynaklarından, aşırı soğuktan korunacak şekilde, sundurma altında, çevre emniyeti sağlanmış, ateşle yaklaşmayın ikaz levhaları bulunan, havalandırılmış uygun alanlarda dik bir şekilde, boş ve dolu tüpler ayrı bölümlerde gaz birikmelerine karşı önlem alınmış ve tüplerin valf koruyucu başlıkları takılı bir şekilde depolanacaktır.
8. Asetilen tüplerinde çalışma basıncı 1-15 lb/inç2 arasında tutulacaktır. Tüpler kesinlikle açık ateşe maruz bırakılmayacaktır.
9. Bir tüpten başka bir tüpe aktarma yapılarak dolum yapılmayacaktır.
10. Oksijen tüpleri kesinlikle yağlı ellerle tutulmayacak, vanaları ve manometreleri yağlanmayacak, temizlik tel fırça ile yapılacaktır.
11. Gaz kaçaklarının tespitinde alev değil, sadece sabunlu su kullanılacaktır.
12. Çalışma esnasında ağır gaz kokusu alındığında; çalışmaya ara verilerek tüpler vanalarından kapatılacak, havalandırma yapıldıktan sonra gaz kaçağı aranacaktır.
13. Donan ventil, sıcak su veya sıcak havlu ile çözülecek, kesinlikle açık ateş veya alev kullanılmayacaktır.
14. Kaynak yapılırken, tüple üfleç arasında en az üç (3) metre uzaklık bulundurulacaktır.
15. Gaz tüplerinin ventili yavaş açılacak, herhangi bir alet kullanılmayacak, her zaman elle açılıp kapatılacaktır.
16. Tüpün ventili sıkıca kapatılacak, sızdırmamasına dikkat edilecektir. Manometre takılmadan önce ventil biraz açılacak, ağızda bulunacak toz ve pas giderilecektir.
17. Üflecin ağzı kirlenince tahtaya sürtülerek temizlenecek, ısınınca suya batırılarak soğutulacaktır.
18. Hasarlı, eskimiş veya çatlamış hortumlar derhal yenisi ile değiştirilecektir.
19. Yangın halinde, gaz tüpleri hızla ortamdan uzaklaştırılacak, bu mümkün değilse tüplerin üzerine su püskürtülerek ısıdan korunma sağlanacaktır.
B- Elektrik Ark Kaynaklarında Alınacak Önlemler
1. Makine gövde topraklama bağlantıları yapılmış olacaktır.
2. Makineye enerji ileten kablolarda ekleme ve izolasyon bozukluğu olmayacaktır.
3. Elektrot pensesine ve ucu kaynak yapılacak parçaya bağlanan kabloların kalınlıkları, kullanılacak akım şiddetine uygun olarak seçilecek, üzerlerinde izolasyon bozukluğu ve eklemeler olmayacaktır.
4. Kaynak pensesi izoleli olmalı, ağzı ve izolasyonu bozuk penseler kullanılmamalıdır.
5. Dar yerlerde yapılan kaynak işlerinde, kaynakçının vücudunun metal kısımlara temasını önleyecek koruyucu giysi veya altlıklar kullanılmalıdır.
6. Kazan ve tankların iç kısımları gibi dar alanlardaki kaynak işlerinde, yalnız doğru akım üreten ve boşta çalışma gerilimi düşük, alçak gerilim cihazları kullanılacaktır.
7. Makine boşta çalışırken, verilen molalarda veya cüruf temizlerken elektrot pensesi koltuk altına sıkıştırılmayacak veya omuza konulmayacak, iletken olmayan bir levha (örneğin bir tahta parçası) üzerine konulacaktır. Çıplak olarak kaynak yapılmayacaktır.
8. Kaynak devresinin bir kutbu, kaçak akımlara karşı mutlaka iş parçasına topraklanacaktır.
Kaynak makinesindeki kaynak pensleri, kabloları ve diğer teçhizat yalıtılacak ve topraklanacaktır.
9. Kaynak tablosunu tutarken veya kutupları değiştirirken, makine boşta çalıştırılmayacaktır.
C - Kaynak Yapılacak Bölgede Alınacak Önlemler
1. Kaynak yapılacak bölgenin en az 10 m yakınında yanıcı gaz, yanıcı gaz yayan sıvı ve çabuk tutuşan malzemeler (örneğin izolasyon malzemeleri) bulundurulmayacaktır.
2. Kapalı yerlerde yapılan kaynak işlerinde aydınlatmalarda 24 voltla çalışan seyyar lambalar kullanılacaktır.
3. Kapalı kaplar üzerinde kaynak yapılmadan önce, mutlaka kapağı açılıp kontrol edilmeli, gerekli kontroller yapılıp patlama konusunda emin olunmadan kesinlikle kaynağa başlanmamalıdır.
4. Kaynak yapılan ortamda en az 1 adet seyyar yangın söndürücü bulundurulacaktır.
5. Kablolar, hortumlar ve diğer kaynak malzemeleri merdivenler ve geçiş yerlerinde bulundurulmayacaktır.
6. Parlayıcı boyaların bulunduğu veya yeni boyanan yerlerde, yoğun toplu iş ortamında kaynak yapılmayacaktır. Zorunlu durumlarda, yetkiliden izni alındıktan sonra gerekli tedbirler alınarak yeterli sayıda yangın söndürme tüpü temin edilip kaynak işine başlanacaktır.
7. Üfleç yanarken tüpün üzerine kesinlikle asılmayacak, özel askısına asılacaktır.
D - Kişileri Korumak İçin Alınacak Önlemler
1. Kaynak işleri sadece sertifikalı, yetkili kaynakçılar tarafından yapılacaktır.
2. Kaynak yapılırken kolay yanmayan kumaştan yapılmış iş elbisesi kullanılacaktır.
3. Uzun manşetli ve alçak gerilime dayanıklı deri eldivenler ve önlük kullanılacaktır.
4. Kaynak yapan işçiler baret kullanacak, eğer çalışma yapılan yerin yüksekliği 3 m'den fazla ise emniyet kemeri kullanacaklardır.
5. Kaynakçı eldiveni, gözlüğü, ayakkabısı, tozluğu ve yüz siperi kullanılacaktır. Cüruf temizlerken yandan korumalı gözlük kullanılacaktır.
6. Çevredekilerin kaynak ışınlarından korunması için ışık geçirmeyen paravanlar kullanılacaktır.
7. Çelik burunlu iş ayakkabıları kullanılacaktır.
8. Kaynak gazları için kombine maskeler kullanılacaktır.
