Kimyasalların Depolanması Rehberi
Kimyasal maddelerin tehlikeli reaksiyon vermeyecek şekilde sınıflandırılması ve bu sınıflara uygun olarak depolanması çok önemlidir. Kimyasal maddelerin depolandığı ortamlar yangın ve patlama riski taşır. Bu nedenle kimyasal madde üreten ve/veya kimyasal madde kullanan işletmeler, kimyasalların güvenli bir şekilde depolanması için gereken önlemleri eksiksiz olarak almış olmalıdır.
Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Kimyasal Güvenlik Kurulu’nun (US Chemical Safety Board) kaza inceleme raporuna göre kimyasal maddelerden kaynaklanan kazaların %46’sı uygun olmayan depolama nedeniyle meydana gelmektedir.
Kimyasal maddeler fiziksel özelliklerine, sağlığa ve çevreye verdikleri zararlara göre 3 grupta sınıflandırılmaktadır.
Fiziksel özelliklere göre sınıflar; patlayıcılar, alevlenir gazlar, alevlenir aerosoller, oksitleyici gazlar, basınç altındaki gazlar, alevlenir sıvılar, alevlenir katılar, kendiliğinden tepkimeye giren maddeler ve karışımlar, piroforik sıvılar, piroforik katı maddeler, kendiliğinden ısınan madde ve karışımlar, su ile temas ettiğinde alevlenir gazlar çıkaran madde ve karışımlar, oksitleyici sıvılar, oksitleyici katılar, organik peroksitler, metaller için aşındırıcılardan oluşur.
2. grup olan sağlığa ilişkin zarar sınıfları; akut toksisite, cilt aşınması/tahrişi, ciddi göz hasarı/göz tahrişi, solunum veya cilt hassaslaştırıcılığı, eşey hücre mutajenitesi, kanserojenite, üreme sistemi toksisitesi, belirli hedef organ toksisitesi (tek maruz kalma), belirli hedef organ toksisitesi (tekrarlı maruz kalma), aspirasyon zararı sınıflarıdır.
3. grup olan çevresel zarar sınıfları zarar verdiği yere göre; sucul ortama ve ozon tabakasına zararlı sınıflar olarak belirlenmişlerdir.
Sınıflandırma, kimyasal maddelerin Güvenlik Bilgi Formları (GBF) yardımıyla yapılmalıdır. Katıları ve sıvıları ayrı
olarak sınıflandırmak temel sınıflandırma yöntemlerinden bir tanesidir. Bu şekilde fiziksel temas sonucu oluşabilecek riskler azaltılmış olur. Genel yaklaşım kimyasal maddeleri birbirleriyle uyumlu bir şekilde sınıflandırmak olmalıdır, daha sonra gruplar bariyerlerle birbirinden ayrılmalıdır. Yeterli depolama alanı mevcut işletmelerde riski tamamen ortadan kaldırmak için farklı kimyasal madde gruplarında bulunan kimyasallar farklı yerlerde depolanmalıdır.
Bu rehberin amacı, kimyasal maddelerin doğru ve güvenli bir şekilde depolanmasını sağlamak ve kimyasal maddelerden kaynaklanan riskleri ortadan kaldırmak veya en aza indirmektir.