Maden Sektörü İSG Rehberi
Ülkemizin karmaşık jeolojik ve tektonik yapısı çok çeşitli maden yataklarının bulunmasına olanak sağlamıştır. Günümüzde dünyada yaklaşık 90 çeşit madenin üretimi yapılmaktayken ülkemizde 60 civarında maden türünde üretim yapılmaktadır. Ülkemiz, başta endüstriyel ham maddeler olmak üzere, bazı metalik madenler, linyit ve jeotermal kaynaklar gibi enerji ham maddeleri açısından oldukça zengindir. Ülkemizin maden kaynaklarına göz atıldığında en fazla öne çıkan bor madenidir. Ülkemiz dünya bor rezervlerinin yüzde 73'üne sahiptir ve küresel üretimin (B203 olarak) yüzde 48'ine yakın kısmını gerçekleştirmektedir. Dünyada en büyük perlit rezervleri ülkemizde bulunmaktadır. Barit rezervimiz dünyada ikinci sırada, trona rezervimiz üçüncü, manyezit ve krom rezervlerimiz ise dördüncü sıradadır. Ülkemizde, iş sağlığı ve güvenliği alanında maden sektörü özelindeki hususlar "Maden İş Yerlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği" ile hüküm altına alınmıştır. Ayrıca, 30/6/2012 tarihli ve 28339 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu, iş yerlerinde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması ve mevcut sağlık ve güvenlik şartlarının iyileştirilmesi için işveren ve çalışanların görev, yetki, sorumluluk, hak ve yükümlülüklerini düzenlemektedir. Maden sektöründeki iş yerleri ve bu sektördeki çalışanlar 6331 sayılı Kanuna ve ilgili mevzuata da tabidir. Sektördeki iş yerleri, 26/12/2012 tarihli ve 28509 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren "İş Sağlığı ve Güvenliğine İlişkin İş yeri Tehlike Sınıfları Tebliği'ne göre "05, 06, 07, 08 ve 09" NACE kodlarına sahip olup bu iş yerlerinin büyük çoğunluğu "Tehlikeli" ve "Çok Tehlikeli" sınıfta yer almaktadır. 2021 yılı SGK istatistiklerine göre maden sektöründe 7.245 iş yeri ve bu iş yerlerinde istihdam edilen 152.184 çalışan bulunmaktadır. Bu işyerlerinin %98,9'u KOBİ niteliğinde olup çalışanların %64,9'u KOBİ'lerce istihdam edilmektedir. Maden sektöründe her 100 bin çalışanın 11.225'i iş kazası geçirmekte ve iş kazası sonucu ölüm oranı 100 binde 49,3'dür. Bu çalışma ile maden sektöründe iş sağlığı ve güvenliği konusuna dikkat çekilmesi, sektöre ilişkin riskler, tehlikeler ve alınabilecek tedbirlerle ilgili farkındalık ve bilgi düzeyinin arttırılması amaçlanmaktadır. Sektör özelinde en çok akla gelebilecek soru ve cevaplara yer verilen bu çalışmanın işveren, çalışan, iş sağlığı ve güvenliği profesyonelleri ve tüm taraflara fayda sağlayacağı düşünülmekte olup hazırlanan bu rehberdeki bilgiler tavsiye niteliğindedir.
