Nükleer Santrallerde Iş Sağlığı ve Güvenliği Uygulamaları
Nükleer santrallerde radyasyon kaynakları
- Nükleer yakıtın radyoaktif bozunumu
* U-238 ve U235 doğal radyoizotoplarının alfa ve gama bozunumu
* Ortaya çıkan ürünlerin beta bozunumu
* Çok düşük, doğal radyasyon seviyesinde
* Reaktörde çalışanlarının aldığı doza katkısı çok düşük
- Fisyon
* Yüksek enerjili gama ve nötron yayılımı
* Reaktör korunda yüksek radyoaktivite seviyesi
* Reaktör kabı içinde gerçekleşir
* Çalışanların erişimi yasaktır
* Çalışanların aldığı doza katkısı çok düşük
- Fisyon ürünlerinin bozunumu
* Yüksek radyoaktiviteli, çoğunluğu kısa yarı ömürlü olduğu için hemen bozunur.
* Bir kısmı uzun ömürlüdür, yavaş bozunur. (beta ve gama)
* Reaktör kabı içinde kalırlar.
* Reaktörde çalışanlarının aldığı dozlara katkısı çalışma sırasında çok düşük
* Sadece yakıt yeniden yükleme sırasında dozlar artabilir. (su altında)
* Çoklu bariyer yaklaşımı
(yakıt, zarf, soğutucu, zırh)
*Steel-lined, reinforced
concrete containment
- Su ve korozyon ürünlerinin aktivasyonu
* Başlangıçta kararlı izotopların aktivasyonu
* Soğutma suyu içindeki safsızlık, kirletici madde
* Reaktörde çalışanlarının aldığı doza katkısı büyük
- Kalibrasyon kaynakları
* Küçük miktarlarda
* Radyasyon ölçüm aletlerinin ve dedektörlerin kalibrasyonu
* Kapalı kaynaklar (sealed)
* Güvenli olarak muhafaza edilir.
Nükleer santrallerde radyasyondan korunma
- Çalışanlar için doz sınırları (Düzenleyici)
* Etkin doz sınırı yıllık 20 mSv (Ardışık beş yılın ortalaması 20 mSv'i geçmemek üzere tek bir yılda en fazla 50 mSv)
* Göz merceği için ardışık beş yılın ortalaması 20 mSv’i geçmemek üzere tek bir yılda en fazla 50 mSv
* El, kol ve ayak ile cilt için 500 mSv
- Doz kısıtlaması (İşletici)
* Radyasyon çalışanlarının alacakları dozların, doz sınırlarının altında kalacak şekilde optimize edilerek ayrıca sınırlandırılması
- Radyasyon alanlarının sınıflandırılması
* Kontrollü alan: Radyasyondan korunmayı sağlama veya radyoaktif bulaşmanın yayılmasını önleme amacı ile özel kuralların uygulandığı, radyasyonla çalışanların kişisel izlemelerinin yapıldığı ve giriş çıkışlarının kontrole tabi olduğu alan
(personel eğitimi, fiziksel bariyerler, çalışma ve acil durum talimatları, izleme) uyarı işaretleri, koruyucu donanım )
* Gözetimli alan: Kontrollü alan olarak değerlendirilmeyen ancak radyasyonla çalışanların radyasyona maruz kalma potansiyelinin bulunması nedeniyle, radyasyon seviyelerinin sürekli izlenmesini gerektiren alanlar (bariyerler, uyarı işaretleri, acil durum ve çalışma talimatları)
> Radyasyondan korunma programı
> Radyasyondan korunmaya ilişkin yapılanma
> Radyasyondan korunma personeli
> Sağlık gözetimi
> Radyasyon alanlarının izlenmesi
Kişisel izleme
Kalibrasyon ve bakım
> Radyasyondan korunma eğitimleri
> Kayıtlar
