Taşınabilir Uzatma Kabloları
Doğru Kablonun Seçilmesi Uzatma kablosu alınırken şu sorular sorulmalıdır:
* Nerede kullanılacak, iç mekan mı, dış mekan mı?
* Hangi ekipmanı çalıştıracak, gücü nedir, kaç amper çeker?
* Ekipmanın kaynağa olan uzaklığı nedir, kaç metre?
Dış mekânda kullanılacak bir uzatma kablosu, iç mekânda da kullanılabilir. İç mekân kablosu ise dış mekân için kullanılamaz. Uzatma kabloları, taşıması gereken akım ve kablonun uzunluğuna göre seçilmelidir. Daha yüksek güç talebi gerektiren bir uygulama için düşük amper dereceli bir kablo kullanmak, kablonun ısınmasına ve yangına neden olabilir. Uzatma kablolarının mevcut taşıma kapasitesi, telin çapı (ölçü) ve kablo uzunluğu ile belirlenir. Uzatma kablolarında prizlerin üzerine kablo uzunluğu ve taşıma kapasitesine göre sigorta konulmalıdır.
Uzatma Kablolarının Kullanım Kuralları
* Her uzatma kablosu geçici kullanım içindir.
* Kablonun akım taşıma kapasitesi bağlandığı cihazın nominal akımından küçük olmayacaktır.
* Uzatma kablosu fiziksel olarak iyi durumda tutulacak; ezilme, kesilme, yıpranma gibi nedenlerle güvenliği tehlikeye düşürecek kablolar kullanılmayacaktır.
* Topraklama gerektiren cihaz veya aydınlatma araçları için topraklı tip uzatma kablosu kullanılacaktır.
* Uzatma kabloları duvarlar, tavanlar, , kapı altlarından ve halı gibi yer döşemelerinin altından geçirilmeyecek ve fiziksel darbelere maruz bırakılmayacaktır, sabit cisimlere tutturulmayacaktır (çivi gibi). Halı altından geçirilirse ısınmaya ve yangına sebep olabilir.
* Acil durumlarda ve testlerde geçici taşınabilir uzatma kablosu kullanılır.
* En çok 2 adet uzatma kablosu zincirleme bağlanabilir.
* Kablolar çok damarlı, kablo kılıfları esnek ve F tipi olmalıdır.
* Uzatma kabloları kaçak akım şalteri koruması (30mA) olan priz üzerinden bağlanır.
* Kaçak akım şalteri uzatma kablosu bağlanmadan önce test edilmelidir.
* Kaçak akım şalteri olmayan priz durumunda uzatma kaçak akım şalteri ile sistem oluşturmalı ve ondan sonra bağlantı yapılmalıdır.
* Kaçak akım şalteri olsa bile prizdeki toprağın sürekliliği kontrol edilmelidir.
* Kesinlikle standarda uygun uzatma kablosu kullanılmalı, TSE, CE belgesine bakılmalıdır.
* Merdiven altı tabir edilen uzatma kablolarının dış kılıfında kurşun kullanılmış olabilir. Avrupa standardında kablo izolasyonlarında kurşun kullanımı yasaklanmıştır. ABD’de henüz bu yasak yoktur.
* Uzatma kabloları çıplak el ile toplanmamalı, eldiven kullanılmalıdır. Çıplak elle temas edilirse, eller yıkanmalıdır.
* Ekipmanın belirli bir yerde uzun süre kalması gerekliyse yazılı onay istenmelidir.
* Geçici kablolara azami 90 gün için izin verilir. (NEC’den alınmıştır.)
* ”Dış Mekanda Kullanım İçin" işaretlenmiş bir kablo seti dış mekan için uygundur. Dış mekan kablo iç mekanlarda kullanılabilir fakat iç mekan kablo dış mekanda kullanılamaz.
* Kablo ekipmanın gücüne ve priz ile arasındaki mesafeye göre kullanılmalıdır.
* Kablo takılıp düşme tehlikelerini önleyecek şekilde yönlendirilmelidir.
* Kablo bir prize bağlanmadan önce enerji verilecek ekipmanın kapalı olduğu doğrulanmalıdır.
* Fiş prize tam olarak takılmalı, bağlantı yapmak için aşırı güç kullanılmamalıdır. Aksi durumda hasar oluşabilir.
* Islak, nemli, su birikintisi gibi ortamlarda uzatma kablosu yere temas etmeden havadan geçirilerek kullanılacaktır.
* Yürüyüş trafiğinin çok olduğu yerlerde uzatma kabloları mümkünse havadan geçirilecektir. Aksi durumda özel ek önlemler ile üzerine basılması önlenecektir.
* Kablo asla bükülmeyecek, katlanmayacak ve keskin dönüşler yapmayacak şekilde kullanılacaktır.
* Uzatma kablosu bir makaraya sarılı ise yüke bağlamadan önce kablo tamamen açılmalıdır yoksa elektromanyetik indüksiyon sebebi ile aşırı ısınarak yangına sebep verebilir.
* Uzatma kabloları uzun süre güneş ışığına maruz bırakılmamalıdır. Bu, izolasyona zarar verebilir.
* 15m’den uzun uzatma kabloları “over- under “yöntemi veya zincir yöntemi ile toplanmalıdır. Kendi kablosu veya tel gibi malzemeler ile asılmamalıdır. Kalın ip kullanılmalıdır
* Uzatma kablolarının depolanacağı yerin kuru olmasına dikkat edilmelidir. Güneş ışığı almayan yerlerde saklanmalıdır.
* Kablo renkleri sürekli kontrol edilmeli, kavrulma gibi renk değişimi olması durumunda değiştirilmelidir.
* 6 kg üzerindeki kablolar asılmamalı, zemine yatırılmalıdır.
* Kabloların asılması esnasında askı olarak tavsiye edilen askı ve yöntem kullanılmalıdır.
* Taşınabilir uzatma kabloları genelde siyah veya beyaz kullanılmaktadır. Tavsiyemiz dikkat çeken renktir.
* Kabloların üzerlerine bir şey konulmamalıdır.
* Kabloyu toplarken çekiştirilmemeli, toplayan kişi kabloya doğru hareket etmelidir.
* Kabloyu prizden çıkarırken kablodan tutarak değil fişten tutarak çıkarılmalıdır.
* Dış mekan için uzatmalar asgari IP44 olmalıdır.
* İç mekan için uzatmalar asgari IP20 olmalı
* Islak ellerle elektrik kablosu prizden çekilmeye kalkışılmamalıdır
* Uzatma kablolarının geçiş yerlerinde patlamaya sebep verecek hiçbir malzeme konulmamalıdır.
