Yanma ve Yangın Kavramları
•Yanma, yanıcı maddenin tutuşma sıcaklığında ısıtıldığında oksijenle verdiği ekzotermik zincirleme reaksiyondur.
•Tehlike doğuran, önü alınamayan veya söndürülemeyen, neticesinde madden ve manen zararlar getiren ateşe yangın denir.
•Yangın (fire), “kontrolden çıkmış bir yanma olayı” şeklinde tanımlanabilir. Diğer bir tabirle “yangın, katı, sıvı veya gaz hâlindeki yanıcı maddelerin, ısı alarak kontrol dışı yanması” olarak da ifade edilebilir.
•Tutuşma (Ignition) sıcaklığı, madde tutuşturulduğunda sürekli olarak yanmanın olduğu sıcaklıktır. Genellikle bu sıcaklık parlama noktasından birkaç derece daha yüksek bir sıcaklıktır.
•Yangın türü, yanmakta olan maddeye göre; A sınıfı yangınlar, odun, kömür, kâğıt, ot, doküman ve plastik gibi yanıcı katı maddeler yangınını; B sınıfı yangınlar, benzin, benzol, makine yağları, laklar, yağlı boyalar, katran ve asfalt gibi yanıcı sıvı maddeler yangınını; C sınıfı yangınlar, metan, propan, bütan, LPG, asetilen, hava gazı ve hidrojen gibi yanıcı gaz maddeler yangınını; D sınıfı yangınlar, lityum, sodyum, potasyum, alüminyum ve magnezyum gibi yanabilen hafif ve aktif metaller ile radyoaktif maddeler gibi metaller yangınını ifade eder.
•Yangın deyimi “üç ayaklı yangın sandalyesi” deyimi veya kısa adıyla “yangın sandalyesi” (ya da “yangın üçgeni” – fire triangle) terimi ile özdeşleştirilmiştir. Yangın sandalyesinin ayakları yanıcı madde, ısı ve oksijendir.
•Yangın başlayınca, işler daha karmaşıklaşır. Bazı kaynaklara göre yanma işlemi (yanmanın kimyasal süreci, zincirleme reaksiyon) var olan yangın üçgenine dördüncü bir ayak daha eklemektedir.
