İSG Sözlük - Ş Harfi ile Başlayan Teknik Terimler | İSG Kütüphanesi | Aradığınız Tüm İş Sağlığı ve Güvenliği Dokümanları

S Dalgası

Hızı P dalgasına göre daha düşük olan, sıvı ortamda yayılmayan, yapılarda hasara ve yıkıma sebep olan ikincil dalgadır.

Ersoy İnce

Saat Tamircisi, kol, cep, pano, meydan, duvar, masa saati gibi her türlü mekanik, elektrikli ve elektronik saatin bakım ve tamirini yapan kişidir.

Ersoy İnce

Sabit İskele (H Tipi İskele)

Yapılacak işe uygun olarak yatay, düşey ve çapraz bağlantı elemanlarıyla birleştirilerek taşıyıcı sistem oluşturup ankrajlarla uygun yapı alanına sabitlenen hareket etmeyen iskele tipidir.

Burak Tuna

Sabit Telsiz

Taşınabilir olmayan, sabit bir enerji kaynağı ve antene bağlı olarak çalışan telsiz cihazıdır.

Ersoy İnce

Sabit Uzunluktaki Sütun (SÇP)

Belirli bir uzunluğa sahip olan ve yapılan ilavelerle bile uzunluğu değişmeyen sütun.

Burak Tuna

Sabit Yük

Yapının kendisini oluşturan taşıyıcı elemanların ve kullanım amacına göre içinde bulunan diğer elemanların yarattığı, yapıya sürekli etkiyen yüktür ( kolon, kiriş, döşeme, duvar, pencere, kapı, kaplama, vb ).

Ersoy İnce

Şablon

Ahşap doğrama üretimi faaliyetlerinde düzeltme, belirleme, ölçme, denetleme işlerinde kullanılan ve yaptığı işe göre şekli değişen aractır.

Ersoy İnce

Şablon ( Ahşap Tekne)

İmalat faaliyetlerinde düzeltme, belirleme, ölçme, denetleme işlerinde kullanılan ve yaptığı işe göre şekli değişen alettir.

Ersoy İnce

Şablon (Mobilya)

Mobilya imalat faaliyetlerinde düzeltme, belirleme, ölçme, denetleme işlerinde kullanılan ve yaptığı işe göre şekli değişen alettir.

Ersoy İnce

Sabotaj

Sanayi tesislerinin, her türlü ulaşım, muhabere sistem ve araçlarının, milli ekonomiye, milli kültüre ve sağlık hizmetlerine katkısı olan sair tesislerin, personelin ve idari yapının tamamen veya geçici bir süre için faaliyet dışı kalmasını sağlamak amacıyla tahribine yönelik saldırgan bir yıkıcı faaliyet şeklidir.

Ersoy İnce

Sac İşçisi

Sac İşçisi, sac, teneke gibi metal levhalardan masa, dolap, ticari mutfak, banyo kazanı, su deposu, soba, aspiratör gibi eşyaların bazı parçalarını üreten, şekillendiren ve yerine takan kişidir.

Ersoy İnce

Saçak

Çatılarda, çatı yüzeyinin binanın dışına taşan ve Çatının en alt sınırını belirleyen doğrudur bölümüdür. Saçak düzlemi yatay olduğu gibi, eğimli de olabilir.

Ersoy İnce

Saçılan Radyasyon

Radyasyonun bir malzeme içerisinde ilerlerken (örn: hava, beton, su, vb.) yön değiştirmesidir.

Ersoy İnce

Saçılmış Radyasyon

Madde içerisinden geçerken doğrultusundan sapmış radyasyondur.

Neşe Cizreliogulları

Saf madde

Fiziksel yollarla kendisinden başka maddelere ayrışamayan maddelerdir.

Ersoy İnce

Şaft

Şanzımanı diferansiyele bağlayan mafsaldır.(dönel parça)

Ersoy İnce

Sağanak

Aniden başlayan ve genellikle kısa süre devam eden, yağış miktarı ve süresine bağlı olarak ani sel oluşturabilen şiddetli yağmurdur.

Ersoy İnce

Sağlık Afet Koordinasyon Merkezi (SAKOM)

Sağlık Bakanlığı Acil Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü koordinasyonunda ülke genelindeki tüm acil ve afetlerde sağlık hizmetlerinin koordinasyonunun yapıldığı ve 7/24 zamanlı çalışan merkez. Afetlerde il sağlık müdürlükleri bünyesinde kurulacak olan ve il genelindeki tüm acil ve afetlerde sağlık hizmetlerinin koordinasyonunun yapıldığı sağlık afet koordinasyon merkezleri de İL SAKOM olarak isimlendirilir.

Ersoy İnce

Sağlık Fiziği

İyonize ve iyonize olmayan radyasyonun insan sağlığı üzerine etkilerinin tanımlanması, hesaplanması ve kontrolü ile ilgilenen bilim dalıdır.

Ersoy İnce

Sağlık Gözetimi (KimyasalM.)

Çalışanların belirli bir kimyasal maddeye maruziyetleri ile ilgili olarak sağlık durumlarının belirlenmesi amacıyla yapılan değerlendirmelerdir.

Burak Tuna

Sağlık Hava Koordinasyon Merkezi (SAHOM)

Sağlık Bakanlığı Acil Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü koordinasyonunda ülke genelindeki tüm hava ambulans hizmetlerinin koordinasyonunun yapıldığı merkezdir.

Ersoy İnce

Sağlık Kontrol Kartı

Türk limanlarından yabancı limanlara giden ya da yabancı limandan gelerek Türk limanları arasında seyreden her gemiye merkezin yetkili memurları tarafından liman ve çevresinin sağlık durumunun kontrol edilip denetlendiğini; geminin mürettebat, yolcu ve yük bakımından limanda kaldığı süre içerisinde sağlık durumlarının iyi ve geminin sağlık yönünden sefere uygun olduğunu belirtmek amacıyla düzenlenen patentayı ifade eder.

Ersoy İnce

Sağlık Kurulu Raporu

Sağlık Güvenlik Kurumunca yetkilendirilmiş sağlık hizmeti sunucularının sağlık kurullarınca düzenlenen sağlık kurulu raporlarıdır.

Burak Tuna

Sağlık Kurumları İşletmecisi

Sağlık Kurumları İşletmecisi, sağlık sektörü ile ilgili her türlü kamu ve özel kurum ve kuruluşunda idari işlemleri yöneten kişidir.

Ersoy İnce

Sağlık Önlemi

Bir hastalığın ya da kontaminasyonun yayılmasını önlemek üzere uygulanan işlemleri anlamındadır; bir sağlık önlemi yasal uygulamaları veya güvenlik önlemlerini kapsamaz.

Ersoy İnce

Sağlık Resmi (Sağlık Vergisi)

Türk limanları arasında seyreden, yabancı ülke limanlarından Türk limanlarına gelen, Türk limanlarından yabancı ülke limanlarına giden gemilerden, Türk limanlarında, her net ton üzerinden alınan gemi sağlık resmidir (resm:Bazı eşyadan ve işlerden alınan vergi veya harç).

Ersoy İnce

Sağlık ve Güvenlik İşaretleri

Özel bir nesne, faaliyet veya durumu işaret eden levha, renk, sesli veya ışıklı sinyal, sözlü iletişim ya da el-kol işareti yoluyla iş sağlığı ve güvenliği hakkında bilgi ya da talimat veren veya tehlikelere karşı uyaran işaretlerdir.

Burak Tuna

Sağlık ve Güvenlik Koordinatörü

Projenin hazırlık ve uygulama aşamalarında, işveren veya proje sorumlusu tarafından sorumluluk verilen ve ilgili mevzuatta belirtilen sağlık ve güvenlikle ilgili görevleri yapan gerçek veya tüzel kişilerdir.

Burak Tuna

Sağlık ve Güvenlik Planı (Yapı)

Muhtemel risklerin değerlendirilip yapı işi süreci boyunca sağlık ve güvenlik ile ilgili alınacak tedbirlerin, organizasyon yapısının, çalışma yöntemlerinin ve bunlara ilişkin işlerin ne zaman ve kim tarafından yapılması gerektiğinin belirlendiği, aynı yapı sahasında faaliyet gösterecek farklı işverenler, alt işverenler, kendi nam ve hesabına çalışan kişiler ve farklı çalışma ekipleri arasında sağlık ve güvenliğe dair hususların koordinasyonunun sağlanması amacıyla yapı alanının tamamından sorumlu işveren veya proje sorumlusu tarafından hazırlanan veya hazırlanması sağlanan planıdır.

Burak Tuna

Sağlık Yöneticisi

Hastanedeki çalışmaların düzenlenmesinden ve yürütülmesinden, bölümlere gerekli personel, araç ve gerecin sağlanmasından, bütçenin hazırlanmasından ve hasta bakım hizmet ücretlerinin saptanmasından sorumlu kişidir.

Ersoy İnce

Sağlıklı Çevre

Hava, su, çevre ve gürültü kirliği olmayan, doğası ve doğal kaynakları iyi korunmuş bölgedir.

Ersoy İnce

Saha incelemesi / filyasyon

Saha incelemesi/filyasyon kaynağın ve etkenin belirlenmesine yönelik çalışma yapılması ve/veya temaslılar dahil koruma ve kontrol önlemlerinin alınmasıdır.

Ersoy İnce

Sahanlık

Yapılarda ve bazı taşıtlarda kapı önünde, merdiven başlarında veya dönülen bölümünde bulunan geniş yerdir.

Ersoy İnce

Sahici Öğrenme

Sahici öğrenme, öğrenme ihtiyacının kaynağına ve bağlamına en uygun öğrenme sürecini ifade eden bir kavramdır. Okulda öğrencilerin öğrendikleri bilgi ve becerilerin gerçek hayatta ne kadar karşılığı varsa, ya da öğrenciler bu bilgileri gerçekte ne oranda kullanabiliyorsa o öğrenme o oranda sahici öğrenmedir. Aynı şekilde öğrenciler okul dışındaki deneyimlerini de okula taşıyabilmelidir. Yetişkin eğitiminde ya da iş dünyası eğitimlerinde de sahicilik önemli bir kriterdir. Eğitimler ihtiyacının kaynağı olan iş durumları ya da gerçek hayat sorunları üzerinden verilmiyorsa, çalışanların deneyimlerini öğrenme ortamına getirmesi ve öğrendiklerini iş ortamında kullanması zorlaşır. Bu anlamda eğitimlerin yatırım getirisinin yüksek olmasının ilk koşulu sahici olmasıdır. Sahici olmayan eğitimler veren kurumlar gerçek yaşamdan soyutlanmış kurumlardır.

Serdar ŞAHİN

Sahil Sağlık Denetleme Merkezi

Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğünün limanlardaki sağlık birimidir.

Ersoy İnce

Şahit Numune

Numunenin alındığı parti ve kitleden, numune ile birlikte alınan, itiraz ve ihtilaflı durumlar için ayrılan numunedir.

Ersoy İnce

Sahne Dekorları ve Kostümü Sanatçısı

Sahne Dekorları ve Kostümü Sanatçısı, tiyatro, opera, sinema gibi gösterilerde rol alan sanatçıların giysilerini ve sahne dekorlarını tasarlayıp uygulayan kişidir.

Ersoy İnce

Sahra Mutfak Kiti

Afet ve acil durum sonrası afetzedelere acil yemek hizmeti sunmak amacıyla oluşturulmuş ve gerekli her tür mutfak ekipmanı ile techiz edilmiş seyyar ünitelerdir.

Ersoy İnce

Sakınım Bandı

Yüzey faylanması tehlikesi yaratabileceği belirlenen fay izinin her iki tarafında, fayın belirlenmesi ve haritalanmasındaki hata payını azaltmak, tahmini yüzey faylanmasının mühendislik yapılarında oluşturacağı riskleri azaltabilmek için oluşturulan bir korunma bandıdır.

Ersoy İnce

Şakül

Ucunda konik şekilde bir ağırlık bağlı uzunca bir ipten oluşan düzeneğe şakül ya da çekül adı verilir. Özellikle inşaat sektöründe yaygın bir kullanım alanı bulunan şakül, dikey yüzeylerin yer küreye tam olarak dik bir doğrultuda yapılabilmesi için vazgeçilmez bir alettir.

Sevcan Arslan

Salgın

Bir bölge veya yerleşmede her zaman görülen enfeksiyon hastalıklarının sayıca anormal miktarda artması durumu, epidemi. Afetlerde, yetersiz hijyen koşulları, gıdaların hazırlanma ve saklanma koşulları ile kişisel temizlikteki eksiklikler nedeniyle, deri ve bağırsak hastalıkları başta olmak üzere ortaya çıkan hastalık türlerini kapsamaktadır. Belli bir dönemde veba, kolera, tifo, grip gibi bir hastalığın kısa zamanda ve kolayca diğer canlılara bulaşmasıdır. Epizootik ise hayvanlarda görülen salgınlardır.

Ersoy İnce

Salım (Boşalma) Kaynağı (PKD)

Alevlenebilir gaz, buhar, sis veya sıvının, patlayıcı gaz ortamı oluşabilecek şekilde ortama salınabildiği nokta veya konumdur.

Burak Tuna

Salım (Boşalma) Oranı (PKD)

Normal çalışma sırasında periyodik olarak veya nadiren olması beklenebilen salımdır.

Burak Tuna

Salma Omurga

Küçük yelkenli teknelerin rüzgârın etkisiyle yana doğru yatmalarını önlemek için omurga istikametinden denize indirilen ahşap veya sacdan yapılmış kontra omurgadır.

Ersoy İnce

Salma Su

İtfaiye olaylarına müdahalelerde soğutma aşamasında hortum ucundaki lansı çıkararak verilen sudur.

Ersoy İnce

Sanal Gerçeklik

Bilgisayar teknolojileri ile gerçek bir ortam ya da durumu sayısal bir dünya içinde canlandırarak sanal bir kopyası ya da benzerini oluşturmaktadır. Artırılmış gerçeklikte gerçek nesneler üzerine sayısal ortam (medya) gömülürken, sanal gerçeklikte kullanıcı ya da öğrenenin deneyimi gerçek bir nesneden ziyade bizzat yaratılmış olan sanal ortam içindedir. En yaygın sanal gerçeklik uygulaması, özel olarak tasarlanmış simulasyon ortamına “özel gözlük ya da başlıklarla” girmek şeklindedir. Gözlüklere ek olarak, kameralar, hareket algılayıcılar ya da giyilebilir sensörlerle sanal gerçeklik deneyimi daha zengin hale gelmektedir.

Serdar ŞAHİN

Sanal Sınıf

Sanal sınıf, gerçek bir sınıf ortamındaki tüm unsurları sanal bir platform üzerinde sağlayan ve bu sayede çok farklı lokasyondan insanın sınıftaki deneyime benzer bir öğrenme deneyimi yaşamasına olanak tanıyan yazılımlardır. Belirli bir zamanda öğretmen ya da öğrenme sürecine liderlik yapan kişi ile öğrenenler bilgisayarları aracılığıyla sanal sınıfa gelir. Öğretmen ve katılımcılar kimlerin sınıfta olduğunu görebilir, herkes birbiri ile etkileşimde bulunabilir. Öğretmen dersini anlatır; bu esnada varsa sunumunu ve ek dokümanlarını gösterebilir. Yazı tahtasına benzer bir araçla yazı yazabilir. Katılımcılar soru sorabilir. Özetle, sınıf ortamındakine benzer bir ortam sanal olarak yaratılabilir. Bu araçlar ayrıca bir öğretmen ya da yönetici olmaksızın öğrenme, problem çözme, bilgi paylaşımı ya da beyin fırtınası amacıyla da kullanılabilir.

Serdar ŞAHİN

Sanayi Kazası

Sanayi tesislerinde meydana gelen insan veya teknoloji kaynaklı kazadır.

Ersoy İnce

Sanık

Kovuşturmanın başlamasından itibaren hükmün kesinleşmesine kadar, suç şüphesi altında bulunan kişidir.

Burak Tuna

Sanitasyon

Bir çevresel ortamdaki mikrobiyal kolonizasyonu halk sağlığı açısından kabul edilebilir düzeylere indirme ya da ortadan kaldırmadır.

Ersoy İnce

Şantiye

İnşaat yapım işlerinin yürütüldüğü alandır.

Ersoy İnce

Şantiye Şefi

Konusuna ve niteliğine göre yapım işlerini yapı müteahhidi adına yöneterek uygulayan, mühendis, mimar veya bunlara ilişkin teknik öğretmen veya tekniker diplomasına sahip teknik personeldir.

Burak Tuna

Santral

Elektrik enerjisinin üretildiği tesislerdir.

Burak Tuna

Sapan

Çelik halat, zincir ya da polyesterden yapılmış, ağır yükleri kaldırmak için kullanılan malzemedir.

Ersoy İnce

Sapancı (Serdümen)(İşaretçi)

Mobil vinç, kule vinci ve benzeri iş makinelerini kullanan operatörü yönlendiren kişidir.

Burak Tuna

Şaplak

Orman yangınlarında insanların kullandığı, uç tarafı üçgen şekilde esnek metal çubuklardan oluşan uzun saplı malzemedir.

Ersoy İnce

Sapma

Ölçüm sonucu ile gerçek değer arasındaki farktır.

Ersoy İnce

Sargı Donatısı

Betonarme elemanlarda boyuna çelik çubukları ve içerdeki betonu saran enine donatıdır.

Ersoy İnce

Sarı İkaz

3 dakika süren düz siren sesi ile hava saldırı ihtimalinin olduğunu işaret eden tehlike ikazıdır.

Ersoy İnce

Sarin

GB ajanı olarak da bilinen, 1938 yılında Almanya’da geliştirilmiş bir sinir ajanıdır. Renksiz, tatsız ve saf halde kokusuzdur. Kimyasal formülü C4H10FO2P’dir.

Ersoy İnce

Şarj Edilebilir Pil

Şarj edilebilen ve birkaç defa kullanılabilen pilidir. I. Grup Piller: Nikel kadmiyum ve cıva oksit piller hariç olmak üzere diğer pillerdir. II. Grup Piller: Nikel kadmiyum ve cıva oksit pillerdir.

Burak Tuna

Sarnıç

Yeraltında ya da kapalı (örtülü) durumda bulunan, insan yapısı su depolama tesisidir.

Ersoy İnce

Şart (ISO 45001)

Belirtilen, genel olarak ima edilen veya zorunlu olan ihtiyaç veya beklentidir.

Burak Tuna

Şasi (SÇP)

Sütun ile kaldırma tertibatına destekleme ve hareketlilik sağlayan SÇP’nin parçasıdır.

Burak Tuna

Savaş Başlığı

Hasar oluşturmak amacıyla nükleer/ termonükleer sistemler, yüksek miktarda patlayıcı içeren sistemler, kimyasal veya biyolojik ajanlar veya maddeler içeren füze, roket, torpido veya diğer savaş malzemeleridir.

Ersoy İnce

Savcı

Savcı, herhangi bir suretle haberdar olduğu suçlara bizzat veya emniyet kuvvetleri yardımıyla el koyup lehte veya aleyhte tüm delilleri toplayarak olay hakkında kamu davası açıp açmamaya karar veren, açılan kamu davalarında iddia makamını temsil eden, adli görevleri yanında idari görevleri de bulunan kamu görevlisidir.

Ersoy İnce

Sayacı

Sayacı, doğal ya da suni derilerle tekstil ürünlerinden kesilmiş parçaları makinelerle işleyerek ayakkabı modeline uygun hâle getiren kişidir.

Ersoy İnce

Saydamlık

Yönetenlerin kamunun kaynaklarını nasıl ve hangi araçlara yönelik olarak kullandığı konusunda gerekli bilgileri vatandaşlara ulaştırılması, yönetenlerin yetkilerini, kamu yararına ters ve kendi çıkarlarını gözeten bir şekilde kullanılmasının önüne geçilmesidir.

Ersoy İnce

Sayım Hızı

Birim zamanda sayılan (tespit edilen) radyasyon veya parçacık sayısıdır.

Ersoy İnce

Sayım Kayıtları

Nükleer tesiste mevcut nükleer madde tiplerinin miktarı, tesisteki dağılımı ve bunlarla ilgili değişiklikleri gösteren kayıtlardır.

Ersoy İnce

SÇP

Sütunlu Çalışma Platformu (Cephe Platformu)

Burak Tuna

SEA Y.

Maddelerin Ve Karışımların Sınıflandırılması, Etiketlenmesi Ve Ambalajlanması Hakkında Yönetmeliği

Burak Tuna

Şebek Anma Gerilimi

Şebekeyi adlandıran ve belirli şebeke işletme karakteristikleri için referans gösterilen gerilimdir.

Burak Tuna

Şebeke (Elektrik)

Akım kaynağından tüketim araçlarının bağlantı ucuna kadar olan hava hatları ve kabloların tümüdür.

Burak Tuna

Şebeke En Yüksek Gerilimi

Normal işletme şartlan altında şebekenin herhangi bir noktasında ve herhangi bir anda var olan gerilimin en yüksek değeridir.

Burak Tuna

Seçici Yıkım

Konut, bina, köprü, yol ve benzeri alt ve üst yapıların yıkımı öncesinde ve sırasında içindeki yabancı ve geri kazanımı mümkün olmayan maddelerden ayıklanması ve yıkımın belirli ölçülerde ve kontrollü olarak yapılmasıdır.

Burak Tuna

Sedde

Sellerden, gelgit hareketlerinden veya tsunamilerden korunmak için, deniz veya nehir kıyılarında yapılan beton veya toprak duvarlar ile kum torbası bariyerleri gibi koruyucu yapıdır.

Ersoy İnce

Seferberlik

Devletin tüm güç ve kaynaklarının, başta askerî güç olmak üzere savaşın ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde hazırlanması, toplanması, tertiplenmesi ve kullanılmasına ilişkin bütün faaliyetlerin uygulandığı, hak ve hürriyetlerin kanunlarla kısmen veya tamamen sınırlandırıldığı hâldir.

Ersoy İnce

Segregasyon

Homojenliğin bozulmasını (ayrışmayı) ifade eder.

Ersoy İnce

Sel

Suların bulunduğu yerde yükselerek veya başka bir yerden gelerek, genellikle kuru olan yüzeyleri kaplaması olayı. Seller, oluşum hızlarına göre yavaş gelişen, hızlı gelişen ve ani seller olarak sınıflandırılır. Genellikle bir hafta veya daha uzun bir süre içinde gelişen sellere yavaş sel, bir-iki gün içinde oluşan sellere hızlı sel, saatlik süre içinde oluşan sellere ani sel denir. Oluşum yeri bakımından da seller, kıyı seli, şehir seli, kuru dere seli, baraj/gölet seli ve akarsu (dere ve nehir) seli olarak adlandırılır.

Ersoy İnce

Sel Kontrolü

Selleri önlemek amacıyla su kaynaklarının barajlar, göletler, bentler, mahmuzlar ve seddeler gibi mühendislik yapıları kurularak kontrol edilmesi süreci, işidir.

Ersoy İnce

Sel Riski

Sel olasılığının, insan sağlığı, çevre, kültürel miras ve ekonomik faaliyetler üzerindeki olumsuz etkileri ile birlikte değerlendirilmesidir.

Ersoy İnce

Sel Sigortası

Mal sigortalarına konu olan menfaatin, deniz, göl, nehir, dere veya kanalların taşması ya da olağanüstü yağışlar nedeniyle su baskınına uğraması sonucunda oluşacak hasarları teminat altına alan sigorta türüdür.

Ersoy İnce

Sembol (Piktogram)

Bir durumu tanımlayan veya özel bir davranışa sevk eden ve bir işaret levhası veya ışıklandırılmış yüzey üzerinde kullanılan şeklidir.

Burak Tuna

Semptom

Alışılmışın dışında bir durum nedeniyle vücut işlevlerindeki bozuklukların (ateş, öksürük vb.) kişi tarafından fark edilmesidir.

Ersoy İnce

Semptomatik Tedavi

Hastadaki semptomların giderilmesine yönelik tedavidir.

Ersoy İnce

Sensör

Otomatik kontrol sistemlerinin duyu organlarıdır. Duyucu, algılayıcıdır.

Ersoy İnce

Sentetik Deterjan

Hidrokarbon sülfattan esaslı olan bu tip deterjanlar katı ve sıvı yangınlarda kullanılır.

Ersoy İnce

Sentinel Sürveyans

Belirli bir sağlık olayının risk altındaki popülasyon örneğindeki sürveyansı. Örnek, risk altındaki toplam popülasyonu temsil etmelidir.

Ersoy İnce

Seperatör

İçerisine yerleştirilen ürünleri ayrıştırarak zarar görmesini engelleyen koli çeşididir.

Ersoy İnce

Sera Etkisi

Atmosferde bulunan sera gazlarının neden olduğu ısınma sonucunda meydana gelen ve küresel iklim değişimine sebep olan etkidir.

Ersoy İnce

Sera Gazları

Atmosferdeki su buharı, karbondioksit, metan, ozon, kloroflorokarbon ve hidrokloroflorokarbon gibi gazlara verilen genel ad. Hem doğal hem de insan kaynaklı olup atmosferdeki kızıl ötesi radyasyonu emen ve tekrar yayan gaz oluşumlarıdır.

Ersoy İnce

Seramik Kiremit

Sırlanarak veya sırlanmayarak sıcaklık ile pişirilerek sertleştirilip dayanıklılık kazandırılmış kiremitlerdir.

Ersoy İnce

Seramik Sanatçısı

Seramik Sanatçısı, sanat adına seramik malzemelerle üretim yapabilen ve ürettiği eserleri sergileyip, sanatseverlerin beğenisine sunan kişidir.

Ersoy İnce

Serbest Bölge

İhracata yönelik yatırım ve üretimi teşvik etmek, doğrudan yabancı yatırımları ve teknoloji girişini hızlandırmak, işletmeleri ihracata yönlendirmek ve uluslararası ticareti geliştirmek amacıyla yer ve sınırları Bakanlar Kurulu Kararı, faaliyet konuları Yüksek Planlama Kurulu kararıyla tespit edilen özel statülü bölgedir.

Ersoy İnce

Serbest Muhasebeci Mali Müşavir

Serbest Muhasebeci-Mali Müşavir, işletmelerin ekonomik, mali ve hukuki durumları ile vergiye ilişkin işlemlerini muhasebe kurallarına, gerçeklere ve yasalara uygunluk açısından inceleyerek görüşünü ilgililere bildiren ve bu işleri bir işyerine bağlı olmaksızın yapan kişidir.

Ersoy İnce

Serbest Pratika

Bir geminin, bir limana giriş, indirme veya bindirme, yük ve ambar yükleme veya boşaltma; bir hava taşıtının, inişten sonra indirme veya bindirme, yük ve ambar yükleme veya boşaltma; bir kara taşıma aracının, varıştan sonra indirme veya bindirme, yük ve ambar yükleme veya boşaltma izni anlamındadır.

Ersoy İnce

Serdümen (Sapancı)(İşaretçi)

Mobil vinç, kule vinci ve benzeri iş makinelerini kullanan operatörü yönlendiren kişidir.

Burak Tuna

Serigrafi Baskı

Mürekkebin ipek kalıpların işli alanlarından bir sıyırıcı yardımıyla geçirilerek baskı materyaline transfer yöntemidir.

Ersoy İnce

Şerit (Trafik)

Taşıtların bir dizi halinde güvenli seyredebilmeleri için taşıt yolunun çizgilerle ayrılmış bölümüdür.

Sevcan Arslan

Şerit Topraklayıcı

Şerit şeklindeki iletken malzeme ile yapılan topraklayıcıdır.

Burak Tuna

Serpinti

Nükleer patlama sonucu oluşan radyoaktif bulutta bulunan radyoaktif maddelerin yeryüzünün yüzeyine inmesi olayıdır.

Ersoy İnce

Serpinti, Erken

Nükleer patlamanın ardından 24 saat içinde yeryüzüne dönen radyoaktif serpintidir.

Ersoy İnce

Serpinti, Gecikmeli

Nükleer patlamanın ardından 24 saat geçtikten sonra yeryüzüne dönen radyoaktif serpintidir.

Ersoy İnce

Sertifika

Herhangi bir ekipman, malzeme veya hizmet için, Türk Standartları Enstitüsü veya Türk Standartları Enstitüsü tarafından kabul gören uluslararası bir onay kuruluşu tarafından test edilerek verilen ve ilgili standartlara uygunluğu gösteren belgedir.

Ersoy İnce

Servis Elemanı (Garson)

Servis Elemanı (Garson) lokantalarda, otel ve diğer hizmet yerlerinde salon ve masayı düzenleyen, misafiri karşılayan, yiyecek ve içecek siparişi alan ve servisi yapan kişidir.

Ersoy İnce

Servis İstasyonu

Karayolunda seyreden araçların bakım, onarım, yağlama ve yıkama gibi işlerinin yapıldığı tesislerdir.

Sevcan Arslan

Ses Yalıtımı

Danışanların gizliliğini korumak amacıyla, danışmanlık hizmeti verilen odalardaki seslerin diğer odalardan duyulmamasını sağlayan önlemlerin tümüdür. (örneğin, duvarların içine yerleştirilen izolasyon malzemesi),

Ersoy İnce

Sesli Sinyal

İnsan sesi ya da yapay insan sesi kullanmaksızın, özel amaçla yapılmış bir düzenekten çıkan ve yayılan kodlanmış ses sinyalidir.

Burak Tuna

Şev (Maden)

Kademe, alın ve yüzlerindeki eğimdir.

Burak Tuna

Şev Değeri

Şevlerin yatay düzlem ile yaptıkları eğimin açı olarak, yatay/düşey düzlemlerin birbirlerine oranı olarak veya yüzde olarak belirtilen değeridir.

Sevcan Arslan

Şev Stabilitesi

Yamaçlarda duraylılığın (stabilite) mevcut olup olmaması durumu. Yamaç veya şevlerde stabilitenin bozulması, kaya birimleri, tane özellikleri, yamaç eğimi, yağış miktarı ve tektonik hareketlere bağlı olarak kayma, düşme, devrilme, akma, yanal yayılma gibi kütle hareketlerine yol açar.

Ersoy İnce

Sevk İrsaliyesi

Yurt içi taşımalarda, gönderen tarafından gönderilen eşya için düzenlenen; eşyanın içeriğini, ağırlığını, hacmini, paketleme veya paket şekli ile gerçek değerini belirleyen ve gönderenin beyanına dayanan ilgili mevzuat hükümleri uyarınca düzenlenen belgedir.

Ersoy İnce

Sevk Merkezi

Yabancıların, kamplara sevk edilinceye veya kamp dışında kalacaklarsa ikametlerine yönlendirilinceye kadar kayıt işlemlerinin yapıldığı ve bu süre zarfında geçici olarak bekletildikleri yerdir.

Ersoy İnce

Sevk Motoru

Doğrudan veya dolaylı olarak sevk maksadıyla kullanılan, buji veya sıkıştırma ile ateşlenen içten yanmalı herhangi bir motoru.

Sevcan Arslan

Seyahat İşletmecisi

Turistik amaçlı ulaştırma, konaklama, gezi, spor ve eğlence hizmetleri sağlayan işletmelerde işleri planlayan ve yürütülmesini sağlayan kişidir.

Ersoy İnce

Seyahat Sağlığı Hizmeti

Yurt dışına giden vatandaşlarımıza, gidecekleri ülkelerde karşılaşabilecekleri bulaşıcı ve salgın hastalıklarla ilgili bilgi verilmesi, gerektiğinde aşılanması ve koruyucu amaçlı ilaç tedavisi uygulanması işlemidir.

Ersoy İnce

Seyç

Göller veya kapalı körfezlerde deprem, gel-git veya yerel atmosferik değişiklikler nedeniyle, su yüzeyinde meydana gelen dalgacıklara verilen İsviçre kökenli addır.

Ersoy İnce

Seyreltme (İnceltme) Hacmi (PKD)

Bir salım kaynağının yakınında bulunan ve alevlenebilir gaz veya buhar derişiminin güvenli bir seviyeye seyreltilmediği hacimdir.

Burak Tuna

Seyreltme (İnceltme)(PKD)

Alevlenebilir buhar veya gazın havayla karışarak zamanla alevlenebilir derişim değerinin azalmasıdır.

Burak Tuna

SF Seyyar vinçler

Kaldırma momenti 400 kNm’ye eşit veya daha fazla olan bir vinci bulunan ve araç üzerinde eşya taşımak amacına uygun olmayan N3 kategorisi özel amaçlı araçlar.

Sevcan Arslan

SGİY

Sağlık ve Güvenlik İşaretleri Yönetmeliği

Burak Tuna

SGK

Sosyal Güvenlik Kurumu

Burak Tuna

Siber Güvenlik

Siber ortamı oluşturan bilişim sistemlerinin saldırılardan korunmasını, bu ortamda işlenen bilginin gizlilik, bütünlük ve erişilebilirliğinin güvence altına alınmasını, saldırıların ve siber güvenlik olaylarının tespit edilmesini, bu tespitlere karşı tepki mekanizmalarının devreye alınmasını ve sonrasında ise sistemlerin yaşanan siber güvenlik olayı öncesi durumlarına geri döndürülmesini sağlamak amacıyla kullanılan araçlar, politikalar, güvenlik kavramları, güvenlik teminatları, kılavuzlar, risk yönetimi yaklaşımları, faaliyetler, eğitimler, en iyi uygulamalar ve teknolojilerin tümüdür.

Ersoy İnce

Siber Ortam

Tüm dünyaya ve uzaya yayılmış durumda bulunan bilişim sistemlerinden ve bunları birbirine bağlayan ağlardan oluşan ortamdır.

Ersoy İnce

Siber Tehlike

Bilgisayar ağlarını kullanan erişim ve iletişim sistemlerinin, kötü amaçlı kişilerin (hacker) sanal ortamdaki saldırısı nedeniyle çökmesi veya devre dışı kalmasına sebep olan tehdittir.

Ersoy İnce

Sıcak

Yüksek seviyede radyoaktiftir.

Ersoy İnce

Sıcak Bölge

KBRN maddeleri ile kirlendiği tespit edilmiş, çevreyi ve yaşamı tehdit eden bölgedir.

Ersoy İnce

Sıcak Bölge Sınırı

Yüksek seviyede radyoaktivitenin bulunduğu alanın içerisine girildiğini gösteren işaretlerin bulunduğu sınırdır.

Ersoy İnce

Sıcak Bölgede Kalma Zamanı

Acil durum çalışanlarının izin verilen doz sınırlarına ulaşmadan önce sıcak bölgede geçirebileceği süredir.

Ersoy İnce

Sıcak Çatılar

Çatıyı oluşturan tüm katmanların belirli bir sıra ile sıralandıkları çatılarda, taşıyıcı ve yalıtım katmanları aralarında hava katmanı olmaksızın tek bir kabuk şeklinde oluşturulur. Başka bir deyişle; sıcak çatılarda ısı yalıtım malzemeleri, eğimi oluşturan çatı konstrüksiyon bileşeninin hizasında yer alır.

Ersoy İnce

Sıcak Dalgası

Atmosferde yoğun olarak oluşarak bir bölgeyi etkisi altına alan sıcaklıktır.

Ersoy İnce

Sıcak Yüzey İle Tutuşma (Kendiliğinden Tutuşma)(PKD)

Açıkça algılanabilir alev ve/veya patlama ile doğrulanan ve tutuşma için geçen gecikme süresinin 5 min değerini geçmediği, deney balonundaki tepkidir.

Burak Tuna

Sıcaklık

Moleküllerin kinetik enerjisinin fonksiyonu olan bir hal değişkenidir.

Ersoy İnce

Şiddet Cetveli

Afete yol açabilecek olayların büyüklüklerini veya olası hasar, kayıp ve zararlarını sayısal olarak belirleyebilmek amacıyla her afet için ayrı ayrı hazırlanmış referans cetveli. Deprem şiddeti için “MKS”, “MM”, “EMS”, “JMA” cetvelleri, rüzgâr hızını belirleyen ‘Bofor’ cetveli ile hortum şiddetini veren ‘Fujita’ cetvelleri gibi.

Ersoy İnce

Şiddetli Yağış

Saatte 76-100 mm yağan yağmurdur.

Ersoy İnce

Sievert

İnsan vücudu, organ ve dokuları için kullanılan bir biyolojik doz birimi olup, bir doku veya organın 1 kilogramında 1 joule' lük enerji soğurulmasına tekabül eden radyasyon dozudur.

Neşe Cizreliogulları

Sıfır Atık

Üretim, tüketim ve hizmet süreçlerinde atık oluşumunun önlenmesi/azaltılması, yeniden kullanıma öncelik verilmesi, oluşan atıkların ise kaynağında ayrı biriktirilerek toplanması ve geri dönüşüm ve/veya geri kazanımının sağlanarak bertarafa gönderilecek atık miktarının azaltılması suretiyle çevre ve insan sağlığının ve tüm kaynakların korunmasını hedefleyen yaklaşım.

Sevcan Arslan

Sıfır Atık Belgesi

Sıfır atık yönetim sistemlerini kuran mahalli idareler ile EK-1 listede tanımlı diğer yerlere ve gönüllülük esasına dayalı olarak sıfır atık yönetim sistemini kuranlara verilecek, nitelikleri Bakanlıkça belirlenen belge.

Sevcan Arslan

Sıfır Atık Belgesi Sahibi

Sıfır atık belgesi verilen yerler.

Sevcan Arslan

Sıfır Atık Bilgi Sistemi

Sıfır atık yönetim sistemini uygulayacak yerleri kayıt altına almak, belgelemek, izlemek ve sistem kapsamında yönetilen atıkların izlenebilirliğini sağlamak amacıyla Bakanlıkça oluşturulan çevrimiçi sistem.

Sevcan Arslan

Sıfır Atık Koordinasyon Kurulu

Sıfır Atık Yönetmeliği doğrultusunda yürütülen çalışmaları ve uygulamaları değerlendirmek, yönlendirmek, yaygınlaştırılmasını ve geliştirilmesini sağlamak amacıyla Bakanlık temsilcisinin başkanlığında toplanan kurul.

Sevcan Arslan

Sıfır Atık Yönetim Sistemi

Atık oluşumunun önlenmesinden başlayarak, atıkların azaltılması, kaynağında ayrı biriktirilmesi, geçici depolanması, ayrı toplanması, taşınması ve işlenmesi süreçlerinin hepsini içine alan, fayda ve maliyet unsurları göz önünde bulundurularak oluşturulan yönetim sistemi.

Sevcan Arslan

Sıfır İletkeni

Doğrudan doğruya topraklanmış bir iletken olup genellikle sıfırlamada koruma iletkeni olarak kullanılabilen orta iletkendir.

Burak Tuna

Sıfırlama

Bir yalıtım hatasında (tam gövde teması) elektrik devresini aşırı akım koruma aygıtları ile açılmasına sağlamak için, gerilim altında olmayan iletken tesis bölümlerini sıfır iletkenine yada buna iletken olarak bağlanmış olan bir koruma iletkenin aynı biçimde bağlanmasıdır.

Burak Tuna

Sığınak

İnsanların bombalama, nükleer, biyolojik ve kimyasal tehditler ile fırtına, tayfun, hortum gibi bazı afetlerden münferit veya topluca korunmaları için yapılmış güvenli yer ve yapıdır.

Ersoy İnce

Sığınak KBRN

Havada radyoaktif bulut içerisinde bulunan veya yeryüzünde depolanmış olan radyasyondan korunmak için kullanılan yapıdır.

Ersoy İnce

Sığınma

Zulüm veya ciddi tehlike sebebiyle bir devletten kaçan kişilere başka bir devlet tarafından sağlanan koruma. Sığınma hakkı verilen kişiye mülteci denir. Sığınma, “geri göndermeme”, “sığınma ülkesi sınırları içinde kalma izni” ve “insani standartlarda muamele” gibi çeşitli öğeler içerir.

Ersoy İnce

Sığınma Hakkı

Genellikle bir cezai kovuşturma ve mahkûmiyetten kurtulmak amacıyla yabancı bir ülkeye kaçma veya yabancı bir ülkedeyken geri verilmemeyi isteme, iltica hakkıdır.

Ersoy İnce

Sığınmacı

Ülkesinde ırk, din, sosyal konum, siyasal düşünce ya da ulusal kimliği nedeniyle kendisini baskı altında hissederek devletine güvenini kaybetmiş olan ve bu nedenle mülteci olarak uluslararası koruma arayan ancak statüleri henüz resmî olarak tanınmamış kişidir.

Ersoy İnce

Sigorta

ğında, belirli koşullara ve nedenlere bağlı kayıplarının tazmin edileceğine güvence verilmesi sistemidir.

Ersoy İnce

Sigorta Poliçesi

Sigorta şartlarını ve süresini belirleyen yazılı sigorta sözleşmesidir.

Ersoy İnce

Sigortalı

Kısa ve/veya uzun vadeli sigorta kolları bakımından adına prim ödenmesi gereken veya kendi adına prim ödemesi gereken kişidir.

Burak Tuna

Şikayet

Kuruluşa ürün veya hizmetle ilgili memnuniyetsizliği açıklamak.

Orkun ÇOBAN

Sıkılama (Maden)

Lağım deliklerine patlayıcı madde konulduktan sonra kalan boşluğun gerektiği biçimde doldurulmasıdır.

Burak Tuna

Sıkılama Çubuğu

Patlatma öncesi sıkılama malzemesi ile doldurulan patlatma deliğini sıkılamak için kullanılan alettir.

Ersoy İnce

Sıkılama Malzemesi

Patlatma sonrası oluşan yüksek basınçlı gazları hapsederek, gazın serbest yüzeye doğru ötelenmesini sağlamakta kullanılan, kuru granüler yapıdaki sürtünmeye karşı dirençli malzemedir.

Ersoy İnce

Sıkıştırılmış Alevlenebilir Gaz (PKD)

Bir sıvı olarak saklanan veya işlenen ve ortam sıcaklığında ve atmosferik basınçta alevlenebilir bir gaz olan alevlenebilir maddedir.

Burak Tuna

Silah (TCK)

1. Ateşli silahlar, 2. Patlayıcı maddeler, 3. Saldırı ve savunmada kullanılmak üzere yapılmış her türlü kesici, delici veya bereleyici alet, 4. Saldırı ve savunma amacıyla yapılmış olmasa bile fiilen saldırı ve savunmada kullanılmaya elverişli diğer şeyler, 5. Yakıcı, aşındırıcı, yaralayıcı, boğucu, zehirleyici, sürekli hastalığa yol açıcı nükleer, radyoaktif, kimyasal, biyolojik maddeler.

Burak Tuna

Silikozis

Silika veya silisyum dioksit, doğada kristal ve kristal olmayan formda bulunan bir mineraldir. En çok bulunan kristal formu α-quartz’tır ve dünyadaki en yaygın mineraldir. Kum, kumtaşı, şist ve granitte bulunur. Kristal silika içeren materyalleri delme, ezme, kesme, yontma, kırma, bıçkılama (testereyle kesme) ya da cilalama büyük miktarda solunabilir toz ortaya çıkarabilir. Bu toz parçacıklarının boyutu çoğunlukla 10 mikron ya da daha azdır ve gözle görülemez, ama solunduğunda akciğerin en derinlerine kadar nüfuz edebilir. Bu türdeki solunabilir kristal silika (Respirable Crystalline Silica – RCS) tozunun kronik inhalasyonu, silikozis veya akciğer kanseri gibi ağır akciğer hastalıklarına yol açabilir. Silikozis ayrıca tüberküloza yakalanma riskini artırabilir.

Sevcan Arslan

Silindir

Toprak, stabilize, kırma taş, asfalt, temel gibi yol alt yapısına ait malzemelerin sıkıştırılması amacıyla kullanılan ve en az 15 kw-20 hp motor gücüne, en az 90 cm tambur genişliğine ve sürücü koltuğu ile direksiyon simidine sahip makinedir.

Burak Tuna

Simpleks Haberleşme

Arada röle (aracı) olmadan, doğrudan bir telsizden diğer telsizle yapılan kısa mesafeli haberleşmedir.

Ersoy İnce

Şimşek

Bir bulutun tabanı ile yer arasında, iki bulut arasında veya bir bulut içinde elektrik boşalırken oluşan kırık çizgi biçimindeki geçici ışığa denir.

Ersoy İnce

Simülasyon

Simülasyon gerçek sistemin modelinin tasarımlanması ve bu model ile sistemin işletilmesi amacına yönelik olarak, sistemin davranışını anlayabilmek veya değişik stratejileri değerlendirebilmek için deneyler yürütülmesi sürecidir.

Ersoy İnce

Sınıf (Güvenlik Ağı)

Enerji absorplama kapasitesi ve ağ gözü büyüklüğü ile ilgili sınıflamadır. Sınıf A 1 : EA = 2,3 kJ lM = 60 mm Sınıf A 2 : EA = 2,3 kJ lM = 100 mm Sınıf B 1 : EA = 4,4 kJ lM = 60 mm Sınıf B 2 : EA = 4,4 kJ lM = 100 mm

Burak Tuna

Sınıf 1 Sıvılar

Parlama noktası 37,8°C’un altında ve 37,8°C’daki buhar basıncı 276 kPa’ı (2069 mm cıva) aşmayan sıvılardır.

Burak Tuna

Sınıf 1A Sıvılar

Parlama noktası 22,8°C’dan ve kaynama noktası 37,8°C’dan düşük olan sıvılardır.

Burak Tuna

Sınıf 1B Sıvılar

Parlama noktası 22,8°C’dan düşük, kaynama noktası 37,8°C ve daha yüksek olan sıvılardır.

Burak Tuna

Sınıf 1C Sıvılar

Parlama noktası 22,8°C ve daha yüksek, ancak 37,8°C’dan düşük olan sıvılardır.

Burak Tuna

Sınıf 2 Sıvılar

Parlama noktası 37,8°C ve daha yüksek, 60°C’dan düşük olan sıvılardır.

Burak Tuna

Sınıf 3A Sıvılar

Parlama noktası 60°C ve daha yüksek, 93°C’dan düşük olan sıvılardır.

Burak Tuna

Sınıf 3B Sıvılar

Parlama noktası 93°C ve daha yüksek olan sıvılardır.

Burak Tuna

Sınıf Eğitimi

Sınıf eğitimleri, canlı bir öğretenin, bir grup öğrenenin ve bir öğrenme ortamının olduğu öğrenme birlikteliğidir. Sınıf eğitimi kavramı genellikle iş dünyasında kullanılan bir kavramdır. Öğrenme ortamının genelde “iş ortamı dışında” eğitim amaçlı kullanılan bir sınıf ya da oda olmasından dolayı bu şekilde ifade edilmektedir. Aynı anda birçok kişinin öğrenme çabasında bulunabilmesi ve öğrenenlerin bilgi ve deneyimlerini sınıf ortamında diğer öğrenenlerle paylaşabilmesi açısından önemli bir yöntemdir.

Serdar ŞAHİN

Sınıflandırma (Marka)

Markanın kullanılacağı mallar ve hizmetler, Nis Anlaşmasında belirlenen uluslararası sınıflandırmaya ilişkin esaslara göre sınıflandırılmaktadır. Tescili talep edilen mal veya hizmetlerin, sınıflara ayrılmış olarak ve sınıf numaraları belirtilerek sunulması gerekmektedir. Söz konusu listeye göre, mallar 34, hizmetler 11 sınıfta toplanmıştır. Marka başvurusu, faaliyette bulunulacak sektörlere ilişkin alt sınıflar gözetilerek yapılmalıdır.

Ersoy İnce

Sinir Ajanı

Vücutta asetilkolinesteraz enzimini blokeederek sinirlerin organlara mesaj iletim mekanizmasını bozan organik kimyasal maddelerdir. Saf halde renksiz ve kokusuz olan bu maddeler genellikle deri veya solunum yolu ile vücuda alınır ve çok kısa sürede ölümcül etkiler gösterirler.

Ersoy İnce

Sınırda Geri Çevirme

Mülteci bağlamında, sığınmacının olası sığınma ülkesine girmesine izin verilmemesi durumu. Sınırdan geri çevirme, geri gönderilmeme ilkesinin ihlaline sebep olabilir.

Ersoy İnce

Sınırlandırıcı Tedbir (ADP)

Acil durumun oluşmasının engellenemediği durumlarda bu acil durumun etkilerini sınırlandırıcı tedbirlerin alınmasıdır.

Burak Tuna

Sınırötesi Hizmet Sunucusu (Yabancı işçi)

Türkiye’de geçici nitelikte olmak üzere ve herhangi bir hizmet sunumu amacıyla bulunan ve ücretini Türkiye’deki ya da Türkiye dışındaki bir kaynaktan alan yabancıdır.

Burak Tuna

Sintine

Gemilerin makine ve yardımcı makine alt tankları, koferdamlar, ambarlar veya benzer bölümlerinde oluşan sızıntı su ve yağlı atık suları ve bunların biriktiği bölümler.

Sevcan Arslan

Sintine Stringeri

Su hattı altından ve postaların iç tarafından çevresel olarak çevrilen kuşaktır.

Ersoy İnce

Sır Üstü Dekorlamacı

Sır pişirimi yapılmış seramik ürünler için, form yapısına ve tekniğine uygun desen hazırlayan, farklı tekniklerde sır üstü dekor uygulamaları yapan, dekorlama ve dekor pişirimi bilgisine sahip kişidir.

Ersoy İnce

Sirayet

Bir bina, tesis veya araçta çıkan yangının çok yakında veya bitişiğinde bulunan bina veya araçlara sıçrayarak yangının yayılmasıdır.

Ersoy İnce

Siren

Taşıtlarda bulunan tiz ses çıkaran aygıttır.

Ersoy İnce

Siren Sistemi

Haber Alma ve Yayma Sistemi (HAY) üzerinden gelen tehlike haberlerinin çeşitli ses sinyalleri ve anonslar ile halka duyurulması amacıyla yerleşim merkezlerinde kurulan sistemdir.

Ersoy İnce

Sis

Çok küçük su damlacıklarının, meteorolojik koşullara bağlı olarak havada asılı kalması hâli. Bulunduğu bölgelerde görüş alanını sınırlar veya sıfıra düşürerek hayatı etkiler.

Ersoy İnce

Sisgenik

Bir veya daha fazla genin, rekombinant DNA teknolojisi kullanılarak (yalnızca cinsel açıdan uyumlu türlerden alınan dizilimler kullanılarak) bir bitkiden diğerine aktarılmasıdır.

Ersoy İnce

Sismik Boşluk

Aktif bir fay zonunun uzun süre deprem üretmeyen kısmı. Bu kısımlardaki uzun süreli hareketsizlikler gelecekte büyük bir deprem olma ihtimalini artırır.

Ersoy İnce

Sismik Enerji

Joules birimi ile sismik dalgalarda yayılan enerji. Söz konusu enerji, genliklerinin karesiyle doğru orantılıdır ve bunun için magnitüd de enerjinin logaritmasıyla doğru orantılıdır.

Ersoy İnce

Sismik İstasyon

İçerisinde sismik enerjiyi algılayıp kaydedecek sismograf türü cihazlar ve bu verileri bir merkeze gönderecek olan iletişim ünitesine sahip özel olarak inşa edilmiş istasyondur.

Ersoy İnce

Sismik Moment

Deprem magnitüdünün ölçüsü, erg cinsinden açığa çıkan enerji. Bir depremin büyüklüğü açığa çıkan enerjisiyle ilişkilidir ve yayınım mekanizmasından bağımsızdır. Sismik moment M0, bir depremin boyutunu belirlemede en iyi ölçüm olarak dikkate alınabilir.

Ersoy İnce

Sismik Şiddet

Belirli bir noktada bir depremin hissedilen veya gözlenen etkilerinin uluslararası ölçeklere göre ifadesidir.

Neşe Cizreliogulları

Sismoloji

Depremlerin oluş nedenleri, deprem dalgalarının yerküre içinde nasıl yayıldıkları, zayıf ve kuvvetli yer hareketinin kayıt edilmesi, ölçülmesi ve değerlendirilmesi teknikleri, deprem tehlikesinin belirlenmesi ve zararlarının azaltılması konuları ile uğraşan jeofizik biliminin uzmanlık alanı, deprem bilimidir.

Ersoy İnce

Sismotektonik

Tektonik hareketlerle depremselliğin ilişkisini yorumlayan ve depremin gelişim sürecini inceleyen özel uzmanlık alanıdır. Fayların aktif olup olmadığı, çok eski ve güncel deprem oluşumlarının faylarla ilişkisi bu çalışmalar sonucunda ortaya çıkarılmaktadır.

Ersoy İnce

Sismotektonik Bölge

Jeolojik yapısı ve deprem karakteristikleri benzerlik gösteren coğrafi bölgelerdir.

Neşe Cizreliogulları

Sistem

Birbiri ile ilgili olan veya karşılıklı etkileşimde bulunan elemanlar takımı

Orkun ÇOBAN

Sistem (Güvenlik Ağı)

Kullanım el kitabına göre kullanılacak bir donanım oluşturan, güvenlik ağı bileşenlerinin montesidir.

Burak Tuna

Sistem Genişliği (SW)(İskele)

Dikmeler arasında oluşan en büyük genişlik sınıfı.

Burak Tuna

Sistem Konfigürasyon

Yapının tamamından veya yapıyı temsil eden bir kısımdan oluşan sistem konfigürasyondur.

Burak Tuna

Sistem Mühendisi

Sistem Mühendisi, teknik, ekonomik, biyolojik, endüstriyel ve politik sistemleri birleştirerek analiz eden, iş dünyasının bütün sektörlerinde oluşan ve oluşturulacak sistemlerin tasarımı, üretimi ve geliştirilmesini maliyet unsurunu da göz önünde bulundurarak gerçekleştiren kişidir.

Ersoy İnce

Sit Alanı

Doğal, tarihi, kültürel ve arkeolojik özelliklerinden dolayı koruma statüsü verilerek gelecek kuşaklara taşınmak istenen alan. Sit alanlarında yapılacak bakım, onarım ve inşa faaliyetleri kısıtlamalara ve özel kurallara tabidir.

Ersoy İnce

Site

Herhangi bir şekilde çevresinden ayrılan ortak kullanım alanları, güvenlik teşkilatı ve sistemleri ile yönetim bütünlüğü olan konut veya işyeri topluluğudur.

Burak Tuna

Sitozin

Nükleik asitleri oluşturan bazlardan biri olarak canlı dokuda bulunan bir bileşim. Çift sarmallı DNA’da guanin ile eşleşir.

Ersoy İnce

Sıvı

Molekülleri birbirine değerek öteleme hareketi yapılabilen ve pratikte bastırılamayan akışkandır.

Ersoy İnce

Sivil Asker İşbirliği

Doğa, teknoloji ve insan kaynaklı afetler ile olağanüstü hâl ve kriz durumunda, ihtiyaç hâlinde, sivil kurum ve kuruluşlarla silahlı kuvvetler arasında yürütülen iş birliği ve koordinasyon çalışması. Bu faaliyetler afet ve acil durumlar öncesinde planlanmalıdır.

Ersoy İnce

Sivil Korunma

Afet, acil durum, sivil savunma, savaş gibi konuların yanında halkın her türlü tehlike ve riske karşı korunmasıdır.

Ersoy İnce

Sivil Savunma

Düşman saldırılarına karşı halkın can ve mal kaybının en az seviyeye indirilmesi, hayati önem taşıyan her türlü resmî ve özel tesis ve kuruluşların korunması ve faaliyetlerinin devamını sağlayacak iyileştirmenin yapılması, savunma gayretlerinin halk tarafından en yüksek seviyede desteklenmesi ve halkın moralini yüksek tutmak için alınacak her türlü silahsız koruyucu ve kurtarıcı tedbir ve faaliyettir.

Ersoy İnce

Sivil Toplum

Merkezi ve yerel idarelerin hiyerarşi ve kontrol mekanizmalarının dışında yer alarak, bağımsız yurttaşların karar vermesiyle sosyal faaliyette bulunan topluluktur.

Ersoy İnce

Sivil Toplum Kuruluşu (STK)

Ortak özellikleri sivil nitelikte olmak (oluşum ve faaliyetlerinde kamu yönetiminden bağımsız olma), çalışmalarında kâr amacı gütmemek ve kamu (toplum) yararına faaliyet göstermek ve hizmet sunmak olan oluşum ve kuruluş. Afet yönetimi süreçlerinde, sivil toplum kuruluşlarının uyması gereken ve uluslararası kabul gören davranış kuralları ve asgari standartlar bulunmaktadır. (IFRC İnsani Yardımda Davranış Kuralları; SPHERE Projesi: Afete Müdahalede Asgari Standartlar ve İnsani Yardım Sözleşmesi.)

Ersoy İnce

Sıvılaşma

Suya doymuş ince taneli kumlu ve siltli gevşek zeminlerin, depremler nedeniyle oluşan kuvvetli yer hareketi etkisiyle taşıma gücünü kaybederek sıvı gibi davranması olayı. Sıvılaşmış bölgelerdeki yapılar zemin içerisine gömülmekte, yan yatmakta veya devrilmektedir. Taşıyıcı sistem ve üstyapı hasar görmese dahi genelde bu yapılar kullanılmaz hâle gelir.

Ersoy İnce

Sıvılaştırılmış Petrol Gazı (LPG)

Petrolden ve doğalgazdan elde edilerek basınç altında sıvılaştırılan propan, bütan ve izomerleri gibi hidrokarbonları veya bunların karışımıdır.

Burak Tuna

Siyah Alarm

3 dakika süren kesik kesik siren sesi ile radyoaktif serpinti ya da kimyasal saldırı ihtimali olduğunu bildiren tehlike ikazıdır.

Ersoy İnce

Siyah Buz

Yol yüzeyinde çok ince bir tabaka hâlindeki buzlanma biçimi. Şeffaf olması dolayısıyla asfalt renginden ayırt edilemediğinden sürücüler için büyük tehlike oluşturur.

Ersoy İnce

Siyanojen Klorür

Bir nitrojen ve bir karbon atomunun özel bir şekilde bağlanması sonucu oluşan siyano grubunu içeren kimyasal bir bileşiktir. Oldukça zehirli olan bu madde vücuttaki dokuların oksijeni kullanma yeteneğini olumsuz etkileyerek nefes alma zorluğu, düzensiz kalp atışları, kontrolsüz hareketler, koma ve ölüme sebep olur.

Ersoy İnce

Siyanozis

Deri yüzeyine yakın kan damarlarında fazla miktarda oksijensiz hemoglobin varlığı ile oluşan, derinin ve mukozanın mavi renk alması olayıdır.

Ebru Aydınalp

Sızıntı Radyasyon

Faydalı demet dışında tüpün madeni kılıfından geçen radyasyonlardır.

Ersoy İnce

Skreyper

Zemini karnındaki bıçakla kendi kendine sıyıran, yükleyen, taşıyan ve boşaltma yerinde de bıçak ağzını yukarıya çekmek suretiyle bir ağız teşkil ederek haznesindeki malzemeyi kendiliğinden boşaltan ağır iş makinası. Eklemli bir kepçe, lastik tekerlekler üzerine monte halindedir ve bu kepçe, toprağı kazıyarak içine dolmasını sağlayan kesme lamasıyla donatılmıştır.

Sevcan Arslan

Şlam

Bir cevherin/kömürün, zenginleştirme işlemini olumsuz etkileyen ve/veya mevcut teknolojilerle ekonomik olarak zenginleştirilmesi mümkün olmayan, bu nedenle zenginleştirme öncesi eleme ya da sınıflandırma ile ayırılan ince tane boyutlu bölümüdür.

Ersoy İnce

SMILES (SEA Y.)

Maddenin yapısını doğrusal gösterim formunda tanımlamak için oluşturulan Basitleştirilmiş Moleküler Girdi Doğrusal Kayıt Belirtimini ifade eder.

Burak Tuna

Şnorkel

(1) başı su altında tutarak yüzmeyi sağlayan soluk alma borusudur. (2) İtfaiyede kullanılan 12m-54 m ye kadar açılabilen her çeşit merdiven aracındaki bilgisayar donanımlı kontrol sistemine sahip, bomlu kurtarma ve söndürme aracıdır.

Ersoy İnce

Soba Zehirlenmesi

Baca bağlantı hataları nedeniyle ya da kuvvetli Lodos rüzgârlarının etkisiyle soba bacalarından geriye tepen karbonmonoksit gazının neden olduğu zehirlenme ve ölüm olayı. Evlerdeki kombi, şofben gibi cihazlardan kaynaklanan karbonmonoksit zehirlenmeleri de meydana gelmektedir. Bu tür olaylar, baca gazı zehirlenmesi olarak da ifade edilir.

Ersoy İnce

Şoför

Karayolunda, ticari olarak tescil edilmiş bir motorlu taşıtı süren kişidir.

Sevcan Arslan

Şoför (İtf)

İtfaiye aracından ve malzemelerden sorumludur. Aracın olay yerine ulaşmasında, olay yerine tab edilmesinde birinci, derecede sorumlu olan personeldir.

Ersoy İnce

Soğuk Bölge

Rüzgarın tersi yönünde kaldığı için sıcak bölgede tespit edilmiş KBRN maddesi ile kirlenmesi muhtemel olma yan, acil tıbbi müdahale ve ambulans hizmetlerinin yürütüldüğü temiz bölgedir.

Ersoy İnce

Soğuk Çatılar

Eğimli yada az eğimli çatılarda çatı kaplama örtüsü ile taşıyıcı konstrüksiyon arasında bir hava kütlesinin (katmanının) bulunduğu çatı tipleridir. Soğuk çatılarda , ısı yalıtımı tavan-döşeme üzerine uygulandığından, çatı konstrüksiyonu ısı yalıtımsız bölgede yer almaktadır.

Ersoy İnce

Soğuk Dalga

Tarım, endüstri, ticaret ve sosyal yaşantıda artan koruma önlemi gerektirecek şekilde 24 saat içinde, hissedilir derecede ve hızlı sıcaklık düşüşü ile oluşan hava durumu. Yaşanan mevsim veya ay itibariyle o bölgede o yılın en düşük değerinin yaşanması, hava sıcaklıklarındaki düşüşün en az iki gün sürmesi, geniş bir bölgeyi kaplaması ve normallerinden 15 derece daha soğuk havanın yaşanması gerekir.

Ersoy İnce

Soğuk Zincir

Bir aşının etkinliğini üretimden kişiye verilene kadar koruyan ve ihtiyacı olanlara yeterli miktarda etkin aşının ulaşmasını sağlayan insan ve malzemeden oluşan sistemdir.

Ersoy İnce

Soğurma

Bir malzeme içerisine giren foton veya parçacıkların azalması veya bu malzemelerle etkileşim sonucu tamamen yok olması işlemidir.

Ersoy İnce

Soğurucu Malzeme

İyonize radyasyonu soğuran veya şiddetini azaltan her türlü malzemedir. Nötron soğurucuları (örn: boron, hafniyum, kadmiyum) nükleer reaktörlerde kontrol çubuklarında kullanılır. Çimento, beton ve çelik gama ışınlarını ve nötronları soğurmak üzere reaktör zırhlamasında kullanılır. İnce bir kâğıt veya metal, alfa parçacıklarının şiddetini azaltabilir veya onları durdurur.

Ersoy İnce

Soğurulan Doz

İyonlayıcı bir radyasyon tarafından birim kütlede maddeye aktarılan enerji miktarı olup birimi Gray(Gy)'dir. 1Gy = 1J/kg dir.

Neşe Cizreliogulları

Soğurulan Doz Şiddeti

Birim zamanda soğurulan dozdur.

Ersoy İnce

Soğutma

Bir yanma reaksiyonunun oksidasyon hız derecesinin indirilmesidir.

Ersoy İnce

Soğutma Sıvısı

İşlem görecek iş parçasında, iş parçası ve kesici uç arasında sürtünme yoluyla ortaya çıkan ısının giderilmesi amacıyla kullanılan sıvıdır.

Ersoy İnce

Soğutucu

Fisyon sonucunda reaktörde açığa çıkan ısıyı almaya yarayan gaz veya sıvı ortamdır.

Ersoy İnce

Şok

Dolaşımdaki kan miktarının azalması ya da basıncının düşmesi sonucu hücrelere yeterli oksijen taşınamaması nedeniyle ortaya çıkar.

Ersoy İnce

Sökülebilir Mekanik Aktarma Organı

Kendinden tahrikli makina veya bir traktör ile başka bir makina arasında birleştirildiği ilk sabit yataktan güç aktarımını sağlayan mahfazası ile birlikte piyasaya arz edildiği takdirde tek bir ürün olarak kabul edilen teçhizattır.

Burak Tuna

Soluma Yolu

Kaza bölgesindeki veya rüzgar yönündeki kişilerin solunum sistemleri yoluyla radyoaktiviteyi vücutlarına almaları olayıdır.

Ersoy İnce

Solunabilir Toz

Aerodinamik eşdeğer çapı 0,1–5,0 mikron büyüklüğünde kristal veya amorf yapıda toz ile çapı üç mikrondan küçük, uzunluğu çapının en az üç katı olan lifsi tozlardır.

Burak Tuna

Solunum Bölgesi

Merkezi, kişinin kulaklarını birleştiren çizginin orta noktası olan 30 cm yarıçaplı kürenin, başın ön kısmında kalan yarısıdır.

Burak Tuna

Solunum Cihazı (Ventilatör)

Kendisi nefes alamayan ya da yetersiz nefes alan bir hastaya nefes vermek amacıyla kullanılan makinedir.

Ersoy İnce

Soman

GD ajanı olarak da bilinen, 1944 yılında Alman bir araştırmacı tarafından bulunmuş bir sinir ajanıdır. Renksiz ve tatsız bir sıvı olan bu maddenin çürük meyveyi andıran bir kokusu vardır. Kimyasal formülü C7H16FO2P’dir.

Ersoy İnce

Somatik Etki

Radyasyona maruz kalan bir kişide yaşam süresince görülebilecek bedensel etkilerdir.

Ersoy İnce

Son Çıkış

Bir yapıdan kaçış sağlayan yolun yapı dışındaki yol ve cadde gibi güvenlikli bir alana geçit veren bitiş noktasıdır.

Burak Tuna

Son Depolama

Radyoaktif artıkların bir daha çıkarılmamak üzere inşa edilmiş bir depoya kalıcı olarak yerleştirilmesidir.

Ersoy İnce

Son Isı Kuyusu

Olağan ve olağanüstü işletme olayları veya kaza koşullarında bir nükleer reaktör tesisinde bulunan ısının son olarak tamamının atıldığı atmosfer, nehir, göl, baraj veya denizdir.

Ersoy İnce

Son Ürün

İlgili teknik düzenlemeye uygunluğu gösteren aynı belgeler kapsamındaki ürünlerden piyasaya en son arz edilenidir.

Burak Tuna

Sondajla Maden Çıkarma İşlerinin Yapıldığı İşyerleri

Madenlerin sondaj kuyuları açılarak çıkarılması, arama amacıyla sondaj yapılması, çıkarılan madenlerin işlenmesi hariç satışa hazırlanması işleridir.

Burak Tuna

Söndürme

Yangını durdurma ve duraklatma işlemine denir.

Ersoy İnce

Söndürme Maddesi

Söndürme işlemini yerine getirirken kullanılan maddelerdir.

Ersoy İnce

Sonradan Yükleme Tekniği

Bir yakın mesafe tedavi yöntemi olup, hasta doku veya organ içine veya civarına önceden yerleştirilen aktif olmayan kılavuzlara, radyoaktif kaynakların sonradan elle veya uzaktan kontrollü bir sistemle yüklenmesi tekniğidir.

Ersoy İnce

Şönt Baca (Ortak Baca)

Zemin kattan baca mahyasına kadar çıkan bir ana baca ve kat yüksekliği ile sınırlı ana bacaya paralel alt ucu cihaz bacasına bağlanan,üst ucu bir kat yukarıda ana bacaya bağlanan baca sistemidir.

Ersoy İnce

Sorgu

Şüpheli veya sanığın hâkim veya mahkeme tarafından soruşturma veya kovuşturma konusu suçla ilgili olarak dinlenmesidir.

Burak Tuna

Sorgulama Tabanlı Öğrenme

Sorgulama tabanlı öğrenme, bilgilerin hemen aktarılması yerine gerçek durumlar ya da sorunlar üzerinden sorgulamalarla öğrenenlerin konunun özünü keşfetmesine olanak tanıyan öğrenme yaklaşımıdır. Bu açıdan problem ve proje tabanlı öğrenme yaklaşıma benzerlik gösterir. Süreçte öğretmen ele alınan konuyla ilgili olarak sorgulama alanları belirler. Öğrenenler de bu sorgulamaları yaparak bir takım sonuçlara ulaşırlar. Bu sorgulama süreci daha sözel bir süreç olabileceği gibi laboratuvar ortamında veya bir iş yerinde deneysel bir süreç de olabilir. Sorgulamalar yapıldıktan ve bir takım bulgular elde edildikten sonra bunları anlamak, gerekçelendirmek ya da ilişkilendirmek için daha derinlemesine sorgulamalar yapılır. Öğretmen arada yönlendirici ve tamamlayıcı bilgiler verip hedefl enen öğrenmenin gerçekleşmesine yardımcı olur. Süreçte yansıtıcı (refl ective) düşünme de kritik önemdedir. Öğrenenler, öğrenme bulguları ve deneyimleri üzerine düşünür, bunları yazar ve diğer öğrencilerin de erişebildiği sosyal bir ortamda paylaşır. Bu paylaşımlar üzerinden geribildirimler verilir ya da tartışmalar yapılır. Bu da öğrenme ve düşünme becerileri konusundaki farkındalığın geliştirilmesi açısından önemlidir. Sorgulama tabanlı öğrenme, basit bir öğrenme yönteminden ziyade, öğretmenin ve öğrencilerin hep birlikte keşif yolculuğuna çıkmasıdır. Sonuçlar öğretmen açısından bile şaşırtıcı olabilir. Bu yaklaşım bilimsel ve analitik düşünme becerilerini de geliştiren bir öğrenme paradigmasıdır

Serdar ŞAHİN

Sorti Hattı (Elektrik)

Linye hattı ile aydınlatma aygıtı yada priz arasındaki bağlantı hattıdır.

Burak Tuna

Sorumlu Müdür (İSG Eğitim)

İşyeri hekimliği ve iş güvenliği uzmanlığı eğitici belgesine sahip olan, tam süreli istihdam edilen ve eğitim kurumlarının iş ve işlemlerinden Bakanlığa karşı sorumlu olan kişidir.

Burak Tuna

Sorumlu Müdür (OSGB)

İşyeri hekimliği veya iş güvenliği uzmanlığı belgesine sahip, OSGB’lerde tam süreli istihdam edilen ve bu birimlerin iş ve işlemlerinden Bakanlığa karşı sorumlu olan kişidir.

Burak Tuna

Soruşturma

Kanuna göre yetkili mercilerce suç şüphesinin öğrenilmesinden iddianamenin kabulüne kadar geçen evredir.

Burak Tuna

Soruşturma (Hukuk)

Suçun işlenmesinden başlayarak yargı verilinceye dek, kolluk, savcı, yargıç yönünden yapılan inceleme, araştırma ve kanıtların toplanması işleminin tümüdür.

Burak Tuna

Sosyal Adalet

Ortaklaşa iyiliği gerçekleştirmek amacıyla ihtiyaçları, olanakları ve nitelikleri itibariyle eşit olmayan kişilerin gözetilerek adaletin sağlanmasıdır.

Serdar ŞAHİN

Sosyal Bakımdan Zarar Görebilirliği Yüksek Olanlar

İnanç baskısına, cinsiyet ayrımcılığına maruz kalanlar, aile içi şiddet mağdurları, okur-yazar olmayanlar, yerleşime iç göçle gelenler, mülteciler, kaçak göçmenler, mevsimlik işçiler, yerleşimle ilgili bilgisi sınırlı turistler vd.

Ersoy İnce

Sosyal Mesafe

El sıkışmamak, kalabalıklardan uzak durmak, insanlarla araya belirli bir mesafe koymak, hasta hissedildiğinde evinde olmak gibi geniş bir yelpazeyi tanımlar.

Ersoy İnce

Sosyal Mesafelenme

İnsanları fiziksel olarak birbirinden ayrı tutmayı, enfekte olmuş kişileri izole etmeyi içeren halk sağlığı stratejisidir.

Ersoy İnce

Sosyal Öğrenme

Sosyal öğrenme, kişilerin başkaları ile etkileşime girdikleri ortamlardaki bilgi paylaşımı, tartışma, rehberlik, gözlem ve model alma gibi süreçler sonrasında bilinçli ya da kendiliğinden gerçekleşen öğrenmedir. Gelişen sosyal medya araçları sosyal öğrenmeyi yeni bir boyuta taşımıştır. Elektronik ağlar ve her geçen gün genişleyen sosyal mecralar daha çok insanın birbirini tanımasına ve etkileşimde bulunmasına neden olmaktadır. Paylaşım siteleri, forumlar, bloglar, video portalları, yorum alanları ve oyunlar öğretmeye ve öğrenmeye istekli kişileri sürekli olarak buluşturmaktadır. Bu sayede herkes bir konuda bir başkasına bir şey öğretebilir hale gelmiştir. Kurumlar sosyal öğrenmenin gücünden faydalanmak için kendi içlerinde sosyal öğrenme portalları kurmaya başlamışlardır. Bu portallarda yapılan paylaşımlar ve oluşturulan öğrenme grupları zaman ve mesafelerden bağımsız olarak sürekli bir öğrenme fırsatı yaratmaktadır.

Serdar ŞAHİN

Sosyal Proje

Afetlerden etkilenen bireylerin ihtiyaç ve sorunları doğrultusunda harekete geçmelerine, başa çıkma kapasitelerinin gelişmesine, afet ve acil durum sonucunda kaybolan yaşamın kontrolünü yeniden sağlama duygusunu hissetmelerine ve sorumluluk almalarına fırsat veren projedir.

Ersoy İnce

Sosyal ve Kültürel Altyapı

Güvenli, sağlıklı ve düzenli bir yaşam çevresi oluşturmak amacıyla yapılan eğitim, sağlık, spor, dinî ve idari yapılar ile parklar, dinlenme alanları, çocuk bahçeleri, fuar, piknik alanları, botanik ve hayvanat bahçeleri, yeşil alan gibi yerlerin tümüdür.

Ersoy İnce

Sosyal Zarar Görebilirlik

Bir kişi veya grubun afetlerin olumsuz etkilerine karşı koyabilme ve baş edebilme yeteneği. Sosyal hassasiyet, kırılganlık ve savunmasızlık olarak da kullanılmaktadır.

Ersoy İnce

Soy Gaz

Diğer elementlerle yeni kimyasal kombinasyonlar yapma yeteneği olmayan gaz formdaki kimyasal elementlerdir. (örn: fisyon gazları )

Ersoy İnce

Söz Konusu Hacim (PKD)

Göz önüne alınan salım kaynağının yakınındaki havalandırmayla oluşturulan hacimdir.

Burak Tuna

Sözlü İletişim

İnsan sesi veya yapay insan sesi ile iletilen, önceden anlamı belirlenmiş sözlü mesajdır.

Burak Tuna

Spastisite

Kasların patolojik olarak şiddetli ölçüde kasılı kalması halidir.

Ebru Aydınalp

Spesifikasyon

Şartlarla ilgili dokumantasyon: Kalite El Kitabı,Kalite Planı,Teknik resimler,Prosedürler,İş Talimatları.

Orkun ÇOBAN

Spor (Bakteriyoloji)

Bakterilerin oluşturduğu zorlu şartlarda uzun süre hayatta kalabilen dirençli yapılardır.

Ersoy İnce

Spreader

Konteyner/yük kavrayıcı/tutucu vinç alt ekipmanı.

Sevcan Arslan

Sprinkler

Yangınları söndürmek ve gelişen yangınları itfaiye gelinceye kadar sınırlamak amacıyla kurulan ve su püskürtmesi yapan otomatik sistemlerdir.

Ersoy İnce

Sprinkler (Yağmurlama) Sistemi

Yangını söndürmek, soğutmayı sağlamak ve gelişen yangını itfaiye gelinceye kadar sınırlamak amacı ile kurulan ve su püskürtmesi yapan otomatik sistemdir.

Burak Tuna

SSGSSK

Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu

Burak Tuna

Stabil Madde

Hava, su, ısı gibi maruz kalacağı dış etmenlere karşı kimyasal yapısı bozunmadan kalabilme kapasitesine sahip maddelerdir.

Burak Tuna

Stabil Olmayan (Reaktif) Madde

Şok, basınç, sıcaklık gibi şiddetli kimyasal ortam değişiklikleri altında, yapısı bozunan, yoğunlaşan ya da kendiliğinden reaktif hale gelen saf ya da bileşik haldeki maddelerdir.

Burak Tuna

Staj (Mesleki Eğitim)

Yükseköğretim Kurulunca, yükseköğretim kurumlarında verilmekte olan her düzeydeki alana özgü olarak belirlenen teorik ve uygulamalı dersler dışında, öğrencilerin öğretim programlarıyla kazandırılması öngörülen mesleki bilgi, beceri, tutum ve davranışlarını geliştirmeleri, sektörü tanımaları, iş hayatına uyumları, gerçek üretim ve hizmet ortamında yetişmeleri amacıyla işletmede yaptıkları mesleki çalışmadır.

Burak Tuna

Standart

Bir ulusal veya uluslararası standardizasyon kuruluşu tarafından kabul edilen, mevcut şartlar altında en uygun seviyede bir düzen kurulmasını amaçlayan, ortak ve tekrar eden kullanımlar için ürünün, hizmetin, teknik malzeme veya yapının vasıflarını, işleme veya üretim yöntemlerini veya bunlarla ilgili terminoloji, sembol, ambalajlama, işaretleme, etiketleme veya uygunluk değerlendirme işlemlerini tek tek veya birkaçını ele alarak düzenleyen, uyulması ihtiyarî metindir.

Burak Tuna

Standart (ISO)

Ölçme, adlandırma ve yabancı adları çeşitli dillere çevirmeyle, makinelerin, deney idarecilerinin, aletlerin, işlemlerin, yüzeylerin, malzemelerin ve parçaların taşıması gereken özelliklerin ve bu özelliklerin arz edilme biçiminin tespit edilmesidir. (ISO)

Ersoy İnce

Standart (Ürün)

Üzerinde mutabakat sağlanmış olan, kabul edilmiş bir kuruluş tarafından onaylanan, mevcut şartlar altında en uygun seviyede bir düzen kurulmasını amaçlayan, ortak ve tekrar eden kullanımlar için ürünün özellikleri, işleme ve üretim yöntemleri, bunlarla ilgili terminoloji, sembol, ambalajlama, işaretleme, etiketleme ve uygunluk değerlendirmesi işlemleri hususlarından biri veya birkaçını belirten ve uyulması ihtiyari olan düzenlemedir.

Burak Tuna

Standart Akciğer Radyografisi

En az 35x35 cm ebatında ILO Uluslararası Pnömokonyoz Radyografileri Sınıflandırılması kriterlerine göre değerlendirilebilir akciğer radyografisini veya dijital akciğer radyografisidir.

Burak Tuna

Standart Çap (DN)

DN ve bunu takip eden bir sayı ile gösterilen, referans amaçlı uygun yuvarlatılmış değer olup üretim boyutlarından farklı anlama gelen, dış çaplar dışında, boru sisteminde bulunan bütün parçalara ortak olarak verilen sayısal büyüklüğüdür.

Burak Tuna

Standart İnsan

70 kg ağırlığında, 1.70 m boyunda olduğu farz edilen bir insandır.

Ersoy İnce

Standart Operasyon Prosedürü

Acil durumlarda olayın yeri ve niteliğine göre nasıl harekete geçileceğinin, hangi zamanlama ve sırayla nelerin yapılacağının önceden planlanmış hâli. Olaya sebep olan tehdidin türüne göre, farklı müdahale işlemlerini dikkate alan alternatifli planlama yapılması bu kapsamdadır. Türkiye Afet Müdahale Planı’nda “Değişik afet ve tehlikeler oluştuğunda uygulanması gereken kurallar ve tutulması gereken kayıtlar” biçiminde tanımlanmıştır.

Ersoy İnce

Standart Sistem Konfigürasyon Takımı (İskele)

Tam bir iskeleden veya iskeleden temsilî bir bölüm ihtiva eden sistem konfigürasyon dizisidir.

Burak Tuna

Standart-İnsan

70 kg ağırlığında, 1.70 m boyunda olduğu farzedilen bir insandır.

Neşe Cizreliogulları

Statik Elektrik

Katının katıya, sıvının katıya veya iki sıvının birbirine sürtünmesi sonucu oluşan, genel olarak bir işe yaramayan ve zaman zaman arklar şeklinde boşalan elektrik enerjisi aynı zamanda önemli bir yangın çıkış sebebidir.

Ersoy İnce

Statik Elektrik Deşarjı

Statik elektriğin kıvılcım, korona deşarjı, şişik saçaklı deşarj veya yayılı saçaklı deşarjı şeklinde uygun koşullar altında alevlenebilir atmosferi tutuşturabilir yayılımı NFPA 329 (2020) Tavsiye Edilen Uygulama Alevlenebilir ve Yanıcı Sıvıların ve Gazların Elleçlenmesi ile Yayılımı

BARAN AKINBINGOL

Sterilizasyon

Bakteri sporları dâhil her türlü mikrobiyal yaşamın fiziksel, kimyasal, mekanik metotlar veya radyasyon yoluyla tamamen yok edilmesini veya bu mikroorganizmaların seviyesinin en az % 99,9999 oranında azaltılmasıdır.

Burak Tuna

Stok

Gelecekte oluşacak ve oluşabilecek gereksinimlere karşı depolanan veya bulundurulan malzemedir.

Ersoy İnce

Stok Sayımı

İşletmedeki tüm demirbaş ve stokların fiziksel sayımının yapılarak, ilgili işletme kayıtlarında bulunan değerler ile eşleştirilmesidir.

Ersoy İnce

Stokastik

Bir olaya ait rastgele değerlerin matematiksel yöntemlerle değerlendirilmesi işlemidir.

Ersoy İnce

Stokastik Etkiler

Rastgele ortaya çıkabilecek sağlık etkileridir. Etkinin görülmesi olasılığı (etkinin ciddiyeti dikkate alınmaksızın) bir eşik değeri gözetilmeksizin maruz kalınan dozun doğrusal bir fonksiyonudur.

Ersoy İnce

Strateji

Önceden belirlenmiş politika çerçevesinde kalarak hedef, amaç ve öncelikler doğrultusunda, elde mevcut tüm imkân ve kaynakları zamanında, hızlı ve etkili kullanabilmeyi amaçlayan temel yaklaşımdır.

Ersoy İnce

Strateji (İtf)

Hizmetleri, halkın ihtiyaçlarını en uygun şekilde karşılayacak tarzda yürütmek amacıyla, kurum içi ve kurum dışı faktörlerin entegre bir yaklaşımla analiz edilmesi sonucunda geliştirilen çözümdür.

Ersoy İnce

Stratejik Amaç

Kurumun/birimin belirli bir zaman diliminde elde etmeyi hedeflediği sonuçlardır.

Ersoy İnce

Stratejik Hedef

Stratejik amaçların gerçekleştirilmesi için ortaya konulan net ve ölçülebilir alt amaçlardır.

Ersoy İnce

Stratejik Plan

Kurum ve kuruluşların orta ve uzun vadeli amaçlarını, temel ilke ve politikalarını, hedef ve önceliklerini, performans ölçütlerini, hedeflerine ulaşabilmek için izlenecek yöntemler ile kaynak dağılımını içeren plandır.

Ersoy İnce

Stratejik Planlama

Kuruluşların mevcut durum, misyon ve temel ilkelerinden hareketle, geleceğe yönelik bir vizyon oluşturmalarına, bu vizyona uygun orta ve uzun vadeli amaçlarını, temel ilke ve politikalarını, hedef ve önceliklerini, performans ölçütlerini, hedeflerine ulaşabilmek için izlenecek yöntemler ile kaynak dağılımını belirlemelerine ve ölçülebilir göstergeler geliştirerek, faaliyetlerini izleme ve değerlendirmelerine imkân sağlayan, katılımcı ve esnek bir planlama sürecidir.

Ersoy İnce

Su Hattı

Teknenin gövdesinde ıslak yüzeyle kuru yüzey arasında meydana gelen çizgidir.

Ersoy İnce

Su Kontrplağı

Çatıda konstrüksiyon üzerinde düz bir zemin elde etmek için en az 15 mm kalınlığında kullanılan malzemedir.

Ersoy İnce

Su Sisi

Suya yüksek basınç kazandırılmak suretiyle, boşaltma nozullarının ince deliklerinden yararlanılarak pulverize edilmesi ve çok küçük damlacıklar halinde ortama boşaltılmasıyla elde edilir.

Ersoy İnce

Su Tahliyesi

Topraktan veya etrafı çevrili bir yerden suyun uzaklaştırılması durumudur.

Ersoy İnce

Su Ürünleri Mühendisi

Su Ürünleri Mühendisi, sularda yaşayan bitki ve hayvanlardan, besin olarak yararlanılabilecek olanların avlanması, üretilmesi, türlerinin iyileştirilmesi, yetiştirilmesi ve depolanması konularında çalışan kişidir.

Ersoy İnce

Su Yalıtım Malzemeleri

Su geçirimsizliği sağlamak amacı ile üretilmiş malzemelerdir. Eğimli çatılarda sıkça kullanılan tipleri aşağıda şöyledir. * Bitüm esaslı örtüler (camtülü taşıyıcılı, polyester keçe taşıyıcılı vb.) * Bitüm esaslı oluklu levhalar * Plastik esaslı örtüler (pvc vb.) * Buhar geçirgen su yalıtım örtüleri

Ersoy İnce

Su Yalıtım Örtüsü (Membranı)

Çatı, temel ve zemine temas eden dış duvarlarda suyun yapı elemanına girmesini önlemek amacıyla polimer-kopolimer ve bitümlü malzemelerden üretilen su geçirimsiz yalıtım örtüleridir.

Ersoy İnce

Su Yalıtımı

Parçalı çatı kaplama malzemeleri altına suyun geçişini engellemek amacı ile serilen buhar geçirimli veya geçirimsiz örtüleridir.

Ersoy İnce

Süblimleşme

Bazı katı maddeler ısıtılınca sıvı hale geçmeden doğrudan gaz haline geçmesidir.

Ersoy İnce

Submikroskobik

Mikroskopla görülemeyecek kadar küçük anlamına gelmektedir.

Ersoy İnce

Suç (Hukuk)

1. Törelere, ahlak kurallarına aykırı davranış. 2. huk. Yasalara aykırı davranış, cürüm.

Burak Tuna

Suçu Meslek Edinen Kişi (TCK)

Kısmen de olsa geçimini suçtan elde ettiği kazançla sağlamaya alışmış kişidir.

Burak Tuna

Sulak Alan

Doğal veya yapay, devamlı veya geçici, suları durgun veya akıntılı, tatlı, acı veya tuzlu, denizlerin gelgit hareketlerinin çekilme devresinde altı metreyi geçmeyen derinlikleri kapsayan, başta su kuşları olmak üzere canlıların yaşama ortamı olarak önem taşıyan bütün sular, bataklık, sazlık ve turbiyeler ile bu alanların kıyı kenar çizgisinden itibaren kara tarafına doğru ekolojik açıdan sulak alan kalan yerleridir.

Burak Tuna

Sülfür Hardal

HD ajanı olarak da bilinen, yakıcı bir kimyasal ajan olan Sülfür Hardal, renksiz veya sarı-kahverengi arası yağlı bir sıvıdır. Kimyasal formülü C4H8Cl2S ‘dir. Solunum ve deri yoluyla vücuda zarar verir.

Ersoy İnce

Sulu Boru Sistemi

Sürekli olarak su ile dolu durumda tutulan borudur.

Burak Tuna

Süneklik

Yapıların deprem gibi dış kuvvetlerin etkisi atında plastik şekil değiştirebilme kapasitesidir.

Ersoy İnce

Sunum (Prezantasyon)

Yapılan bir işi, durumu, konuyu, olayı vb. diğer insanlara aktarabilmek için kullanılan etkin ve en hızlı iletişim metodudur.

Ersoy İnce

Süperiletkenlik

Süperiletkenlik, bazı elementlerin ve alaşımların belirli bir sıcaklık (kritik sıcaklık) altına soğutulduklarında akımı direnç göstermeksizin ileterek elektriksel iletkenliklerini sonsuza yaklaştırmalarıdır. Süperiletkenlerde akım taşıyan elektronların yaptığı hareket, normal metallerde yaptığı hareketten nitelik olarak çok farklıdır.Direnç ne kadar büyükse, uygulanması gereken gerilim ve kaybolan enerji de o kadar büyük olmaktadır. Ancak bazı iletkenlerde, malzeme kritik sıcaklık denilen bir sıcaklığın altına kadar soğutulduğunda, akımı taşıyan elektronlar enerjilerini ısıya çevirme yeteneklerini kaybederler ve direnç sıfıra yakın değerlerde olur. Bu durumda herhangi bir gerilim uygulanmadan ve enerji kaybetmeden bir akım oluşturmak mümkün olabilmektedir. Ancak, ne yazık ki hangi malzemelerin hangi kritik sıcaklık altında süperiletken olacağını güvenle söyleyen bir kuram yoktur. Bu nedenle bilim adamları sürekli yeni malzemeler üretip, laboratuarda çok düşük sıcaklıklara kadar soğutarak yeni süper iletkenler bulmak için çalışmalar yapmaktadırlar.

Ebru Aydınalp

Süpervizyon

Kariyer psikolojik danışmanlığı süreci ve uygulamaları ile ilgili, kariyer psikolojik danışmanının, kendisinden daha deneyimli ve birikimli olan meslektaşı tarafından geribildirimlerle desteklenmesidir.

Ersoy İnce

Şüpheli

Soruşturma evresinde, suç şüphesi altında bulunan kişidir.

Burak Tuna

Sürdürülebilir Afet Yönetimi

Var olan tehlike ve riskleri önleme, bunlardan sakınma veya etkilerini azaltma, daha güvenli ve gelişmiş yeni yaşam çevreleri oluşturma ana hedeflerinin yanı sıra ekonomik,sosyal ve çevresel gelişmelere de katkı sağlayabilen yönetimdir.

Ersoy İnce

Sürdürülebilir Çevre

Gelecek kuşakların ihtiyaç duyacağı kaynakların varlığını ve kalitesini tehlikeye atmadan, hem bugünün hem de gelecek kuşakların çevresini oluşturan tüm çevresel değerlerin her alanda (sosyal, ekonomik, fizikî vb.) ıslahı, korunması ve geliştirilmesi sürecidir.

Burak Tuna

Sürdürülebilir Kalkınma

Gelecek kuşakların kendi ihtiyaçlarını karşılayabilme imkânlarını ortadan kaldırmadan, bugünkü kuşakların ihtiyaçlarını karşılayarak kalkınabilmesi ve ekonomik, sosyal, çevresel hedefler arasında denge kurulması esasına dayanan bir kalkınma ve gelişme yaklaşımı. Afetler açısından ise; günümüzde ve gelecekte toplumsal eşitsizliğe, çevre ve afet sorunlarına yol açmadan ekonomik gelişmenin sağlanabilmesi ve yaşam kalitesinin yükseltilmesi süreci olarak ifade edilebilir.

Ersoy İnce

Süreç

Süreç, karşılıklı ilişki içerisinde bulunan ve girişleri sonuçlara dönüştüren araçların ve faaliyetlerin bir terkibidir

Serdar ŞAHİN

Sürekli Elektrik Tesisleri

Yapıların yada kümelerinin içinde, bitişiğinde yada bu yapılara ek olarak bunların dışında sürekli kullanılmak için kurulan asansör tesisleri dışındaki alçak gerilimli her türlü tesislerdir. Yapıların iç aydınlatma, kuvvet, alçak gerilim kompanzasyon tesisleri, çağırma, alarm, arama, yıldırımlık, akü, doğrultmaç (redresör) hoparlör, anten, telefon ve televizyon tesisleriyle, bu yapıların bahçe aydınlatma tesisleri ve yukarıda açıklanan tesislerin dışarıda kurulan bölümleri sürekli tesis sayılır.

Sevcan Arslan

Sürekli İyileştirme

Şartların yerine getirilmesi yeteneğinin artırılması için tekrar edilen faaliyet.

Orkun ÇOBAN

Sürekli İyileştirme (ISO 45001)

Performansı arttırmak için gerçekleştirilen kesintisiz faaliyettir. 1: Performansın arttırılması, İSG politikası ve İSG hedefleri ile tutarlı İSG performansı genelinde iyileşme sağlayabilmek amacıyla İSG yönetim sisteminin kullanımına ilişkindir. 2: Sürekli kavramı, devamlı anlamına gelmez, yani faaliyetlerin her alanda aynı anda gerçekleştirilmesi gerekmez.

Burak Tuna

Sürekli Salım (Boşalma) Derecesi (PKD)

Sürekli olan veya uzun periyotlar boyunca veya sıklıkla olması beklenen salımdır.

Burak Tuna

Süreli fesih

Belirsiz süreli iş sözleşmelerinin feshinden önce durumun diğer tarafa bildirilmesi gerekir.

Sevcan Arslan

Süresiz Çalışma İzni (Yabancı işçi)

Yabancıya, Türkiye’de süresiz çalışma hakkı veren çalışma izindir.

Burak Tuna

Sürgülü Merdiven

Alüminyum malzemeden yapılmış kapalı durumda 5.5m açıldığında ise 10.5m ye kadar uzayabilen seyyar merdivendir.

Ersoy İnce

Sürücü

Karayolunda, motorlu veya motorsuz bir aracı veya taşıtı sevk ve idare eden kişidir

Sevcan Arslan

Sürveyans

Verilerin sistematik olarak toplanması, işlenmesi ve elde edilen sonuçlara göre harekete geçecek kişilere ve ihtiyacı olanlara bu değerlendirmelerin hızla geri bildiriminin sağlaması sürecidir.

Ersoy İnce

Sütun (SÇP)

Platformu destekleyen ve kılavuzluk yapan bir yapıdır.

Burak Tuna

Sütun Bağlantısı (SÇP)

Binadan veya diğer yapılardan sütuna yanal destek sağlamak için kullanılan saplamalı bağlama sistemidir.

Burak Tuna

Süzgeçler

Düz (teras) çatılarda ve/veya balkonlarda yağmur suyunu uzaklaştırmaya yarayan yapay gözenekli ve örtü kaplamaları ile uyumlu elemanlardır.

Ersoy İnce