İSG Sözlük - F Harfi ile Başlayan Teknik Terimler | İSG Kütüphanesi | Aradığınız Tüm İş Sağlığı ve Güvenliği Dokümanları

Lastik tekerlekli traktör kullanacaklara verilir.

Sevcan Arslan

Faaliyet

Bir projedeki işin en küçük tanımlanmış objesi.

Orkun ÇOBAN

Bir uygunsuzluğun veya bir olayın nedenini/nedenlerini ortadan kaldırmak ve tekrar meydana gelmesini önlemek için gerçekleştirilen faaliyettir.

Burak Tuna

Fark Basınç Değeri

Bir referans noktası ile mevcut ölçümü yapılan bir değer arasındaki değerdir. Bu referans değeri tam vakum ( mutlak basınç) da olabilir, atmosfer basıncı da.

Burak Tuna

Farkındalık

Kişinin, kendi içinde ya da dışında algıladığı bir uyarımın (düşüncenin, duygunun, algının, vb.) farkında olmasıdır.

Ersoy İnce

Farklılaşma (SEA Y.)

Maruz kalma yoluna veya etkilerinin niteliğine bağlı olarak zararlılık sınıfları içindeki ayrışmalardır.

Burak Tuna

Farmakolog

laçların ve diğer maddelerin insan ve hayvanların organları, hücre ve dokuları üzerindeki etkilerini araştıran, yeni tıbbi ilaçlar geliştiren kişidir.

Ersoy İnce

Fatalite

Bir hız ölçütüdür. Belirli bir zaman diliminde bir hastalığa yakalananların ne kadarının öldüğünü ortaya koyar.

Ersoy İnce

Fatalite Hızı

Belli bir hastalık nedeniyle tanı konulmuş hastalar içinden ne kadar ölüm meydana geldiğini gösterir. Genellikle yüzde olarak ifade edilir. Hastalığın şiddeti hakkında fikir veren temel belirteçlerden birisidir.

Ersoy İnce

Fay

Tektonik hareketlerin etkisiyle yer kabuğunun kırılarak yer değiştirmiş kısmı. Fay düzlemi üzerindeki hareketin şekline göre fayları; eğim atımlı ve doğrultu atımlı biçiminde ikiye ayırmak mümkündür. Eğim atımlı faylar hareket eden blokların yönü esas alınarak normal fay, ters fay, bindirme fayı gibi adlar almaktadır. Doğrultu atımlı faylar ise, karşı blokun hareket yönüne göre sağ yanal atımlı veya sol yanal atımlı faylar olarak adlandırılır.

Ersoy İnce

Fay Gerilmesi

Tektonik hareketler nedeniyle bir fay üzerinde biriken gerilmedir.

Ersoy İnce

Fay Hattı

Yerkabuğunu oluşturan plakaların zayıf bölgelerinde meydana gelen depremler sonucu oluşan kırık bölgedir.

Ersoy İnce

Fayda

Kişinin belirli bir tecrübeden memnun kalma düzeyi. Ekonomistlere göre, bireyler seçimlerini yaparken en yüksek düzeyde fayda elde etmeyi hedeflerler.

Ersoy İnce

Fayda Maliyet Analizi

Farklı stratejiler arasında, en uygun maliyetle, en büyük yararı sağlayacak olan yaklaşımı belirlemede kullanılan analiz yöntemidir.

Ersoy İnce

Fayın Atımı

İki fay bloku arasında meydana gelen yer değiştirme miktarıdır.

Ersoy İnce

Faylanma

Tektonik kuvvetlerin etkisiyle yer kabuğunu oluşturan kayaçların kırılması ve yer değiştirmesi olayıdır.

Ersoy İnce

Faz İletkeni

Akım kaynaklarını tüketicilere bağlayan fakat orta noktadan yada yıldız noktasından çıkmayan iletkenlerdir.

Burak Tuna

Fazla Çalışma

İş Kanununda yazılı koşullar çerçevesinde haftalık 45 saati aşan çalışmalardır.

Burak Tuna

Fazla Sürelerle Çalışma

Haftalık çalışma süresinin sözleşmelerle 45 saatin altında belirlendiği durumlarda bu çalışma süresini aşan ve 45 saate kadar yapılan çalışmalardır.

Burak Tuna

Felaket

Büyük zarar, üzüntü ve sıkıntılara yol açan olay veya durum, yıkım, belador.

Ersoy İnce

Fener Mili

Fener kutusu içerisine yataklanmış, ucuna tornalanacak parçaların bağlantısını sağlayan Amerikan aynası, mahmuzlu punta gibi elemanların takıldığı döner mildir.

Ersoy İnce

Feribot

Asıl amacı kısa ve orta mesafeli hatlarda yolcu taşımak olan, ancak bunun yanında araba ve kuru yük taşıyacak şekilde inşa edilmiş veya uyarlanmış ve bu amaçla kullanılan ticaret gemisi.

Sevcan Arslan

Fermente Ürün

Biyobozunur atıklardan oksijensiz süreçler sonunda elde edilen çürütülmüş sıvı ve/veya katı malzemeyi ifade eder.

Ersoy İnce

FFFP

(Film Forming Fluoroprotein Agents) Film yapıcı özelliği olan floroproteinli deterjandır. Polar sıvılarda (alkol, aseton, asetat ve bunların karışımı olan boya tinerleri) meydana gelen yangınların söndürülmesinde kullanılır.

Ersoy İnce

FFFP:

(Film Forming Fluoroprotein Agents) Film yapıcı özelliği olan floroproteinli deterjandır. Polar sıvılarda (alkol, aseton, asetat ve bunların karışımı olan boya tinerleri) meydana gelen yangınların söndürülmesinde kullanılır.

Abbas Musa Gökburun

Fibrojenik Toz

Solunumla akciğerlere ulaşarak akciğerlerde yapısal ve/veya fonksiyonel bozukluk yapan tozlardır.

Burak Tuna

Fikrasyon

Bir koldan gelen suyu 3 kola ayıran bir malzemedir.

Ersoy İnce

Filato

Çeşitli ağaç, metal ve plastik ve benzeri malzemelerden elde edilen, tek veya çok renkli, dar ve uzun şeritler biçimindeki kaplamadır.

Ersoy İnce

Filesa

Liflerin bir yöne bükülmesiyle oluşan, halatın elde edilen diğer ana kısmıdır.

Ersoy İnce

Film Dozimetresi

Radyasyonla çalışan kişilerin maruz kaldıkları dış radyasyon dozlarının ölçülmesi için kullanılan, dozimetre filmi içeren bir düzenektir.

Ersoy İnce

Filtre

Radyasyon demeti içindeki düşük enerjili radyasyonları soğurmak için faydalı demet yolu üzerine yerleştirilmiş değişik kalınlıklarda, genellikle metalik levhalardır.

Ersoy İnce

Finans Uzmanı

Finans Uzmanı, bankalara veya finans kurumlarına kredi almak üzere başvuran firmaları, ürün ve para kaynakları yönünden değerlendiren ve en uygun finansal destek seçeneğine karar vermesinde firmaya danış-manlık yapan kişidir.

Ersoy İnce

Finans ve Borsa Hizmetleri Elemanı/Borsa Komisyoncusu

Finans ve Borsa Hizmetleri Elemanı/Borsa Komisyoncusu, hisse senedi, tahvil ve benzeri taşınabilir kıymetlerin alım ve satımını müşteri adına yapan kişidir.

Ersoy İnce

Finişer

Bağlayıcısız ve hidrolik bağlayıcılı granüler malzemeler ile asfalt ve benzeri karışımları istenilen kalınlık, eğim ve yüzey düzlüğünde seren ve en az 1,5 metre serme genişliğine ve en az 25 kw-33 hp motor gücüne sahip makinedir.

Burak Tuna

Fırdöndü

İki punta arasında tornalama yapabilmek için iş parçası üzerine takılan parçadır.

Ersoy İnce

Firemedik

Hastane öncesi sağlık hizmeti veren aynı zamanda itfaiyeci olan sağlık görevlisidir.

Ersoy İnce

Firengi

Güvertedeki suyun denize akıtılabilmesi için yalı kütükleri üzerinden bordaya açılan oluklu deliklerdir.

Ersoy İnce

Fırtına

Doğaya ve insanlara zarar veren, hızı 23 ve 26 m/s arasında değişen rüzgâr. Rüzgâr hızı ve şiddeti arttıkça doğaya ve insanlara vermiş olduğu zararlar da artmaktadır. Tek başına kullanıldığında, rüzgâr fırtınası anlamını taşır. Şiddetli rüzgârlar beraberlerinde yağmur, kar, dolu, kum vb. unsurları da getirdiklerinden ötürü kar fırtınası, kum fırtınası, toz fırtınası gibi isimler alırlar.

Ersoy İnce

Fırtına Dalgası

Fırtınalarla ilgili olarak aniden yükselen deniz su seviyesi neticesinde, yaygın su baskınlarına yol açabilen dalgalardır.

Ersoy İnce

Fırtına Gelgiti

Şiddetli fırtınaların yol açtığı deniz suyu seviyesi yükselme veya alçalması olayıdır.

Ersoy İnce

Fırtına Hareket Yolu

Bir fırtınanın atmosfer koşullarına bağlı olarak izlediği yol. Uydu gözlemleri ve meteorolojik ölçümlerle fırtınanın ilerleme hızı ve tahmini yolu belirlenerek, erken uyarı mesajları verilebilmektedir.

Ersoy İnce

Fırtına Ölçeği

Fırtınaların hızı ve neden oldukları zararlar esas alınarak hazırlanmış cetvel. Uluslararası düzeyde, rüzgâr hızıyla ilgili olarak Bofor Rüzgâr Ölçeği, hortum hasarıyla ilgili olarak Fujita Hortum Cetveli kullanılmaktadır.

Ersoy İnce

Fisyon Ürünü

Ağır çekirdeklerin fisyonu sonucu oluşan yeni çekirdekler ve bu yeni çekirdeklerin radyoaktif bozunumu sonucu oluşan çekirdeklerdir.

Ersoy İnce

Fitil Kesme Makası

Ateşleme fitillerinin makaralarından yeteri kadar çıkartıldıktan sonra fitilin yeterli gelen yerinden sürtünmeye sebep olmadan eğimli olarak kesilmesini sağlayan keskin bıçak ya da makasıdır.

Ersoy İnce

Fittingsler

Bağlantı Parçalarıdır.

Ersoy İnce

Fiyat

Sigorta veya reasürans teminatına karşılık olarak ödenecek primin hesaplanmasında esas alınan ve oran olarak ifade edilen bir terimdir. Fiyatın sigorta bedeline veya teminata uygulanmasıyla prim miktarı bulunmaktadır.

Ersoy İnce

Fizibilite Çalışması

Olası problemlerin önceden tanımlanması ve düşünülen yatırımların teknik, finansal ve hukuki yönlerden etkinliğinin belirlenmesi için yapılan ön araştırmadır.

Ersoy İnce

Fizik Mühendisi

Fizik Mühendisi doğadaki maddelerin yapısını ve aralarındaki etkileşimi inceleyerek fizik bilimi bulgularını teknolojiye uygulayan kişidir.

Ersoy İnce

Fiziksel Olay

Maddenin kimyasal özelliklerinin aynı kaldığı fakat fiziksel özelliklerinin değiştiği olaydır. (ısınma, kaynama, donma noktası gibi. )

Ersoy İnce

Fiziksel Ayırma

Tek bir olayın tüm sistemin arızalanmasına yol açmaması amacıyla, aynı veya benzer fonksiyonu yerine getiren sistem veya bileşenlerin, mesafe, engel gibi fiziksel yollarla ayrılmasıdır.

Ersoy İnce

Fiziksel Bakımdan Zarar Görebilirliği Yüksek Olanlar

Bebek ve çocuklar, yaşlılar, engelliler, kronik ve yatalak hastalar, hamile ve loğusalar, bakımevlerindeki öksüz, yetim ve yaşlılar, gözetim altında olan ve olmayan bağımlılar, tutuklu ve mahkumlar vd.

Ersoy İnce

Fiziksel Çalışma

Kentsel yerleşim alanlarının, çeşitli faktörler ve eşik değerler dikkate alınarak şehir plancıları tarafından düzenlenmesi işi. Ana hedefi; mevcut ve gelecek kuşaklar için her türlü afetten olabildiğince korunmuş, sağlıklı ve güvenli yaşam çevreleri oluşturmaktır. Ülke, bölge, il veya yerleşmeler ölçeklerinde fiziksel planlama yapılabilir.

Ersoy İnce

Fiziksel Özellik

Maddenin dış görünüşü ile ilgili özellik.( Yoğunluk, Ergime noktası, Kaynama Noktası, sertlik vs.)

Ersoy İnce

Fiziksel Zarar Görebilirlik

Bir tehlikenin insanlar, yapılar, çevre ve ekonomi üzerinde meydana getirebileceği hasar ve kayıpları ifade etmek için kullanılan terim. Ölçülebilen ve sayısal hâle getirilebilen zarar ve kayıplar için kullanılmaktadır.

Ersoy İnce

Fizyolojik Sinyal İzleme Teşhis Ve Kayıt Cihazları Teknisyeni

Fizyolojik Sinyal İzleme Teşhis ve Kayıt Cihazları Teknisyeni fizyolojik sinyallerin teşhis ve tedavi amaçlı izlenmesi ve işlenmesinde kullanılan cihazların kurulum, montaj, bakım, onarım ve ölçümleme işlemlerini yapan kişidir.

Ersoy İnce

Fizyoterapist

Fizyoterapist yaralanma, hastalık, engel, hareket sistemi bozuklukları ve sağlıkla ilgili diğer durumlardan kaynaklanan ağrı ve fonksiyon bozukluklarında; hekimin tanısına göre, fizik tedavi ve iyileştirmeye yönelik ölçme ve değerlendirme yaparak tedavi programını planlayan ve uygulayan kişidir.

Ersoy İnce

Flame-Over (Alev Dili)

Oksijenin yeterli olduğu, tam yanmanın olmadığı ortamda uygun oksijen +sıcaklık oranını bulduklarında oluşan alev dili tehlikesidir.

Ersoy İnce

Flame-Over (Alev Dili):

Oksijenin yeterli olduğu, tam yanmanın olmadığı ortamda uygun oksijen +sıcaklık oranını bulduklarında oluşan alev dili tehlikesi

Abbas Musa Gökburun

Flaş Yanma

Termal radyasyona aşırı maruz kalınması neticesinde deride yanıklar oluşmasıdır.

Ersoy İnce

Flash-Over (Alev Yalaması)

Oksijenin ve ısının yeterli, tam yanmanın olduğu, tüm yanıcı maddelerin birden tutuşmasıyla oluşan yayılma tehlikesidir.

Ersoy İnce

Flash-Over (Alev Yalaması):

Oksijenin ve ısının yeterli, tam yanmanın olduğu, tüm yanıcı maddelerin birden tutuşmasıyla oluşan yayılma tehlikesi

Abbas Musa Gökburun

Flaşör

Dört sinyal lambasının aynı anda yanıp sönmesini sağlayacak biçimde bağlanmış lambalardır.

Ersoy İnce

Flipper

Spreader’in konteynere sabitlenmesinde kullanılan kılavuz kürekler.

Sevcan Arslan

FMEA (Failure Mode and Effect Analysis)

Hata Türü ve Etkileri Analizi

Sevcan Arslan

Fon Yöneticisi

Fon Yöneticisi, banka, sigorta, sanayi kuruluşları gibi işletmelerin karlılık ve verimlilik göstergelerini esas alarak gelir kaynaklarının yönetimini sağlayan kişidir. Küçük işletmelerde bu işlemleri işletme sahibi veya muhasebeci yaparken, işletme ölçeği büyüdükçe görev ve sorumlulukların net bir şekilde belirlenmesi ve finans organizasyonuna gidilmesi gerekmektedir.

Ersoy İnce

Fonksiyon Potansiyel Dengelemesi (Elektrik)

İletken kısımlar arasındaki gerilimi, bir işletme elemanının, cihazın veya tesisin sorunsuz çalışabilmesine yetecek kadar küçük değerlere düşürmek amacıyla yapılan düzenlemelerdir.

Ebru Aydınalp

Fonksiyon Topraklaması

Bir iletişim tesisinin veya bir işletme elemanının istenen fonksiyonu yerine getirmesi amacıyla yapılan topraklamadır.

Burak Tuna

Fonksiyon ve Koruma Potansiyel Dengelemesi

Fonksiyon potansiyel dengelemesi ile koruma potansiyel dengelemesinin birleştirilmesidir ve bir işletme elemanı, cihaz veya tesis için, gerek fonksiyon ve gerekse koruma açısından öngörülen koşulların sağlanması için yeterlidir.

Ebru Aydınalp

Fonksiyon ve Koruma Topraklaması

Fonksiyon topraklamasının aynı topraklama iletkenini kullanarak ve aynı zamanda koruma topraklaması olarak da kullanıldığı topraklamadır.

Burak Tuna

Forklift

Yükleri çatallı kolları ile alıp kaldıran, muhtelif yerlere taşımaya, yüklemeye ve istiflemeye yarayan ve en az 15 kw-20 hp motor gücüne sahip taşıma kapasitesi 600 kg ve yükleme yüksekliği 2 metre olan makinedir.

Burak Tuna

Fosgen

Kimyasal formülü COCI2 olan boğucu bir ajandır.

Ersoy İnce

Foton

Elektromanyetik radyasyon formunda salınan enerji paketidir.

Ersoy İnce

Frekans

Dalgaların veya yer hareketinin bir saniyedeki titreşim sayısı. Birimi hertz (Hz) olarak ifade edilir. Bazı olayların belirli süreler içinde meydana geliş sayısına da frekans denilebilmektedir.

Ersoy İnce

Freno (Maden)

Varagel üzerinde taşımayı sağlayan sistemidir.

Burak Tuna

Freze Kaplama

Radyal kesiş ile elde edilen kaplamadır

Ersoy İnce

FTA

Hata Ağacı Analizi (Fault Tree Analysis)

Burak Tuna

Fujita Cetveli

Hortum türü fırtınaların şiddetini gösteren uluslararası cetvel. 1971 yılında “Tetsuya Fujita” tarafından hazırlanmış olup rüzgârın hızına ve oluşan hasara bağlı olarak beş farklı şiddet derecesi belirlemektedir.

Ersoy İnce

Fumigant

Fumigasyonda kullanılan ve zararlı organizmalara etki eden gaz formundaki pestisitlerdir.

Ersoy İnce

Fumigasyon (IMGD)

Zararlı organizmaları imha etmek amacıyla, kapalı bir yük taşıma birimine veya gemi ambarına gaz halinde etki eden katı, sıvı veya gaz formundaki kimyasal maddelerin uygulanması işlemidir.

Burak Tuna

Fumigasyon Ruhsat Belgesi

Fumigasyonu ticari amaçlı yapacak özel ve tüzel kişi ve kuruluşlara Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı tarafından verilen belgedir.

Ersoy İnce

Fundalık Yangını

Funda, ot, çayır, yaprak, kuru dal gibi toprağı örten bitki türlerinde meydana gelen yangın, örtü yangınıdır..

Ersoy İnce

Fungus

Çok hücreli ve tek hücreli olabilen, ortak bir atayı paylaşarak birbirleriyle sıkı bir evrimsel ilişki içinde olan (hücre duvarlarında selüloz bulunan bitkilerin aksine mantarların hücre duvarlarında kitin bulunmaktadır) şapkalı mantarları, küf mantarlarını ve mayaları içine alan grubu tanımlamak için kullanılan terimdir

Ersoy İnce