İSG Sözlük - P Harfi ile Başlayan Teknik Terimler | İSG Kütüphanesi | Aradığınız Tüm İş Sağlığı ve Güvenliği Dokümanları

P-Dalgası

Sıkışma ve genişleme hareketi yaparak ilerleyen cisim dalgalarının en hızlı ve kayıt istasyonlarına ilk varan tipidir.

Ersoy İnce

Silindirik parçaların dış kısmına vida dişi oluşturma işlemidir.

Ersoy İnce

Tehlikeli maddeleri, büyük paketler ve orta boy hacimli konteynerler de dahil olmak üzere, değişik cinsteki kaplara yerleştiren ve gerektiğinde paketleri taşınmak üzere hazır hale getiren, tehlikeli maddeleri paketleten ya da bu malların paketlerini, etiketlerini değiştiren işletmelerdir.

Burak Tuna

Palanga

Hareketli ve sabit makara gruplarından oluşan sistem.

Neşe Cizreliogulları

Palanga (İtf)

Daha az bir güç harcamak suretiyle, ağır bir yükü kaldırmakta veya indirmekte kullanılan,makara ve halat donanımlarından oluşan basit kaldırma makineleridir.

Ersoy İnce

Paleosismoloji

Tarihsel dönemde meydana gelen depremlerin yeri, zamanı, büyüklüğü ve yol açtığı hasarlar konusunda araştırma ve inceleme yapan bilim dalı. Önemli ölçüde tarihî depremlerin meydana geldiği fay bölgelerinde hendek açıp yapılan bilimsel incelemeler ile tarihî yapılar üzerinde meydana gelen yapısal hasar incelemelerine dayanır.

Ersoy İnce

Palet

Depolama ve sevkiyatta kullanılan, genellikle ahşaptan yapılan ve malın üzerine konulduğu platformdur.

Ersoy İnce

Pandemi

Küresel anlamda etkisini gösteren salgın hastalıklara verilen genel isimdir.

Ersoy İnce

Pandemik

Bir bölge, ülke ya da kıta gibi çok geniş alandaki nüfusları etkileyecek şekilde yayılma gösteren salgın hastalıktır.

Ersoy İnce

Panel

Çerçeve şeklinde oluşturulmuş taşıyıcı ahşap karkas arasına yalıtım malzemesi yerleştirilip her iki yüzeyine ince ahşap esaslı yüzey levhası preslenerek elde edilen sandviç konstrüksiyonlu duvar elemanıdır.

Ersoy İnce

Panel Mobilya

Ahşap, sentetik reçine, PVC ve benzeri kaplamalarla kaplanmış yonga levha ve lif levhadan imal edilen elbise dolabı, salon dolabı gibi kutu mobilya elemanlarıdır.

Ersoy İnce

Panel Tipi Ev

Panellerin bağlantı elemanlarıyla birbirine bağlanmasıyla üretilen evdir.

Ersoy İnce

Panjur

Tahtadan, plastikten veya metal gereçlerden yapılmış, pencereye takılan kapatma düzeneğidir.

Ersoy İnce

Papel Kaplama

1-5 mm kalınlıkta tomruktan soyma veya keresteden biçme yöntemiyle elde edilmiş kaplamadır.

Ersoy İnce

Paradigma

Belirli bir alanda çalışan bilim insanlarının paylaştığı ortak değerler, anlayışlar ve yaklaşımlar dizisidir.

Ersoy İnce

Parafin

Katran, petrol, neft gibi maddelerden çıkarılan, katı, beyaz, yarı saydam, buharı parlak bir alevle yanan, kimyasal etkenlere karşı ilgisiz, katı hidrokarbondur.

Ersoy İnce

Paralel Birleştirme Elemanı (İskele)

İki paralel boruyu birleştirmek için kullanılan elemandır.

Burak Tuna

Paramedik

Hasta ve yaralılara acil tıbbi bakımı hastane dışında (Ambulans) profesyonel seviyede başlatan, ambulansla transport esnasında devam ettiren, acil serviste hasta ve yaralıları teslim alan sağlıkçılara gerekli bilgi ve evrakları teslim edinceye kadar görevine devam eden, aynı zamanda ambulansın sürücülüğünü de yapan sağlık personelidir.

Ersoy İnce

Parametre (Laboratuvar)

İş hijyeni alanında ölçüm, test ve analizi yapılan etmenlerdir.

Burak Tuna

Parampet

Yüklerin muhafazası ve insanların güvenliği için güverte üzerine doğru devam eden borda kaplamalarıdır.

Ersoy İnce

Parapet Çıkışlı Süzgeçler

Düz (teras) çatılarda yağmur suyunu parapet dibinden yatay veya eğimli olarak yağmur iniş borusuna bağlayan elemanlardır.

Ersoy İnce

Paratoner

Yapıları yıldırıma karşı koruyan düzenek, yıldırımsavar. Biri birine iletken kablo ile bağlı bir metal çubukla, toprağa gömülü bulunan veya zeminde suyla temas hâlinde olan diğer bir metal çubuk veya plakadan oluşur. Hatlarına düşen yıldırımlar nedeniyle iletişim cihazlarının zarar görmesine mani olacak özel parçalar kullanılır.

Ersoy İnce

Parazit

Başka bir canlının üzerinde yaşayarak ona zarar verme pahasına kendisine yarar sağlayan organizmalardır.

Ersoy İnce

Parçacık Tipi Radyasyon

Parçacık şeklinde bulunan radyasyondur.

Ersoy İnce

Parlama

Patlama sınırına yakın karışımlarda görülür. (Örneğin Benzin, tiner buharları ısı ile karşılaştığın da hafif alev dili oluşur. Basınç artışı 1 bardır.)

Ersoy İnce

Parlama Noktası (PKD)

Standart hale getirilmiş bazı şartlar altında bir sıvının, tutuşturulabilir buhar/hava karışımı oluşturabilecek miktarda buhar yaydığı en düşük sıvı sıcaklığıdır.

Burak Tuna

Parlayıcı Sıvılar

Parlama noktası 37,8°C’un altında olan sıvılardır.

Burak Tuna

Pasif Bağışıklık

Bir canlı tarafından sentezlenmiş koruyucu antikorların başka bir canlının vücudunda oluşturduğu bağışıklıktır. Bu şekilde oluşturulan bağışıklık genelde 2-3 ay sürer. Anne tarafından oluşturulan antikorların doğum öncesi yavruya plasenta yoluyla, doğum sonrası da anne sütüyle geçerek bağışıklık oluşturması doğal pasif bağışıklıktır. Bu şekilde yavruya, doğum öncesi ve sonrası bir koruma sağlanır. Bir canlı tarafından oluşturulan antikorların başka bir canlıya enjekte edilmesiyle yapay yollardan oluşturulan bağışıklık ise yapay pasif bağışıklıktır.

Ersoy İnce

Pasif Önlem

Binanın yapısı, inşa metotları ve yangına dayanıklı malzemelerin kullanılmasıyla ilgili tedbirlerdir. (Havalandırma,yangın duvarları,,yangın kapıları vs.)

Ersoy İnce

Pasimetre

Geçerlik-geçmezlik ilkesine dayalı hassas ölçüm aletidir.

Ersoy İnce

Paso

Talaşlı üretimde her bir işlem geçişinde iş parçasından alınan talaşın kalınlığını veya miktarıdır.

Ersoy İnce

Paspayı

Betonarme elemanlarda çelik çubuklarının dış ortamdaki su, kimyasal madde ve diğer zararlı etkenlerden korunması için oluşturulan tabakadır.

Ersoy İnce

Pastacı

Pastacı değişik miktarlarda un, şeker, yağ gibi besin maddelerini kullanarak, çeşitli pişirme teknikleriyle kuru pasta ve mayalı ürünleri, kek, yaş pasta, tatlı, börek ve pasta soslarını hazırlayan kişidir.

Ersoy İnce

Patenta

Geminin mevcut mürettebatının, taşıdığı yolcuların ve hareket limanının sağlık durumlarını gösteren, gemide bulaşıcı ve salgın hastalık olmadığını bildiren, geminin uğradığı limanlarda uygulanan sağlık tedbirleriyle ilgili bilgileri kapsayan ve limandan ayrılmasında sağlık yönünden sakınca olmadığını gösteren belgedir.

Ersoy İnce

Patlama

1. Çok kısa bir süre içinde basınçlı gazların açığa çıkmasına ya da oluşmasına yol açan olay. 2. Yanabilen malzemenin oksijenle tepkimesi sonucu yüksek enerji oluşumu ile ortaya çıkan ani kimyasal reaksiyondur.

Ersoy İnce

Patlama Kaynağı

Üstüste bindirilen saç levhaların kaynağında kullanılır. Patlayıcı bir maddenin patlama etkisiyle saç yüzeyleri birbirine çarptırılır. Hasıl olan ısı ve basınç yardımı ile kaynak yapılmış olur.

Sevcan Arslan

Patlamadan Korunma Dokümanı (PKD)

İşyerlerinde oluşabilecek patlayıcı ortamların tehlikelerinden çalışanların sağlık ve güvenliğini korumak amacıyla hazırlanan dokümandır.

Burak Tuna

Patlayıcı Delme Çubuğu

Dinamit ya da kapsülde delik açmak suretiyle patlatma düzeneğine bağlantı yapmak için kullanılan özel delgi çubuğudur.

Ersoy İnce

Patlayıcı Gaz Ortam

Tutuşmadan sonra kendiliğinden devam edecek şekilde alevin yayılmasına imkan veren, gaz veya buhar biçimindeki alevlenebilir maddelerin atmosfer şartları altında hava ile karışımıdır.

Burak Tuna

Patlayıcı Gaz Ortamın Tutuşma Sıcaklığı (PKD)

IEC 60079-20-1’e göre belirtilen şartlar altında, havayla karıştırılmış bir gaz veya buhar biçimindeki alevlenebilir bir maddeyi tutuşturacak olan, ısıtılmış bir yüzeyin en düşük sıcaklığıdır.

Burak Tuna

Patlayıcı Madde

Atmosferik oksijen olmadan da ani gaz yayılımı ile ekzotermik reaksiyon verebilen ve/veya kısmen kapatıldığında ısınma ile kendiliğinden patlayan veya belirlenmiş test koşullarında patlayan, çabucak parlayan katı, sıvı, macunumsu, jelatinimsi haldeki maddelerdir.

Burak Tuna

Patlayıcı Ortam

Yanıcı maddelerin gaz, buhar, sis ve tozlarının atmosferik şartlar altında hava ile oluşturduğu ve herhangi bir tutuşturucu kaynakla temasında tümüyle yanabilen karışımdır.

Burak Tuna

Patlayıcı Ortam (PKD)

Yanıcı maddelerin gaz, buhar, sis ve tozlarının atmosferik şartlar altında hava ile oluşturduğu ve herhangi bir tutuşturucu kaynakla temasında tümüyle yanabilen karışımdır.

Burak Tuna

Patlayıcı Tozlu Ortam (PKD)

Tutuşma sonrasında kendi kendine devam eden bir yayılmaya imkân veren toz biçimindeki alevlenebilir maddelerin atmosferik şartlar altında havayla karışımıdır.

Burak Tuna

Patojen

Hastalık yapan her türlü organizmadır.

Ersoy İnce

Patojenite

Bir enfeksiyon etkeninin hastalık yapabilme yeteneğidir.

Ebru Aydınalp

Patoloji Laboratuvar Teknikeri

Patoloji Laboratuvar Teknikeri doku ve vücut sıvılarının mikroskobik incelemesini yapan kişidir.

Ersoy İnce

Patolojik Atık

Cerrahi girişim, otopsi, anatomi veya patoloji çalışması sonucu ortaya çıkan dokuları, organları, vücut parçalarını, vücut sıvılarını ve fetusu ifade eder.

Burak Tuna

Payanda

İskelenin devrilmesini önlemek amacıyla yapılmış destek.

Sevcan Arslan

Payandalama

Bir duvarı sağlamlaştırmak ya da bir binanın ve toprak aralığının tekrar çökmesini önlemek için bir dizi kereste ya da kriko yerleştirme işlemidir.

Ersoy İnce

Paydaş (İlgili Taraf)(ISO 45001)

Bir kararı veya faaliyeti etkileyen, bunlardan etkilenen veya bunlardan etkilendiğini düşünen kişi veya kuruluştur.

Burak Tuna

Peliskobik Boom

İç içe girebilen metal kovanlardan oluşan ve otomatik kumanda sistemi ile istenilen, ihtiyaç duyulan uzunluğa açılabilen kaldırma kolu.

Sevcan Arslan

Pencere

Yapıları aydınlatmak, havalandırmak amacıyla yapılan, çerçeve, cam, panjur, perde gibi eklentilerle daha kullanışlı bir duruma getirilen açıklığa monte edilen elemandır.

Ersoy İnce

Penisilin

Şarbonun tedavisinde tercih edilen, Penicillium adlı funguslardan elde edilen antibiyotik grubudur.

Ersoy İnce

Perakende İş Yerleri (Hijyen E.Y.)

Ana dağıtım merkezleri, hazır yemek hizmeti, iş yeri ve kurum yemekhaneleri, restoranlar ve diğer benzeri gıda hizmetlerinin sunulduğu yerler, dükkânlar, toptan satış yerleri, süpermarket dağıtım merkezleri dâhil olmak üzere son tüketiciye satış ve dağıtım noktasında gıdanın işlenmesi, muameleye tabi tutulması veya depolanması ve benzeri hizmetlerin verildiği iş yerleridir.

Burak Tuna

Perakende Satış Elemanı (Tezgâhtar)

Perakende Satış Elemanı (Tezgâhtar), perakende ürün satışı yapan ticarethanelerde müşteriye ürünü tanıtan ve satmaya çalışan kişidir.

Ersoy İnce

Perde Duvar

Betonarme yapılarda eni, kalınlığının 7 katından fazla olan, yük taşıyan ve yük aktaran düşey yapı elemanıdır.

Ersoy İnce

Perdeli Sistem

Yapıların taşıyıcı sisteminde kolon ve kirişlere ek olarak perdelerin de kullanıldığı sistemdir.

Ersoy İnce

Performans

Ölçülebilir sonuçtur. 1: Performans nicel veya nitel bulgulara ilişkin olabilir. Sonuçlar, nicel veya nitel yöntemlerle belirlenebilir. 2: Performans faaliyetlerin, proseslerin, ürünlerin (hizmetler dahil), sistemlerin veya kuruluşların yönetimine ilişkin olabilir.

Burak Tuna

Performans (İtf)

Herhangi bir iş yapan kişi, grup ve şirketin yaptığı işle ilgili amaçlanan hedefe ne ölçüde varılabildiğinin nicel ve nitel olarak belirlenmesidir.

Ersoy İnce

Peril

Sigorta poliçelerinin kapsadığı deprem, yangın, kuraklık gibi tehlikelere verilen genel addır.

Ersoy İnce

Periyodik cetvel

Elementlerin atom numaralarına göre hazırlanan,elementlerin tümünü içine alan cetvel.

Neşe Cizreliogulları

Periyodik Kontrol

İş ekipmanlarının, ilgili mevzuatta öngörülen aralıklarda ve belirtilen yöntemlere uygun olarak, yetkili kişilerce yapılan muayene, deney ve test faaliyetleridir.

Burak Tuna

Periyodik Kontrol (Asansör)

Asansörün güvenli ve işletme yönünden uygun çalışıp çalışmadığına dair yılda bir defa yaptırılacak olan muayenedir.

Burak Tuna

periyodik kontrol ve test

Tehlikeden kaynaklı riski azaltmak için belirlenmiş aralıklarla gerçekleştirilen muayene TS EN 60974-4:2017 Ark Kaynağı Ekipmanları - Bölüm 4: Periyodik muayene ve deney

BARAN AKINBINGOL

Periyodik Kontrolleri Yapmaya Yetkili Kişi

İlgili mevzuatta belirtilen iş ekipmanlarının teknik özelliklerinin gerektirdiği ve ilgili branşlardan mühendis, teknik öğretmen, tekniker ve yüksek teknikerlerdir.

Burak Tuna

Perlon

Ankraj noktası oluşturmada kullanılan ve iskelenin düğümler ile bağlantı yapılacağı yerlerde tercih edilen çekeri 22 kN’dan az olmayan polyamid, polyester malzeme.

Sevcan Arslan

Personel

Kamu ve özel kurum, kuruluş ve işyerlerinde maaş ya da ücret karşılığında çalışan kadrolu veya sözleşmeli elemanlar ile işçilerdir.

Burak Tuna

Personel Servis Aracı

Herhangi bir kamu kurum ve kuruluşu veya özel veya tüzel kişilerin personelini bir akit karşılığı taşıyan şahıs veya şirketlere ait minibüs ve otobüs türündeki ticari araçtır. Kamu kurum ve kuruluşları ile özel ve tüzel kişilere ait araçların kendi personelini veya yolcusunu taşıma işi bu tanımın kapsamına girmez.

Sevcan Arslan

Personel ve Yük Yükseltici Araç (Manlift)

En az 6 metre çalışma yüksekliği, 100 kg kaldırma kapasitesi olan personel veya personelle birlikte yük yükseltmek için kullanılan ve sepet aparatı bulunan, aparatları ruhsata işli ve tescil belgesine sahip makinedir.

Burak Tuna

Pervaz

Kapı ve pencerelerde kasa-duvar arası boşlukları kapatmak amacıyla kullanılan ince ve dar parçadır.

Ersoy İnce

Peşpeşe Müdahale

Su temininin çok uzak noktalardan yapılması durumunda bir ekibin sadece su temini görevini yerine getirmesi diğer ekibin ise söndürme faaliyetini yaptığı müdahale şeklidir.

Ersoy İnce

Pestisid Zehirlenmesi

Tarım ve böcek ilaçları ile zehirlenme durumu. İnsan ve insan vücudu ile bitki ve cansız cisimler üzerinde yahut çevresinde bulunan veya yaşayan zararlılar ile; besin maddelerinin üretimi, depolanması ve tüketimi sırasında besinlere zarar veren mikroorganizma ve zararlıları uzaklaştırmak ya da yok etmek, ek olarak bitkilerin büyümesini düzenlemek amacıyla da kullanılabilen kimyasal ya da biyolojik ürünlerin ağız, solunum, deri ve göz yolu ile alımı sonucunda meydana gelen zehirlenmedir.

Ersoy İnce

Pestisit

Zararlı organizmaları engellemek, kontrol altına almak ya da zararlarını azaltmak için kullanılan madde ya da maddelerden oluşan karışımlardır.

Ersoy İnce

Petrol

Denizlerdeki bitki ve hayvanların çürüdükten sonraki kalıntılardan oluşmuş, sudan yoğun kıvamda, koyu renkli, arıtılmamış, kendisine özgü kokusu olan, yeraltından çıkarılmış doğal yanıcı mineral yağıdır.

Ersoy İnce

Petrol ve Doğalgaz Mühendisi

Petrol ve Doğal Gaz Mühendisi, petrol ve doğal gazın bulunması, çıkarılması, depolanması ve nakledilmesi konusunda çalışan ve bu konuda araştırma yapan kişidir.

Ersoy İnce

PHA ( (Preliminary Hazard Analysis)

Ön Tehlike Analizi

Sevcan Arslan

PHEA (Public Health Executive Agency)

Genel Sağlık Programı Yürütme Ajansı

Sevcan Arslan

Pi İşareti

Taşınabilir basınçlı ekipmanın, ADR dahil Taşınabilir Basınçlı Ekipmanlar Yönetmeliği (99/36/AT) veya bu Yönetmelikteki tatbik edilebilir olan uygunluk değerlendirme gereklerine uygunluğunu gösteren işarettir.

Burak Tuna

Piktogram

1.Bir eşyayı, bir objeyi, bir ürünü, bir işareti, bir kavramı resmetme yoluyla temsil eden semboldür. 2.Ürünün üzerinde yer alan ve ürünle ilgili bir özelliği resimli olarak tasvir eden şekildir.

Burak Tuna

Piktogram (SGİY)

Bir durumu tanımlayan veya özel bir davranışa sevk eden ve bir işaret levhası veya ışıklandırılmış yüzey üzerinde kullanılan şeklidir.

Burak Tuna

Pil

Şarj edilmeyen primer hücrelerde kimyasal reaksiyon sonucu oluşan kimyasal enerjinin doğrudan dönüşümü ile üretilen elektrik enerjisi kaynağıdır.

Burak Tuna

Pis Hava

% 19’den daha az oksijen ihtiva eden havadır.

Burak Tuna

Pişirme

Isı kullanımı yoluyla veya çok çeşitli yöntemlerden yararlanarak tüketime yönelik gıda hazırlama veya ısıtma tekniği ya da uygulamasıdır.

Burak Tuna

Pist

Uçağın kalkış ve iniş yapması için özel olarak hazırlanmış dikdörtgen alandır.

Ersoy İnce

Piston

Farklı basınçlardaki iki akışkan arasında hareket eden ve devindirici bir kuvvet iletmeye yarayan katı bir bölmeden oluşmuş makine parçasıdır.

Ersoy İnce

Piyasa Gözetimi ve Denetimi

Ürünlerin ilgili teknik düzenlemesi veya genel ürün güvenliği mevzuatında belirtilen gereklere uygun olmalarını sağlamak ve bu mevzuat kapsamında yer alan kamu yararını korumak amacıyla yetkili kuruluşlar tarafından yürütülen faaliyetleri ve alınan tedbirlerdir.

Ersoy İnce

Piyasada Bulundurma

Ürünün ticari faaliyet yoluyla, bedelli veya bedelsiz olarak dağıtım, tüketim veya kullanım için piyasaya sağlanmasıdır.

Ersoy İnce

Piyasadan Çekme

Tedarik zincirindeki ürünün piyasada bulundurulmasını önlemeyi amaçlayan her türlü tedbirdir.

Ersoy İnce

Piyasaya Arz

Ürünün, tedarik veya kullanım amacıyla bedelli veya bedelsiz olarak pi-yasada yer alması için yapılan faaliyetlerdir.

Burak Tuna

PKD

Patlamadan Korunma Dokümanı

Burak Tuna

Planlama

Önceden belirlenmiş amaçları gerçekleştirmek için yapılması gereken işlerin saptanması ve izlenecek yolların seçilmesidir.

Ersoy İnce

Planlanmış Özel Işınlanma

Normal uygulamalar sırasında karşılaşılan özel durumlarda tesis yönetiminin izni ile bazı görevlilerin müsaade edilen doz sınırlarının üzerinde ışınlanmalarıdır.

Ersoy İnce

Plastik

Karbonun (C); Hidrojen, oksijen, azot ve diğer organik ya da inorganik elementler ile oluşturduğu monomer adı verilen, basit yapıdaki moleküllü gruplardaki bağın koparılarak, polimer adı verilen uzun ve zincirli bir yapıya dönüştürülmesi ile elde edilen malzemelere verilen isim.

Ersoy İnce

Plastik Davranış

Cisim, yapı ve zeminlerin dış kuvvetler altında gösterdikleri kalıcı şekil değiştirme durumu. Başlangıçtaki dayanım özelliklerinin tümünü yitirmiş olduğu bu durumda nesnelerin enerji yutma yeteneği de artar ve kalıcı şekil değiştirmeler meydana gelir.

Ersoy İnce

Plastik İşlemeci

Plastik İşlemeci, plastik hammaddenin eritilerek, hazırlanan kalıba göre istenen şekle dönüştürülmesini gerçekleştiren, bu işlem yapılırken kullanılan kalıp ve makinelerin bakım ve onarımını sağlayan kişidir.

Ersoy İnce

Plastik Sanatlar Teknisyeni

Plastik Sanatlar Teknisyeni, bir olay, düşünce veya duyguyu iki veya üç boyutlu olarak tasarlayan ve bunu resim ve heykel gibi sanat alanlarına uyarlayan sanatçılara yardım eden kişidir.

Ersoy İnce

Platform

Yüksekçe yerdir.

Ersoy İnce

Platform (İskele)

Bir çıkma dâhilinde aynı seviyede bir veya daha fazla plâtform biriminden oluşmuş yapıdır.

Burak Tuna

Platform (Trafik)

Karayolunun, taşıt yolu (kaplama) ile yaya yolu kaldırım veya banketinden oluşan kısmıdır.

Sevcan Arslan

Platform Birimi (İskele)

Ön yapımlı veya bir başka şekilde imal edilen, kendi üzerindeki yükü taşıyan, plâtformu veya plâtformun bir kısmını oluşturan ve iş iskelesinin yapısal bir kısmı da olabilen birimdir.

Burak Tuna

Platform Uzatmaları (SÇP)

Çalışma platformunun yeri ve destekleri ana plâtforma göre değişen, ikincil yapı elemanları kullanılarak yapılan çalışma plâtformunun ilave parçaları. Bunlar, genelde ana çalışma platformunu, çalışma kenarı boyunca uzatmak için kullanılır. Bunlar çalışma alanıyla uyum içerisinde olan düzensiz şekillerde olabilir ve aynı zamanda ana platform seviyesinin altındaki veya üstündeki bir seviyeye kadar uzatılabilir.

Burak Tuna

Plütonyum

U-238 in nötron ile ışınlanması sonucu yapay olarak oluşan, 94 atom no.lu normal şartlarda metalik özelliğe sahip bir elementtir.

Ersoy İnce

Pnömokonyoz (Akciğer Toz Hastalığı)

Akciğerlerde tozun birikmesi sonucu ortaya çıkan doku reaksiyonu ile oluşan hastalıktır.

Burak Tuna

Podolog

Bireylerin ayak sağlığının korunması ve bakımı için ilgili uzman hekimin yönlendirmesine bağlı olarak hastaların ayak tedavisini yapan sağlık teknikerdir.

Ersoy İnce

Polietilen

Çok çeşitli ürünlerde kullanılan bir termoplastiktir. Etilen(C2H4) kullanılarak üretilir.

Ersoy İnce

Polimer

Ardışık bir ya da daha fazla tipteki monomer birimlerinin oluşturduğu, molekül ağırlıklarına göre dağılan ve molekül ağırlığındaki farklılığın birincil olarak monomer sayısındaki farklılığa dayandırıldığı molekül dizileri ile belirlenmiş, en az bir farklı monomer birime veya diğer bir tepkene kovalent olarak bağlı en az üç monomer biriminden oluşan ve basit ağırlıklı çoğunluğunda moleküller ile aynı molekül ağırlığına sahip ve basit ağırlıklı çoğunluğundan az olan molekülleri içeren maddedir.

Burak Tuna

Polimer Mühendisi

Polimer Mühendisi, plastik ve kauçukların üretim yöntemleriyle kimyasal ve fiziksel özelliklerini inceleyen, kimyasal yapılarıyla mekanik özellikleri arasındaki ilişkiyi araştıran, plastik ve kauçuk malzemelerin tasarımı, üretimi, geliştirilmesi, işlenmesi ve uygulama alanlarının belirlenmesi işlemini yapan kişidir.

Ersoy İnce

Polimera Zincir Tepkimesi

(Polymerase Chain Reaction- PCR) Belirli bir DNA dizisinin laboratuvar koşullarında hızlı bir şekilde milyonlarca kopyasını oluşturmak üzere uygulanan, bir dizi tepkimenin gerçekleştiği biyokimyasal bir tekniktir. Bu yöntem bilinmeyen bir biyolojik savaş ajanını DNA’ya dayalı teşhis etmede kullanılmaktadır.

Ersoy İnce

Polip

Dökme yükü hidrolik düzeneği sayesinde ayakları ile kavrama ve elleçleme aparatı.

Sevcan Arslan

Politika (ISO 45001)

Kuruluşun, üst yönetimi tarafından resmen açıklanan niyetleri ve yönüdür.

Burak Tuna

Pompalı Dağıtım Birimi (PKD Akaryakıt)

Depolama tankı veya tanklarından sıvı yakıt çekerek motorlu taşıtların ve teknelerin depolarına ve taşınabilir kaplara sevk eden kendi pompa sistemine sahip ölçme sistemidir.

Burak Tuna

Pompasız Dağıtım Birimi (Dispenser)(PKD Akaryakıt)

Pompalı dağıtım birimine benzer ancak kendi pompa sistemine sahip olmayan ölçme ve sevk sistemidir.

Burak Tuna

Portör Muayenesi

Gıda üretim ve satış yerleri ve toplu tüketim yerleri ile insan bedenine temasın söz konusu olduğu temizlik hizmetlerine yönelik sanatların icrasında görevli kişilerin belirli periyotlarla yaptırmak zorunda olduğu, aşağıda belirtilen tetkik ve tahlillere verilen isimdir. - Gaita kültürü, (Salmonella ve shigella yönünden, en az yılda bir) - Dışkının mikroskobik incelenmesi (Entamoeba, histolytica kistleri, giardia lamblia kistleri ve helmint yumurtaları yönünden, en az 6 ayda bir) - Boğaz ve burun kültürü (Staphylococcus aureus yönünden, en az yılda bir) - Akciğer grafisi (Tüberküloz yönünden, en az yılda bir)

Güven ERBAŞ

Posta

İtfaiye istasyonlarında çalışma saatleri içindeki görevli personelin adı, vardiyadır.

Ersoy İnce

Posta (Ahşap Tekne)

Omurgalara dik olarak belirli aralıklarla sabitlenen üzerine kaplama tahtalarının sabitlendiği tekne iskelet elemanıdır.

Ersoy İnce

Potansiyel Dağılımı (Elektrik)

Topraklanmış bir elektrik işletme elemanında oluşan bir hata sonucunda bir gövde kısa devresi oluştuğunda, referans toprağından başlayarak ölçülmek üzere söz konusu elektrik işletme elemanına doğru, yeryüzündeki potansiyelin dağılmasıdır.

Burak Tuna

Potansiyel Dengeleme Hattı (Eşpotansiyel Kuşaklama)

Potansiyel dengelemesini sağlamak amacıyla kullanılan bağlantı iletkenleridir.

Ebru Aydınalp

Potansiyel Dengelemesi

Potansiyel farklarının ortadan kaldırılmasıdır. Örneğin, koruma iletkenleri ile iletken borular ve iletken yapı bölümleri arasında ya da bu borularla yapı bölümleri arasındaki potansiyel farklarının giderilmesi amacıyla yapılan düzenlemelerdir.

Ebru Aydınalp

Potansiyel Düzenleyici Topraklayıcı

Belirli bir yayılma direncinin sağlanmasından çok, potansiyel dağılımının düzenlenmesine yarayan topraklayıcıdır.

Ebru Aydınalp

Potansiyel Sürüklenmesi (Elektrik)

Bir topraklama tesisinin yükselen potansiyelinin, bu tesise bağlı bir iletken (örneğin, metal kablo kılıfları, PEN iletkeni, su borusu, demiryolu) ile potansiyeli daha düşük olan bölgeye veya referans toprak bölgesine taşınmasıdır. Bu iletkende, çevresine göre bir potansiyel farkı oluşur.

Ebru Aydınalp

Poyraz (KD)

Ülkemizde özellikle kış mevsiminde daha sık görülür. Bu mevsimde ülkemiz üzerine Rusya ve Sibirya üzerinden kutupsal havayı getirir. Sıcaklığın belirgin olarak düşmesine sebep olur. Yaz mevsiminde aşırı yüksek basınç alanından Basra üzerindeki alçak basınç alanına doğru ilerleyen deniz üstü hava kütlelerinin ege ve Türkiye üzerinde sapmaya uğrayarak kuzey doğudan esen poyraza dönüşür. Bu mevsimde serinletici etkisi vardır.

Ersoy İnce

Praçol

Yapı elemanlarını birbirlerine bağlamakta kullanılan ve kullandıkları yerlere göre çeşitli şekillerde yapılan bağlantı parçalarıdır.

Ersoy İnce

Pratisyen Hekim

Pratisyen Hekim insan sağlığının korunması için önlemler alan, hastalıklara tanı koyan, tıbbi ve cerrahi girişimlerde bulunarak hastalığın tedavisini sağlayan kişidir. Pratisyen Hekimler, birinci basamak denilen sağlık kuruluşlarında, örneğin aile sağlığı merkezlerinde görev yaparlar. Sağlık kuruluşlarına başvuran kişilere ilk olarak tanıyı koyan, gerekli koruyucu ve tedavi edici müdahalede bulunan kişiler pratisyen hekimlerdir.

Ersoy İnce

Prefabrik Yapı

Ön üretimli betonarme elemanların çeşitli şekillerde birleştirilmesi ile oluşturulan yapı türüdür.

Ersoy İnce

Prekürsör

Hangi yöntemle olursa olsun, bir kimyasal maddenin üretimi sırasında herhangi bir aşamada rol oynayan başka bir kimyasal maddeyi ifade eder.

Ersoy İnce

Pres

Hidrolik, pnömatik veya mekanik olarak çalışan, malzemeleri birbirine yapıştırmada kullanılan makinedir.

Ersoy İnce

Presenteeism

İşgörenin rahatsızlığı bulunmasına rağmen işe gitmesini ve bu durumdan kaynaklanan verimlilik kayıplarını ifade etmektedir.

Ersoy İnce

Presentism

İşgörenin rahatsızlığı bulunmasına rağmen işe gitmesini ve bu durumdan kaynaklanan verimlilik kayıplarını ifade etmektedir.

Ersoy İnce

Priz Süresi

Çimento standartlarında priz süresi, priz başlama ve priz sona erme süreleri olarak ikiye ayrılır.

Ersoy İnce

Problem Tabanlı Öğrenme

Problem tabanlı öğrenme, odağında bir problem olan, bu problemin tanımlanması ve çözümüne odaklanan, gerçek ve kalıcı öğrenmenin böyle bir süreçte olacağını savunan öğrenme yaklaşımıdır. Bu açıdan eylem tabanlı öğrenme, etkin öğrenme, durumlu öğrenme ve sorgulayıcı öğrenme yaklaşımları ile benzerlik gösterir. Öğrenme 6-10 kişilik küçük gruplar halinde gerçekleşir. Öğretmenin işlevi öğretmekten ziyade rehberlik yapmaktır. Ele alınan problem bilişsel mekanizmaları harekete geçiren bir araçtır. Kişilerin kendi kendilerine ve takımla birlikte yaptıkları öğrenmeler önemlidir ve kendileri bu yönde cesaretlendirilir. Öğrenen merkezli bir eğitim politikası benimsemek isteyen kurumlar için uygun bir yaklaşımdır. Burada kazanılan öğrenme becerileri yaşam boyu öğrenmeyi destekleyecek niteliktedir. Kişiler arası ve takım becerilerinin gelişmesine katkı sağlar.

Serdar ŞAHİN

Profilaksi (Tıp)

Bir hastalığın oluşumunun, hastalığa sebep olan süreçlerin ve hastalığın ilerlemesinin engellenmesi için uygulanan tıbbi girişimlerdir.

Ersoy İnce

Proje

Başlangıç ve bitiş tarihleri olan koordine ve kontrol edilen bir dizi faaliyetten oluşan, zaman, maliyet ve kaynak kısıtları gibi belirli şartlara uyarak amaca ulaşmak için yapılan tek bir proses.

Orkun ÇOBAN

Proje (Yapı)

Yapı işlerinin tasarımından tamamlanmasına kadar yürütülen bütün işlerdir.

Burak Tuna

Proje Müellifi

Mimarlık ve mühendislik tasarım hizmetlerini, ana uğraş konusu olarak seçmiş olan ve yapıların proje, hesap ve çizimleri hazırlayan gerçek veya tüzel kişidir.

Ersoy İnce

Proje Sorumlusu (Yapı)

İşveren tarafından görevlendirilen ve işveren adına projenin hazırlanmasından, uygulanmasından ve uygulamanın kontrolünden sorumlu gerçek veya tüzel kişidir.

Burak Tuna

Proje Tabanlı Öğrenme

Proje tabanlı öğrenme, odağında hedefl eri olan bir projenin olduğu, öğrenenlerin bu projeyi gerçekleştirirken gösterdikleri çabalardan elde ettikleri deneyim ve öğrenmeyi ön plana çıkaran öğrenme yaklaşımıdır. Bu açıdan sorgulama tabanlı, problem tabanlı ve eylem odaklı öğrenme yaklaşımları ile büyük oranda benzerlik göstermektedir. Bilmek ve yapmak dengesinin iyi bir şekilde kurulabileceği bir yöntemdir. Temel bilgiler öğretilir. Öğrenciler bu bilgileri gerçek hayatta karşılığı olan bir proje üzerinde uygularlar. Bu sayede öğrenilenler çok daha kalıcı hale gelir; aynı zamanda yaşanılan proje deneyiminde yepyeni bilgiler öğrenilebilir. Soru sorma, sorgulama, araştırma yapma, veri toplama, bunları analiz etme, deney yapma, geri bildirim alma, sonuçları raporlama, sunum yapma gibi bir dizi etkinlik öğrenenlerin iletişim, işbirliği, takım çalışması, yaratıcılık, liderlik gibi becerilerinin gelişimine katkı sağlar. Aynı zamanda proje sonrası ortaya çıkacak olan somut ürünler de öğrenenlerin kendilerine güvenlerinin artmasına ve belki de bir soruna çözüm bulmalarına yardımcı olacak potansiyeldedir.

Serdar ŞAHİN

Projektör

İtfaiye olaylarına müdahalelerde karanlık ortamı aydınlatmak için kullanılan genellikle çevresinde döndürülebilir olarak tasarlanmış bir aygıttır.

Ersoy İnce

Propan

Karbon ve hidrojenden (C3H8) meydana gelmiş renksiz bir gazdır.

Ersoy İnce

Prosedür

Departman olarak ayrılabilen bu işletme proseslerinin her birini o bölümün ne iş yaptığını, sorumluluk ve yetkilerinin kimde olduğunu, en başından sonuna tüm çalışma adımlarını, bu departmanda kullanılan tüm formları (dokümanların tamamını) gösteren kalite kılavuzu niteliğinde ki dokümana PROSEDÜR adı verilir. Prosedürler detaylı anlatım içermektedirler.

Sevcan Arslan

Prosedür (ISO 45001)

bir faaliyeti veya bir süreci gerçekleştirmek için belirtilen yoldur.

Burak Tuna

Proses

Girdileri çıktılara dönüştüren birbirleri ile ilgili olan veya etkileşimde bulunan faaliyetler dizisi.

Orkun ÇOBAN

Proses (Süreç)(ISO 45001)

Girdileri çıktılara dönüştüren birbiriyle ilişkili veya etkileşim halinde olan faaliyetler dizisidir.

Burak Tuna

Protein

Canlı organizmaların genel bileşenlerinden biri olan, hücredeki her süreçte rol alan büyük biyolojik moleküllerdir. Enzim, hormon ya da antikor olarak organizmadaki biyokimyasal süreçlerde rol almanın yanı sıra yapısal ve mekanik işlevler de üstlenmektedirler.

Ersoy İnce

Proteinli Deterjan

Hayvansal maddelerden elde edilen petrol ürünleri ve hidrokarbon yangınlarına karşı etkili söndürme özelliği olan deterjanlardır. Ağır köpük yapımında kullanılır.

Ersoy İnce

Psiko-Teknik Değerlendirme

Değerlendirmeye tabi tutulacak sürücülerin güvenli araç kullanmalarını sağlayan zihinsel ve psikomotor yetenek düzeylerinin; kişilik, tutum ve muhakeme gibi özelliklerinin bilgisayar destekli testler aracılığı ve gerektiğinde diğer test yöntemleri ile psikolog tarafından yapılan değerlendirme.

Sevcan Arslan

Psikoeğitim

Baş etme becerilerinin ve uzun süreli destek sistemlerinin harekete geçirilmesinin ve alternatif baş etme yöntemlerinin araştırıldığı bir bilgilendirme ve güçlendirme programıdır.

Ersoy İnce

Psikolog

Psikolog insan ve hayvan davranışlarını, zihinsel yapı ve süreçlerini gözlem ve deney gibi bilimsel yöntemleri kullanarak inceleyen kişidir. Temel bir bilimdir. Bulguları sosyal alanlara uygulanabilir.

Ersoy İnce

Psikolojik Destek

Özellikle deprem gibi büyük yıkım getiren afetler sonrasında bir kısım afetzedede görülen ruhsal sorunların giderilmesi amacıyla profesyonel kişilerce verilen psikolojik yardım hizmetidir.

Ersoy İnce

Psikolojik Eğitim

Etkilenenlerin kaçınma davranışlarını azaltması konusunda cesaret verici, travmatik anılarıyla uzlaşmasını sağlayıcı ve duruma uygun olarak olması beklenen psikolojik tepkilerin neler olduğunun aktarılmasını somut ve pratik öneriler şeklinde sunan, afetler ve acil durumlar sonrasında yapılan eğitimdir.

Ersoy İnce

Psikolojik İlk Yardım

olaylar sonrası çocuklar, gençler, yetişkinler ve aile bireylerine uygulanabilen modüler bir terapik yaklaşım. Psikolojik ilk yardım, travmatik olayın yarattığı stresin azaltılmasını sağlayan ve uzun vadede mağdurların normal fonksiyonlarını kaybetmelerini önleyen, onlara travma sonrası ortaya çıkan psikolojik sorunlarla baş etmesini öğreten bir tekniktir.

Ersoy İnce

Psikolojik Travma

Aşırı korku ve dehşetle tepki verilen ölüm, yaralanma veya kişisel bütünlüğün tehdit edildiği olaylar, sarsıntıdır.

Ersoy İnce

Psikososyal Destek

Psikolojik ya da psikiyatrik tedavi amacı gütmeyen, afet ve acil durum sonrası ortaya çıkabilecek psikolojik uyumsuzlukların, bozuklukların önlenmesi, aile ve toplum düzeyinde ilişkilerin yeniden kurulması, geliştirilmesi, etkilenenlerin normal yaşamlarına geri dönmesi sürecinde kendi kapasitelerini fark etmeleri ve güçlenmelerinin sağlanması, toplumda gelecekte ortaya çıkması muhtemel afet ve acil durumlarla başa çıkma, iyileşme, toparlanma becerilerinin arttırılması ve yardım çalışanlarının desteklenmesini içeren ve afet döngüsünün her aşamasında yürütülen çok disiplinli hizmetler tümüdür.

Ersoy İnce

Psikososyal Müdahale

Afetler sonrasında etkilenen bireylerin, normal yaşantılarına geçiş surecini hızlandırmaya yardımcı olan, bireylerin ve toplumun var olan gereksinimlerini tespit ederek olası afetlerle başa çıkma ve müdahale edebilme kapasitelerinin yanı sıra iyileşme becerilerinin de artırılmasına yönelik faaliyet ve hizmetlerin tümüdür.

Ersoy İnce

Psikososyal Müdahale Aracı

İhtiyaç ve kaynak değerlendirmesi, psikolojik ilk yardım, sevk etme ve yönlendirme, bilgi merkezi oluşturma, toplumu harekete geçirme, sosyal projeler, eğitimler gibi psikososyal müdahalede ihtiyaç duyulan araçların tümüdür.

Ersoy İnce

Pulverize

Yangınlara müdahalede kullanılan suyun daha geniş alana yayılmasını ve etkili soğutma yapılmasını sağlamak için lans yardımıyla oluşturulan sis tabakasıdır.

Ersoy İnce

Punta Matkabı

Torna tezgâhında puntaya alınarak işlenecek parçaların alın yüzeyine punta deliği açmak için kullanılan alettir.

Ersoy İnce

Pusula

Yön gösteren, kerteriz alıp(açısal konumu-nu saptayarak) mevki bulmaya yardım eden mıknatıslı veya cayro(sallantılardan etkilenmeden hedefe yöneltilmesini sağlayan düzenek) ile çalışan seyir aletidir.

Ersoy İnce

Pvc Doğrama İmalat ve Montajcısı

PVC Doğrama-İmalat ve Montajcısı, plastik profil ve yardımcı malzemeden kapı, pencere, kepenk, sineklik gibi ürünlerin üretimi ve montajını yapan kişidir.

Ersoy İnce